Stuwdam: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
k Wijzigingen door 94.226.129.57 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door PJ Geest
Regel 29:
De bouw van stuwdammen heeft een aantal potentiële voordelen. Ten eerste kan men door de aanleg van een dam de stroming in de rivier verminderen en deze beter bevaarbaar maken, mits er ook een stelsel van [[spuisluis|sluizen]] aangelegd wordt. Het rivierwater kan gebruikt worden voor [[drinkwater]]productie, voor [[irrigatie]] of voor de opwekking van [[waterkracht]]. Het ontstane stuwmeer kan biologisch gezien een aanwinst zijn door nieuwe biotopen en natuurschoon te creëren.
 
== Nadelen ==
r water.
De aanleg van een stuwdam kan dus de mens tot groot nut dienen maar er zijn ook een aantal potentiële nadelen. Een deel van het boven de stuwdam gelegen droge land komt onder water te staan, met verlies van landbouwgrond of bebouwd areaal ten gevolge. Bewoners moeten worden herhuisvest<ref>Voor herhuisvesting van de bevolking uit het stuwmeergebied zie:'' [http://www.hss.caltech.edu/~tzs/50%20Dam%20Survey.pdf A comparative survey of dam-induced resettlement in 50 cases by Thayer Scudder and John Gray.]</ref>, natuur- en cultuurmonumenten verdwijnen onder water.
 
Daarnaast verandert de rivier van karakter; de stroom, die tot dan toe sterk seizoensgebonden fluctueerde zal meestal gelijkmatiger worden. [[Sediment]] dat wordt aangevoerd zal voor de stuwdam bezinken en het stuwmeer opvullen, en de overstromingen die het land stroomafwaarts van de stuwdam vruchtbaar hielden, blijven uit (bijv. de [[Aswandam]] in de [[Nijl]]). Vis die zich boven de plaats van de stuwdam placht voort te planten, kan de paaiplaatsen niet meer bereiken. Een goed voorbeeld is het geval van de [[Europese zalm]], een [[anadroom|anadrome]] vis die een groot deel van zijn leven in de open [[oceaan]] verblijft, maar om te [[paren]] hetzelfde bronstroompje van dezelfde rivier opzoekt waar hij ooit zelf uit het ei gekropen is. Deze levenskringloop kan danig verstoord worden door de aanwezigheid van een stuwdam. Vaak worden er vistrappen ingebouwd om dit effect tegen te gaan. Als er te veel water aan het stuwmeer wordt onttrokken voor irrigatiedoeleinden kan het debiet van de rivier zoveel kleiner worden dat stroomafwaarts moeilijkheden met de watervoorziening voor irrigatie en drinkwater ontstaan. Stuwdammen geven daarom soms aanleiding tot internationale wrijving.