Gebruiker:Meglosko/klad: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 58:
Ten derde betogen beide boeken dat er geen onderscheid is tussen verlangens op individueel niveau en socio-economische structuren. Terwijl iemand als [[Sigmund Freud]] het [[libido]] nog voornamelijk op het nidividuele niveau besprak, als een vorm van energie die in het lichaam circuleert en waaruit sociale regels volgens via de vorming van een [[superego]] die deze energiestromen in belans haden, wil Lyotard het libido ook op maatschappelijk niveau denken. In die zin spreekt hij dan ook van een libidinale economie. Stabiele structuren ini de maatschappij zijn volgens hem te vatten als libidinale velden, die enerzijds gestabiliseerd worden door het plezierprincipe ([[Eros (concept)|Eros]]) en anderzijds steeds haar grenzen overschrijdt en instituties destabiliseert via de [[doodsdrift]] ([[Thanatos]]). Zulke transformaties gebeuren volgens Lyotard steeds via wat hij 'apparaten' (''dispositifs'') noemt, die deze energiestromen begeleiden en zelf niet meer dan heel vluchtige structuren van energie zijn (zoals het lichaam, een kunstwerk, een financieel systeem, een tekst, een theorie, enzovoort).
De mutaties die veroorzaakt worden door de libidinale economie noemt Lyotard 'gebeurtenissen'. Zowel het libido als deze gebeurtenissen kunnen volgens Lyotard niet gepresenteerd en gevat worden in vertogen. Juist zoals ''Anti-Oedipus'' wordt ook deze tekst van Lyotard vaak gelezen alsof het zich positief uitspreekt over deze energiestromen: het zou beter zijn deze stromen te versterken dan dat bestaande structuren dze gebeurtenissen afremmen. Beide boeken worden dan ook wel een vorm van [[anarchisme]] verweten. Toch is er een belangrijk verschil. Terwijl Deleuze en Guattari een onderscheid lijken te maken tussen [[fascisme|fascistische]] en bevrijdende verlangensstromen, is zo'n onderscheid niet terug te vinden bij Lyotard. Zo kan volgens Lyotard ook het [[kapitalisme]] als een bevrijdende stroom gezien worden. Onze verlangens worden dus niet vervreemd in het kapitalisme, maar de doodsdrift wordt verdergezet in het kapitalisme tot dat punt dat het alle instituties die er een obstakel voor vormen uit de weg wil ruimen. Bovendien wordt kapitalisme getypeerd door een onverschilligheid tegenover de aard van de verlangens of de producten die erbinnen circuleren zolang er maar [[kapitaalaccumulatie]] plaatsvindt. Lyotard gaat zelfs zo ver, een punt dat hij nog benadrukt in latere interviews, dat voor individuen die verkeren in extreme armoede kapitalisme de enige uitweg, aangezien er geen overtuigend alternatief systeem bestaat. Pas eens men een baan, eten en huisvesting heeft kan echt verzet verschijnen.
=== Postmodernisme ===
Regel 76 ⟶ 70:
Evenals andere postmoderne filosofen stelde hij het geloof in de [[vooruitgang]] en de [[waarheid]] fundamenteel ter discussie. De moderne mens kon volgens Lyotard niet alles beheersen.
=== Het geschil ===
In zijn werk rond de libidinale economie stelde Lyotard, in tegenstelling tot Deleuze en Guattari, dat er geen verschil tussen energiestromen te maken valt. Daardoor is het onduidelijk of er nog een ethisch of politiek project overblijft volgens Lyotard. Aangezien het niet uitmaakt welke energiestromen versterkt worden (er zijn geen goede en slechte stromen), is het onduidelijk wat ons als maatschappij dan te doen staat. Het is mogelijk zijn latere werk rond ''Le differend'' (1984) als een antwoord daarop te lezen.
|