Tjasker: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
→Beschrijving: Chronologische rangschikking van de geschiedkundige informatie |
||
Regel 11:
Een tjasker heeft geen [[kam (molenwiel)|kamwielen]] in tegenstelling tot 'normale' molens. Op de as waar de [[gevlucht|wieken]] doorheen steken, zit achteraan een [[Tonmolen (wateropvoerwerktuig)|tonmolen]]. Dit is een klein soort [[vijzel (waterschroef)|vijzel]] met een betimmering eromheen. Door molenkenners wordt gesteld dat de enige overeenkomst tussen de tjasker en ''alle'' andere windmolentypen het bezit van een wiekenkruis is.{{Bron?||2011|03|24}} Het wiekenkruis kan oudhollands of dwarsgetuigd zijn.
Vooral in natuurgebieden wordt dit soort molens gebruikt om verdroging tegen te gaan.
==Geschiedenis==
De tjasker raakte in verval in [[1930-1939|jaren dertig]]. Hij kon de concurrentiestrijd met de metalen [[windmotor]] niet volhouden. In 1935 werd de voorlopig laatste tjasker in gebruik genomen in het Friese [[Steggerda]]. Dit kleine windmolentype voor het oppompen van water was omstreeks 1950 bijna verdwenen. In de [[1960-1969|jaren zestig]] heeft de bekende tjaskerbouwer [[Roelof Dijksma]] opnieuw enkele tjaskers gebouwd. In 1963 bouwde hij in opdracht van [[Staatsbosbeheer]] er een in het natuurreservaat [[De Weerribben]] voor de bevloeiing van [[rietland]]. Nieuwe inzichten met betrekking tot natuur- en milieubehoud luidden de bescheiden opleving van de tjasker in; sinds 1963 is het toen overgebleven bestand van drie molens uitgebreid naar vijftien. Na 1970 werden verder diverse molens nieuw gebouwd.▼
▲De tjasker raakte in verval in [[1930-1939|jaren dertig]]. Hij kon de concurrentiestrijd met de metalen [[windmotor]] niet volhouden. In 1935 werd de voorlopig laatste tjasker in gebruik genomen in het Friese [[Steggerda]]. In de [[1960-1969|jaren zestig]] heeft de bekende tjaskerbouwer [[Roelof Dijksma]] opnieuw enkele tjaskers gebouwd. In 1963 bouwde hij in opdracht van [[Staatsbosbeheer]] er een in het natuurreservaat [[De Weerribben]] voor de bevloeiing van [[rietland]]. Nieuwe inzichten met betrekking tot natuur- en milieubehoud luidden de bescheiden opleving van de tjasker in; sinds 1963 is het toen overgebleven bestand van drie molens uitgebreid naar vijftien.
==Huidige situatie==
In Nederland zijn nog 25 tjaskers te vinden, waarvan elf in [[Friesland]]. De oudste tjasker van Nederland, [[Tjasker It Heidenskip]], bevindt zich in [[It Heidenskip]], een buurtschap bij [[Workum]]. Deze werd in 1915 gebouwd door J. Dijksma.<ref>[http://www.molendatabase.nl/nederland/molen.php?nummer=161 (tjasker) Workum], Nederlandse Molendatabase</ref>
| |||