Texelse zandbij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+afb
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 15:
| commons = Category:Andrena fulvago
}}
 
De '''Texelse zandbij''' (''Andrena fulvago'') is een [[vliesvleugeligenVliesvleugeligen|vliesvleugelig]] [[insectenInsecten|insect]] uit de familie [[Andrenidae]]. De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1791 door [[Johann Ludwig Christ]].<ref name=":0">{{BrontabelCiteer web|2008url=http://www.wildbienen.de/eb-ITISafago.htm|titel=Sandbienen: Andrena fulvago|bezochtdatum=27 november 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=wildbienen.de|uitgever=|taal=de}}</ref>
 
== Naam ==
In het Nederlands is de bij vernoemd naar een van de plekken waar hij gevonden kan worden, het Waddeneiland [[Texel]]. In het Engels en Duits heet de bij respectievelijk ''Hawk's-Beard Mining-Bee'' en ''Pippau-Sandbiene'', genoemd naar [[streepzaad]] (Engels: ''Hawk's-Beard''; Duits: ''Pippau''), waarvan de bloemen bijen aantrekken.<ref name=":0" /> In het Zweeds heet de bij ''fibblesandbi'', genoemd naar ''fibblor'', een groep geslachten binnen de [[composietenfamilie]] waar ook streepzaad onder valt.<ref name=":1">{{Citeer web|url=https://artfakta.se/artbestamning/taxon/102666|titel=Fibblesandbi|bezochtdatum=27 november 2020|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|werk=artfakta.se|uitgever=SLU Artdatabanken|taal=sv}}</ref>
 
== Beschrijving ==
De Texelse zandbij heeft een lichaamslengte van negen tot tien millimeter. De kleur is grotendeels zwart, maar de achterpoten en het middelste lichaam beschikken over een oranje of goudgele vacht, wat gezien wordt als het opvallendste kenmerk van de soort.<ref name=":2">{{Citeer boek|titel=Voorlopige atlas van de Nederlandse bijen (Apidae)|auteurlink=|auteur=|medeauteurs=Raemakers, I.P.; Smit, J.|voornaam=T.M.J.|achternaam=Peeters|taal=nl|url=http://www.repository.naturalis.nl/document/46387|uitgever=EIS-Nederland|plaats=Leiden|datum=1999|pagina's=blz. 42|ISBN=|bezochtdatum=27 november 2020}}</ref> De mannetjes en vrouwtjes kunnen alleen door het bestuderen van de geslachtsdelen met zekerheid uit elkaar gehouden worden.<ref name=":1" />
 
== Leefwijze ==
Het leefgebied van de bij bestaat uit [[Grasland|graslanden]], zoals droge [[Weiland|weilanden]] en [[Hooiland|hooilanden]], die grenzen aan bossen. De soort is monolectisch, wat inhoudt dat hij maar naar één geslacht of soort gaat om te [[Bestuiving|bestuiven]]. De Texelse zandbij verzamelt daarom alleen [[Nectar (plant)|nectar]] en [[stuifmeel]] van de soorten uit de composietenfamilie. Hij geef hierbij de voorkeur aan [[muizenoor]], [[gewoon biggenkruid]] en [[groot streepzaad]]. De Texelse zandbij is een [[Solitaire bij|solitaire bijensoort]] en leeft dus niet in een [[eusocialiteit]] zoals sommige bijensoorten. De nesten worden begraven op weinig begroeide plekken, vaak alleen of in kleine groepjes, en meestal in zandgronden. De periode waarin de soort gevonden kan worden duurt van mei tot juli.<ref name=":2" />
 
De soort wordt zowel in Nederland als daarbuiten steeds zeldzamer. Het is voor de overleving van de Texelse zandbij belangrijk om natuurgebieden op traditionele wijzen te blijven beheren om zo de traditionele [[Cultuurlandschap|cultuurlandschappen]] waar de bij in leeft te kunnen bewaren.<ref name=":2" />
 
== Voorkomen ==
De Texelse zandbij leeft in Europa en is hier te vinden van [[Zuid-Europa]] tot en met het zuiden van [[Zweden]] en van [[Groot-Brittannië (eiland)|Groot-Britannië]] tot en met de [[Kaukasus (gebied)|Kaukasus]].<ref name=":1" /> Hij is in heel [[Duitsland]] te vinden tot 900 meter hoogte, en in [[Zwitserland]] tot 2.300 meter hoogte.<ref name=":0" />
 
Binnen Nederland komt de Texelse zandbij zeer zelden voor, namelijk zover bekend enkel in [[Zuid-Limburg (Nederland)|Zuid-Limburg]] en op het Waddeneiland Texel, waar de bij zijn Nederlandstalige naam aan te danken heeft. Voorheen leefde de soort ook op de [[Veluwe]], waar hij tot en met het begin van de twintigste eeuw voorkwam, en [[Noord-Limburg (Nederland)|Noord-Limburg]] en het oostelijke deel van [[Noord-Brabant]]. In deze laatste twee gebieden verdween de bij in de jaren vijftig van de twintigste eeuw.<ref name=":2" />
 
{{Appendix}}
{{beginnetje|biologie|2011|12|11}}
[[Categorie:Zandbij]]