Clovis I: verschil tussen versies

[[Bestand:Politically dividedMap Gaul, divisions 481-nl.jpgsvg|miniatuur|thumb450px|leftlinks|Gallië in 481]]:

Op 15-jarige leeftijd, in [[481]] volgde ChlodovechClovis zijn vader op als koning van de Salische Franken in [[Doornik]]. In het begin was zijn grondgebied nog bescheiden. De Franken beheersten alleen het uiterste noorden van [[Gallië]]. Hij moest zijn macht bovendien delen met andere, deels aan hem verwante hertogen, leiders van naburige Salische stamgroepen. Bekend zijn [[Chararik]] en [[Ragnachar]], van wie de laatste in [[Cambrai|Kamerijk]] resideerde. Bij de Rijn leefden de [[Ripuarische Franken]], een zelfstandige stam.

Door de dood van de Visigotische koning [[Eurik]] wordtwerd het machtsevenwicht in Gallië tijdelijk verstoord en heefthad Clovis de mogelijkheid zijn macht uit te breiden. Hij weetwist de meeste andere Salische Franken en de Ripuarische Franken te verenigen en in 486 verslaatversloeg hij (mogelijk samen met de Alemannen) [[Syagrius]] bij [[slag bij Soissons (486)|Soissons]]. De Franken breidenbreidden hun gezag uit tot de [[Loire (rivier)|Loire]] en noemennoemden dit land [[Neustrië]] (nieuw land). Clovis en zijn luitenants werden in Reims, eens hoofdstad van de Romeinse provincie Belgica Secunda, toegejuicht als nieuwe bestuurders, volgens de heilige [[Remigius van Reims|Remigius]], alsof het nieuw aangestelde Romeinse ambtenaren waren tijdens hun ''adventus'' in de hoofdstad.<ref>{{Aut|Michel Rouche|M. Rouche}}, ''Clovis.'', Parijs: Editions Fayard, 2010. ISBN 978-2-213-59632-7, 2010.</ref>. Clovis heefthad nu duidelijk een leidende rol onder de Franken, maar iswas formeel nog gelijkwaardig aan de andere Frankische leiders, die ook delen van de nieuwe gebieden krijgenkregen. De Franken heersenheersten nu over een groot gebied met een nog min of meer intacte Gallo-Romeinse samenleving en economie (steden, kerk, onderwijs, geschoolde ambachtslieden) wat de basis vormtvormde voor hun verdere expansie. Syagrius vluchtvluchtte naar de Visigoten maar wordtwerd in 487 uitgeleverd aan Clovis en ter dood gebracht.

Na deze campagne keertkeerde Clovis zich tegen Chararik die hem niet tegen [[Syagrius]] had willen volgen. Hij ontneemtontnam hem en zijn zoons hun macht en scheertscheerde hun lange haren en baarden af (teken van de koninklijke waardigheid). AlsToen hij vervolgens een gerucht hoorthoorde dat ze tegen elkaar hebbenhadden gezegd dat ze gewoon moetenmoesten wachten tot hun haren weer aangroeien, laatliet hij ze alsnog vermoorden.<ref>Gregorius van Tours, ''[[Historia Francorum]]'' II 40, 41, pp. 155-156.</ref>

In 491 verslaatversloeg hij een leger van de [[Thüringers]], de oostelijke buren van de Franken, die daarna ook zijn gezag erkennenerkenden. In 493 trouwttrouwde Clovis met de Bourgondische prinses Clothilde. Zij iswas [[Rooms-katholieke Kerk|katholiek]] terwijl hij nog de oude [[Germaanse goden]] vereertvereerde. Clovis wordtwerd nu algemeen als een belangrijk vorst erkend. Hij huwelijkthuwelijkte zijn zuster, [[Audofleda]], uit aan [[Theodorik de Grote|Theoderik de Grote]], koning van de [[Ostrogoten]]. Zijn vrouw, Clothilde, probeertprobeerde Clovis tot 496 tevergeefs tot het christelijk geloof te bekeren. Wel wordenwerden hun kinderen gedoopt, maar het feit dat deze gedoopte kinderen ziek wordenwerden en stervenstierven, iswas voor Clovis een extra reden om zich niet te willen bekeren.

In [[496]] vallenvielen de Alemannen de Ripuarische Franken aan. Hun koning [[Sigebert de Lamme|Sigebert]] roeptriep de hulp in van de Salische Franken. Aan het kruispunt van de heerbanen [[Bavay]] – [[Keulen (stad)|Keulen]], en [[Straatsburg]] – [[Keulen (stad)|Keulen]], komtkwam het nabij [[Slag bij Tolbiac|Tolbiac]], nu [[Zülpich]], tot een treffen. In eerste instantie lijkenleken de Alemannen de slag te winnen, maar uiteindelijk wetenwisten de Franken de overwinning te behalen.

Volgens de legende heefthad Clovis optijdens het dieptepunt van de slag [[Wodan]] aangeroepen en om een overwinning gevraagd. Maar de Frankische verliezen bleven doorgaan. Toen dacht hij aan zijn christelijke echtgenote Clothilde, en zei hij het volgende: "''God van mijn vrouw: als gij echt zo sterk zijt als mijn vrouw beweert, kom mij dan helpen en laat mij winnen. Dan zal ik mij tot het christendom bekeren.''" HetDaarop zou het tij keerdezich alshebben bijgekeerd donderslag.voor Hijde heeftFranken zijnin geloftede gehoudenstrijd en zouden de Franken de slag winnen. Clovis zou zich aan zijn geloftehouden en in [[496]] bekeerd hebben.

Zowel Edward James (in<ref>In zijn standaardwerk ''The Franks'', Oxford: Blackwell, 1988).</ref> als Marinus Wes (in<ref>In zijn inleiding tot de Historiën van Gregorius van Tours (vertaald door F.J.A.M. Meijer, Baarn: Ambo, 1994).</ref> argumenteren dat Clovis waarschijnlijk al in zijn kindertijd een [[Arianisme|ariaan]] was en dus niet rechtstreeks vanuit het heidendom tot het katholicisme overging, zoals Gregorius dat graag voorstelde. Ook Clovis’ omgeving, en dus alle Frankische notabelen waren rond 500 zo goed als zeker oorspronkelijk arianen.

In 506 verslaatversloeg Clovis de Alemannen opnieuw, ditmaal bij [[Straatsburg]]. De Franken achtervolgenachtervolgden de Alemannen tot in het gebied van de Ostrogoten. De gebieden van de Alemannen in het westen van hun koninkrijk en het Rijnland (behalve de Elzas) wordenwerden door de Franken geannexeerdingelijfd. Deze oorlog van Clovis lijktleek te zijn bedoeld om hetde gevaardreiging van de Alemannen in zijn rug weg te nemen, vooralvorens hij het jaar daarop met zijn oorlog tegen de Visigoten in het volgende jaarbegon.

[[Bestand:Clovis crop.jpg|thumb|De doop van Clovis, van een onbekende Franse schilder uit Saint-Gilles.]]

De bekering van Clovis tot het katholieke christendom iswas van groot politiek belang. Terwijl alle Germaanse vorsten [[Arianisme|ariaans]] of heidens zijnwaren, maaktmaakte dit hem tot de held van de katholieke Gallo-Romeinse bevolking. Het jaar van zijn doop is niet met zekerheid bekend en ook 497, 498, 499, 507 en 508 worden als mogelijkheid genoemd.<ref>{{aut|Shanzer, D.}}, p. 29-57</ref><ref>De historicus Ian N. Wood suggereert dat Clovis pas in [[508]] werd bekeerd ({{Aut|I.N. Wood}}, ''The Merovingian Kingdoms, 450-751'', Londen, 1994, p. 48.). Ook Danuta Shanzer vindt hier bij [[Avitus van Vienne]] sterke aanwijzingen voor ({{aut|Shanzer, D. Shanzer}}, pDating the baptism of Clovis: the bishop of Vienne vs. the bishop of Tours, in ''Early Medieval Europ''e 7 (1998), pp. 29-57).</ref>

[[Bestand:Baptême_de_Clovis.jpg|thumb|links| De doop van Clovis, Miniatuur(miniatuur uit de ''Grandes Chroniques de France'', ca. 1375).]]

Clovis werd gedoopt door de [[heilig]]e [[Remigius van Reims|Remigius]] ofwel in het Frans ''saint Remi''. Zijn twee zusters, [[Audofleda]] en [[Lantechilde]], en volgens Gregorius 3000drieduizend van zijn krijgers, volgden zijn voorbeeld. Dit aantal lijkt echter meer geïnspireerd door het Bijbelboek [[Handelingen van de Apostelen|Handelingen]] 2:41, waar ook ongeveer drieduizend bekeerlingen genoemd worden. Een leger van bisschoppen en priesters zou hen allen hebben gedoopt. Een vroom christen werd koning Clovis uit het geslacht van de Merovingers allerminst. Zijn wreedheid bleef onveranderd groot, en iedereen die hij beschouwde als een potentiële belager van zijn macht, werd vermoord. En zijn opvolgers zouden wat dat betreft weinig voor hem onderdoen. De geschiedenis van de Merovingers werd een aaneenschakeling van moorden en wreedheden.<ref>{{aut|Otten, D. Otten}}, ''Hoe godGod verscheen in Saksenland: Widukinds knieval voor Karel de Grote'', Deventer, 2012, p. 31.</ref>

[[Bestand:Verovering Gallie door de Franken v2.gif|thumb|left|UitbreidingDe uitbreiding van de Frankische heerschappij over Gallië onder Clovis.]]

In 499 sluitsloot Clovis een verdrag met de Bourgondische deelkoning [[Godigisel van Bourgondië|Godigisel]] tegen diens rivaal [[Gundobad]]. Dit iswas voor Clovis ook een persoonlijke kwestie omdat Gundobad de moordenaar van zijn schoonouders iswas, terwijl Godigisel zijn vrouw Clothilde toendestijds juist in bescherming heefthad genomen. In 500 verzekertverzekerde hij zijn rugdekking door een verdrag met Bretagne af te sluiten en trekttrok op tegen Bourgondië. Clovis en Godigisel verslaanversloegen Gundobad in de [[Slag bij Dijon]]. Gundobad vluchtvluchtte daarop naar [[Avignon]], maar een opmars van de Visigoten dwingtdwong Clovis en Godigisel om zich terug te trekken. Nadat Godigisel iswas gedood, wordtwerd door Theoderik van de Ostrogoten een vrede bemiddeld. De uitkomsten van de onderhandelingen zijnwaren:

* Gundobad wordtwerd koning van geheel Bourgondië, maar moetmoest in de praktijk een sterke invloed van Clovis accepteren

* Gundobad en Clovis sluitensloten een bondgenootschap

* de Visigoten krijgenkregen Avignon

Nadat de Franken Syagrius hadden verslagen, werd het snel duidelijk dat zij de belangrijke rivalen van de Visigoten om de macht in Gallië zouden worden. Deze rivaliteit werd nog veel sterker na de bekering van Clovis, waarna de katholieke onderdanen van de Visigoten regelmatig een beroep op hem deden. Al in 498 had Clovis een veldtocht ondernomen tegen de Visigoten die hem tot bij [[Bordeaux (stad)|Bordeaux]] bracht maar uiteindelijk geen resultaten opleverde. Na de confrontatie over Bourgondië in 500 volgtvolgde een periode van toenadering. Er vindtvond een persoonlijke ontmoeting plaats tussen Clovis en [[Alarik II]] en in 502 trouwttrouwde Clovis' zoon [[Theuderik I|Theuderik]] met een dochter van Alarik.

In 507 maaktmaakte Clovis afspraken met keizer [[Anastasius I (keizer)|Anastasius I]] om gezamenlijk de Goten aan te vallen. De keizer schenktschonk Clovis in dat verband een diadeem en een mantel. Clovis profileertprofileerde zich in deze oorlog sterk als de verdediger van het katholieke geloof en de katholieke onderdanen van de ariaanse Visigoten. Hij versloeg samen met de Bourgondiërs, de [[Auvergne]]rs en de Ripuarische Franken, de Visigoten in de [[Slag bij Vouillé]] (Voulan bij Poitiers) en doodde zelfeigenhandig hun koning Alarik II.<ref>Gregorius van Tours, ''Historia Francorum'' II 37, pp. 153-154. Cf. {{Aut|I.N. Wood}}, ''The Merovingian Kingdoms, 450-751'', Londen, 1994, p. 46.</ref> Anastasius erkende zijn succes door hem tot ereconsul te benoemen. Hoewel de Bourgondiërs [[Narbonne]] wisten te veroveren, en ook tot 511 bezet zouden houden, luktlukte het hen niet om [[Septimanië]] te veroveren door de interventie van Theoderik van de Ostrogoten. Clovis overwinterde in Bordeaux. Hij veroverde in 508 samen met de Bourgondiërs [[Toulouse (stad)|Toulouse]] en krijgtkreeg de schat van de Visigoten in handen. Zijn zoon Theoderik bezetbezette intussen Auvergne. Afgezien van Septimanië hadden de Franken nu alle gebieden van de Visigoten in Gallië in handen.