De '''kerstvakantie''', ook wel '''wintervakantie''', is een [[schoolvakantie]] aan het einde van het jaar.
Gebruikelijk is dat scholen voor [[Basisonderwijs (algemeen)|lager]] en [[voortgezet onderwijs]] in Nederland en België de leerlingen twee weken vrijaf geven: de week waarin [[Kerstmis]] valt en de week van de [[Nieuwjaar|jaarwisseling]] met [[Oudejaarsavond|oudejaarsdag]]. Deze vakantie is voor alle regio's op hetzelfde moment. Er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs.
In talrijke sectoren in de samenleving is een kortere kerstvakantie ook tamelijk algemeen geworden. Veel (semi)overheidsinstellingen, de [[politiek]] en nogal wat bedrijven liggen stil in de dagen tussen Kerstmis en Nieuwjaar, veelal door het inroosteren van verplichte [[Arbeidstijdverkorting|atv]]-dagen.
