Marsdiep (zeegat): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
link |
idem |
||
Regel 19:
Het Marsdiep was ooit een beek die op de Hoornder heuvel ontsprong en uitmondde in het [[Wieringermeer]]. De beek wordt al in de [[9e eeuw]] genoemd, en heette destijds ''Maresdeop'', van ''mare'' (meer) en ''deop'' (diep, of stroom). De Maresdeop vormde deels de grens tussen de gouw [[Texla]] en de gouw [[Wiron]], in de tijd dat West-Friesland en Friesland alleen waren gescheiden door 't [[Vlie]]. Aangenomen wordt dat aan deze situatie een eind kwam in de loop van de twaalfde eeuw.<ref name="Vos">Vos, A.D. (2012); ''[https://web.archive.org/web/20150208161333/http://www.cultureelerfgoed.nl/sites/default/files/publications/vos_2012_nar_41_onderwaterarcheologie_op_de_rede_van_texel_2.pdf Onderwaterarcheologie op de Rede van Texel]'', Nederlandse Archeologische Rapporten 041 (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort), p. 38-39.</ref> Daarbij waren een aantal [[stormvloed]]en van doorslaggevend belang, met name de [[Allerheiligenvloed (1170)|Allerheiligenvloed]] van [[1170]] en de [[Sint-Nicolaasvloed]] van 1196.<ref name="Vos" /> De Noordzee brak tussen het huidige [[Huisduinen]] en [[Texel]] door de [[Duin (geografie)|duinenrij]]. Het [[Almere (meer)|Almere]] werd [[Zuiderzee]], het Marsdiep kreeg een verbinding met de Noordzee, en Texel werd een eiland.
In de loop der tijd verlegde het Marsdiep zich naar het zuiden. De monding aan de Noordzeekant is inmiddels gesplitst door het ontstaan van de grote [[zandplaat]] [[Noorderhaaks]]. Tussen de Noorderhaaks en Texel gaat het Marsdiep over in het [[Molengat (vaargeul)|Molengat]], en tussen de Noorderhaaks en Huisduinen gaat het over in het Breewijd, dat weer overgaat in het [[Schulpengat (vaargeul)|Schulpengat]] en het Westgat. Even ten noordwesten van Den Helder bereikt het Marsdiep zijn diepste punt, een put van circa 45 meter diepte die Helsdeur wordt genoemd.
In het Marsdiep leefde een groep van circa 40 [[tuimelaar|tuimelaars]] die na de afsluiting van de [[Zuiderzee (water)|Zuiderzee]] door de [[Afsluitdijk]] in [[1932]] verdween. In [[augustus 2004|augustus]] en [[september 2004]] zijn in het Marsdiep twee groepen tuimelaars waargenomen.
| |||