Keurvorst: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
1 (onbereikbare) link(s) aangepast en 0 gemarkeerd als onbereikbaar) #IABot (v2.0
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:Balduineum_Wahl_Heinrich_VII.jpg|miniatuur|De ''[[Codex Balduineus]]'' (ca. 1340) bevat een oude visuele voorstelling van het keurvorstencollege:<br>
de keurvorsten verkiezen [[Keizer Hendrik VII|Hendrik van Luxemburg]] tot koning. Dit zijn, te herkennen aan het wapenschild boven hun hoofd (v.l.n.r.), de prins-bisschoppen van Keulen, Mainz en Trier, de Paltsgraaf aan de Rijn, de hertog van Saksen, de markgraaf van Brandenburg en de koning van Bohemen, die bij de verkiezing van Hendrik in werkelijkheid niet aanwezig was.]]
Een '''keurvorst''' ([[Latijn]]: ''princeps elector imperii'' of ''elector''; [[Duits]]: ''Kurfürst'') was een van de aanvankelijk zeven, later negen en ten slotte tien hoogste [[Rijksvorst|vorsten]] in rang van het [[Heilige Roomse Rijk]], die sinds de 13e eeuw het alleenrecht op de verkiezing van de [[Koning van Duitsland|Rooms-DuitsDuitse koning]] bezaten. Met deze koningstitel was traditioneel ook de aanspraak op de kroning tot [[Lijst van keizers van het Heilige Roomse Rijk|Rooms-Duits keizer]] door de [[paus]] verbonden.
 
De benaming ''Kurfürst'' gaat terug op het [[Middelhoogduits]]e woord ''[[Kur (Heilige Roomse Rijk)|kur]]'' of ''kure'' voor ''verkiezing''. Hieruit is het [[Nieuwhoogduits]]e ''küren'' ("plechtig (uit)verkiezen") ontstaan. Het daarmee verwante sterke werkwoord ''kiesen'' is buiten het ervan afgeleide ''erkiesen'' uit de Duitse taal verdwenen, maar leeft voort in het Nederlandse werkwoord ''kiezen'' en het Engelse werkwoord ''to choose''.
Regel 16:
alsook vier wereldlijke vorsten,
* de [[Lijst van heersers van Bohemen|koning van Bohemen]] als [[Aartsambt|aartsschenker]];
* de [[Paltsgraafschap aan de Rijn|Paltsgraaf aan de Rijn]] als [[AartsambtSeneschalk|aartsseneschalk]];
* de [[Keurvorstendom Saksen (1547-1806)|hertog van Saksen]] als [[Rijksmaarschalk|aartsmaarschalk]];
* de [[Mark Brandenburg|markgraaf van Brandenburg]] als [[Aartsambt|aartskamerheer]].