Louisbourg: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kleine aanpassingen, foto en twee externe links toegevoegd
Regel 12:
| image = Plan de Louisbourg vers 1751.jpg
| caption = Kaart van het fort van Louisbourg in 1751
| image2= Fortress Lousbourg DSC02400 - King’s Bastion Barracks (8176537916).jpg
| image2= Louisbourg08.jpg
| caption2= FortBarakken Louisbourgvan Kings bastion
| mapname = Nova Scotia
| lat_deg =45
Regel 23:
| burgemeester=
}}
[[Bestand:Fortress Lousbourg DSC02274 - Dauphin Gate (8176166614).jpg|thumb|Dauphin poort, de belangrijkste van de drie landpoorten van Louisbourg]]
De [[vestingstad]] '''Louisbourg''' (Frans: ''Forteresse de Louisbourg'', Engels: ''Fortress of Louisbourg'') was een [[18e eeuw|18e-eeuwse]] vesting in de toenmalige kolonie [[Ile-Royale]], binnen het groter geheel van [[Nieuw-Frankrijk]]. Louisbourg bevindt zich in de huidige [[provincie]] [[Nova Scotia]] in [[Canada]]. De vestingstad, die voor een deel is gereconstrueerd, ligt aan de oostkust van [[Cape Bretoneiland]], en is een Canadees nationaal historisch monument.
 
==Geschiedenis==
De [[Vrede van Utrecht (1713)|Vrede van Utrecht]] in [[1713]] gaf [[Koninkrijk Groot-Brittannië|Groot-Brittannië]] het beheer over een deel van [[Acadië]] en [[Newfoundland]], terwijl [[koninkrijk Frankrijk|Frankrijk]] zijn [[kolonie (staatkundig)|kolonies]] Île Royale (nu [[Cape Bretoneiland]]), Île St-Jean (nu [[Prins Edwardeiland (Canada)|Prins Edwardeiland]]), en het huidige [[Quebec (provincie)|Quebec]] behield. Île Royale was het enige deel van het Franse gebied dat direct aan de kust lag van de [[Atlantische Oceaan]], die toen van Newfoundland tot [[Florida (staat)|Florida]] gedomineerd werd door Groot-Brittannië. Île Royale lag in de nabijheid van strategische [[visserij|visgronden]], en was ook belangrijk voor het beschermen van de toegang van de [[Saint Lawrencebaai]], die van strategisch belang was voor [[Nieuw-Frankrijk]].
 
Al snel na de Vrede van Utrecht, inIn 1713, begonnen de Fransen een [[Marine (strijdmacht)|marine]]haven aan te leggen aan een ijsvrije baai in het zuidoosten van Île Royale. Ze gebruikten deze haven als winterhaven voor de Franse vloot, en noemden de haven ''Havre Louisbourg'', naar de toenmalige Franse Koning, [[Lodewijk XIV van Frankrijk|Lodewijk XIV]].
 
===De vestingstad Louisbourg===
De Fransen bouwden een door vestingwerken beschermde nederzetting aan de zuidwestelijke oever van ''Havre Louisbourg''. Ze noemden deze vesting Louisbourg. De activiteiten rond het bouwen van de vesting, de groeiende [[visserij]] op de nabijgelegen visgronden, en immigratie van het nu door de Britten bestuurde Acadië, maakten dat de plaats Louisbourg snel groeide. Sinds [[1718]] was het de hoofdstad van Île Royale.
 
De grote financiële investeringen in het bouwen van de vesting leidde ook tot de opmerking van [[Lodewijk XV]] tot zijn ministers dat met al het geld dat aan Louisbourg werd besteed, hij verwachtte dat hij de vesting spoedig zou kunnen zien uitsteken boven de westelijke horizon vanuit zijn paleis in [[Versailles]]. De vesting was klaar kort voordat de Britten hun eerste beleg van Louisbourg uitvoerden in [[1745]].
 
Terwijl de vesting werd afgebouwd en de [[economie als systeem|economie]] van Louisbourg groeide, werd de stad een belangrijke schakel in de handel tussen Frankrijk, Nieuw Frankrijk en de [[Franse-koloniale Rijk|Franse koloniën]] in het [[Caraïbisch gebied]].
 
===Het eerste Britse beleg (1745)===
Groot-Brittannië en Frankrijk raakten met elkaar in oorlog in [[Europa (werelddeel)|Europa]], toen in [[1740]] de [[Oostenrijkse Successieoorlog]] uitbrak.
 
Britse kolonisten in [[New England (Verenigde Staten)|New England]] zagen dit als hun kans om iets te doen aan de groeiende bedreiging van hun visserijvloten in het noorden van de Atlantische Oceaan door Louisbourg. De animositeit tegen de Fransen in New England groeide nog meer, toen een kleine Franse legermacht in de zomer van 1744 de Britse vissershaven Canso in het huidige Nova Scotia aanviel.
 
De gouverneurs van de toenmalige kolonies [[Massachusetts]] en [[New Hampshire]] riepen vrijwilligers op om Louisbourg aan te vallen, en vormden een vloot van 90 schepen en 4200 man. Deze vloot, aangevuld met een klein aantal Britse oorlogsschepen legde in april 1745 een beleg rond Louisbourg. Een deel van de kolonisten was aan land gegaan, en nam posities in aan de landzijde van de vestingstad.
 
Hoewel de Franse regering ruim van tevoren wist dat de vloot van Nieuw Engeland er aankwam, werd besloten dat het niet nodig was om versterkingen te sturen. Het beleg duurde zes weken. Hoewel de naar de zee gerichte verdedigingswerken voor die tijd als superieur werden beschouwd, liet de verdediging aan de landkant van Louisbourg te wensen over. Een aantal lage heuvels gaven de Britten de gelegenheid de vestingstad met [[Kanon (geschut)|kanonnen]] te bestoken. Op 16 juni 1745 capituleerden de Fransen en werd de stad door de Britse kolonisten overgenomen.
 
Het beleg duurde zes weken. Hoewel de naar de zee gerichte verdedigingswerken voor die tijd als superieur werden beschouwd, liet de verdediging aan de landkant van Louisbourg te wensen over. Een aantal lage heuvels gaven de Britten de gelegenheid de vestingstad met kanonnen te bestoken.
 
Op [[16 juni]] 1745 capituleerden de Franse strijdkrachten in Louisburg, en werd de stad door de Britse kolonisten overgenomen.
 
===Teruggave van Louisbourg aan Frankrijk===
De Britse kolonisten in New England werden hevig teleurgesteld, toen bij de [[Vrede van Aken (1748)|Vrede van Aken]] aan het einde van de [[Oostenrijkse Successieoorlog]] werd overeengekomen dat de vesting Louisbourg aan Frankrijk zou worden teruggegeven.
 
Als tegenwicht begonnen de Britten met de bouw van hun eigen vestingstad in de regio, die de naam [[Halifax (Nova Scotia)|Halifax]] kreeg. Halifax werd de belangrijkste marine en militaire basis van de Britten in Noord-Amerika.
 
===Het tweede Britse beleg (1758)===
[[ImageBestand:Ïle Royale.jpg|thumb|300px|right|Bevolking van Louisbourg in 1750]]
Na het uitbreken van de [[Franse en Indiaanse oorlog]] in [[1754]] realiseerden de Britten zich dat om de [[Saint Lawrencerivier]] op te kunnen gaan om Quebec en [[Montreal (Canada)|Montreal]] te veroveren, ze eerst Louisbourg onschadelijk moesten maken. In mei 1758 vertrok een grote vloot uit Halifax onder het bevel van [[Jeffrey Amherst]] om Louisbourg aan te vallen. Deze vloot bestond uit 150 transportschepen en 40 oorlogsschepen, bemand met 14.000 militairen.
 
In mei [[1758]] vertrok een grote vloot uit Halifax onder het bevel van [[Jeffrey Amherst]] om Louisbourg aan te vallen. Deze vloot bestond uit 150 transportschepen en 40 oorlogsschepen, bemand met 14000 militairen.
 
De Franse commandant van Louisbourg, Chevalier de Dracour, [[gouverneur]] van Île Royale, had ongeveer 3500 soldaten tot zijn beschikking, aangevuld met 3500 bemanningsleden van Franse oorlogsschepen die in de haven van Louisbourg lagen.
Regel 68 ⟶ 63:
 
==Het huidige Louisbourg ==
In [[1961]] begon de Canadese regering met een historische reconstructie van een kwart van de oude vestingstad, met als doel Louisbourg terug te brengen in de staat waarin het was in 1740. Het project vereiste een [[interdisciplinair]]e inzet van [[archeoloog|archeologen]], [[historicus|historici]], [[ingenieur]]s en [[architect]]en. Bij de reconstructie werden werkloze [[mijnwerker]]s uit het industriegebied rond Sydney in het noorden van Cape Bretoneiland ingezet, waarvan velen oude Franse bouwtechnieken uit de 18e eeuw leerden. Waar mogelijk, werden de originele stenen gebruikt voor de reconstructie.
 
De Canadese regering heeft de hele locatie van de vestingstad, inclusief het gerestaureerde deel, tot nationaal historisch monument verklaard. Bezoekers kunnen een rondleiding volgen, of zelfstandig Louisbourg verkennen. In de straten en in de gereconstrueerde gebouwen vindt men tweetalige gidsen in historische kostuums, die uitleggen hoe het leven was in het Louisbourg van 1740.
 
== Externe link ==
* {{en}} [https://www.historicplaces.ca/en/rep-reg/place-lieu.aspx?id=4212&pid=0 Fortress of Louisbourg National Historic Site of Canada]
{en}} {{fr}} Parks Canada [https://www.pc.gc.ca/en/lhn-nhs/ns/louisbourg/index Fortress of Louisbourg National Historic Site]
{{Commons|Louisbourg}}
{{Coor title dms|45|55|17|N|59|58|13|W|type:city_region:CA-NS}}