De lagere dichtheid van ijs heeft als gevolg dat ijs op water blijft drijven, en daardoor een isolerende laag vormt die ondiep water in de winter voor totale bevriezing behoedt. Dit heeft waarschijnlijk een grote rol gespeeld bij het ontstaan van het leven op aarde. Water krijgt vanaf 275 watermoleculen de typische ijskristalstructuur.<ref>Pradzynski, C. (2012). ''A Fully Size-Resolved Perspective on the Crystallization of Water Clusters.'' {{DOI|10.1126/science.1225468}}</ref>
== Verschil zoet & zout (zee)-water ijs ==
De groei, microstructuur en eigenschappen van ijs beïnvloeden het proces van ijsvorming op een regionale schaal. Er is een groot verschil in '''albedo''' tussen zoet-en zoutwater ijs, want ongeveer driekwart van de straling dringt het ijsoppervlakte en het water eronder binnen bij zoetwater-ijs. Voor zee-ijs is dit de helft van de straling (dus een kwart minder). Het licht gaat daarom met weinig verzwakking door het water vergeleken met het zee-ijs. Dik zee-ijs heeft dan ook een hoog '''albedo''' en gebrek aan transparantie.
Maar het verschil komt ook gedeeltelijk door het verschil in zoutgehalte tussen zoet & zoutwater. Want op microscopische schaal als je kijkt naar de '''pekelinsluitsels''' dan zijn deze bij zoetwaterijs bij de koppeling van vaste en vloeibare vorm plat, maar bij zeeijs zijn deze laminair (afwisselende lagen in de vorm van lamellen). Daarom wordt bij zoetwater ijs ongeveer 99,9 procent van alle onzuiverheden verdreven zoals ionen bijvoorbeeld. Terwijl bij zee-ijs de pekel gevangen zit tussen de lamellen op de bodem en hierdoor houd het water ongeveer 10-40 procent van de ionen vast.
Op het eerste gezicht kun je dus zien dat zoetwater ijs veel transparanter is en dus veel donker is dan zeeijs, maar je kunt de echte verschillen pas op een microscopische schaal echt zien.<ref>{{Citeer boek|titel=Sea ice|medeauteurs=Thomas, David N. (David Neville), 1962-, Dieckmann, Gerhard.|url=https://www.worldcat.org/oclc/405105858|uitgever=Blackwell Pub|plaats=Ames, Iowa|datum=2010|ISBN=978-1-4051-8580-6}}</ref>
