Versie van 14 apr 2020 20:56 bewerken Hjvannes (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 16.636 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Label: Visuele tekstverwerker ← Oudere bewerking		Versie van 14 apr 2020 21:03 bewerken ongedaan maken Hjvannes (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 16.636 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting Nieuwere bewerking →
Regel 1: {{Infobox persoon ~~{{Meebezig\|komt vanavond af}}~~ \| naam = Néstor Cerpa Cartolini \| afbeelding = \| upright = \| alt = \| onderschrift = \| volledigenaam = Luis Néstor Fortunato Cerpa Cartolin \| geboortenaam = \| bijnaam = Camarada Evaristo \| geboorteplaats = [[Lima (stad)\|Lima]] \| geboortedatum = [[14 augustus]] [[1953]] \| sterfplaats = \| sterfdatum = [[22 april]] [[1997]] \| doodsoorzaak = Gedood bij de ontknoping van een gijzelingsactie \| nationaliteit = Peruaans \| land = [[Peru]] \| beroep = Textielarbeider en vakbondsleider \| bekendvan = Leider van de [[Revolutionaire Beweging Tupac Amaru]] \| algemeennaam1 = \| algemeen1 = \| algemeennaam2 = \| algemeen2 = \| tijdvak1 = \| functie1 = \| tijdvak2 = \| functie2 = \| tijdvak3 = \| functie3 = \| tijdvak4 = \| functie4 = \| tijdvak5 = \| functie5 = \| tijdvak6 = \| functie6 = \| tijdvak7 = \| functie7 = \| tijdvak8 = \| functie8 = \| tijdvak9 = \| functie9 = \| partners = [[Nancy Gilvonio]] \| kinderen = \| religie = \| politieknaam = \| politiek = \| politieknaam1 = \| politiek1 = \| politieknaam2 = \| politiek2 = \| overignaam1 = \| overig1 = \| overignaam2 = \| overig2 = \| zieook = \| website = \| handtekening = \| portaal = \| extra portaal = }} '''Luis Néstor Fortunato Cerpa Cartolini''' ([[Lima (stad)\|Lima]], [[14 augustus]] [[1953]] - aldaar, [[22 april]] [[1997]]), ook wel bekend onder zijn [[Pseudoniem\|nom de guerre]] '''kameraad Evaristo''' (Spaans: ''Camarada Evaristo)'', was een leider van de [[Peru\|Peruaanse]] [[Revolutionaire Beweging Tupac Amaru]] (MRTA), een [[Marxisme\|Marxistische]] [[Guerrilla\|guerrillabeweging]] opgericht met als doel om Peru uit de [[Economie\|economische]] [[invloedssfeer]] van de [[Verenigde Staten]] trekken en om een [[Marxisme-leninisme\|marxistisch-leninistische staat]] te vestigen<ref name=":0">{{Citeer boek\|titel=Perus MRTA: Tupac Amaru Revolutionary Movement\|auteur=Suzie Baer\|taal=en\|url=https://books.google.nl/books?id=JTKk2kX1aloC&pg=PA4&dq=%22N%C3%A9stor+Cerpa%22&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwi-_oS6vujoAhXB8qQKHd5pCf4Q6AEIMTAB#v=onepage&q=%22N%C3%A9stor%20Cerpa%22&f=false\|uitgever=The Rosen Publishing Group, Inc\|datum=2002-12-15\|ISBN=978-0-8239-3824-7}}</ref>. In de [[1990-1999\|jaren negentig]] was de organisatie, na het [[Lichtend Pad]], de op een na belangrijkste guerrillabeweging in het land. De organisatie werd door de Peruaanse overheid als een [[Terrorisme\|terroristische organisatie]] beschouwd.<ref>{{Citeer web\|url=http://www.congreso.gob.pe/participacion/tnm/preguntas-frecuentes/\|titel=Preguntas frecuentes - Terrorismo Nunca Más\|bezochtdatum=2020-01-19\|werk=www.congreso.gob.pe}}</ref> Cerpa werd geboren in de volkswijk [[La Victoria (Lima)\|La Victoria]], in Lima. Als [[Vakbond\|vakbondsleider]] was hij in de [[1970-1979\|jaren zeventig]] betrokken bij de bezetting van de Cromotex-textielfabriek, naar aanleiding van een op handen zijnde sluiting van die fabriek. Bij die bezetting werd een politieman gedood. De bezetting werd met geweld beëindigd door de militaire regering van Peru, wat leidde tot de dood van zes arbeiders. Bij deze actie werd Cerpa gearresteerd en veroordeeld tot enkele maanden gevangenisstraf.<ref name=":1">{{Citeer web\|url=https://www.trouw.nl/gs-b1d34aa7\|titel=Revolutionair die niets heeft met ideologie\|bezochtdatum=2020-04-14\|datum=1996-12-24\|werk=Trouw\|taal=nl-NL}}</ref> Na zijn vrijlating kwam hij in contact met [[Víctor Polay Campos]] en [[Miguel Rincón]]. Zij waren bezig ~~een~~met ~~guerrillabeweging~~het opopzetten tevan ~~zetten~~een guerrillabeweging en Cerpa sloot zich bij hen aan<ref name=":1" />. Ze wilden met hun beweging de [[corruptie]] bij de Peruaanse overheid bestrijden, waarbij ze de Amerikaanse economische invloed als boosdoener zagen en het Marxisme als oplossing. Ze waren lid van de [[Amerikaanse Populaire Revolutionaire Alliantie]], maar waren van mening dat veranderingen via die weg niet snel genoeg gingen. Er was dus een nieuwe organisatie nodig, die slagvaardiger kon optreden. Ze noemden deze organisatie ''"Túpac Amaru"'', naar [[Túpac Amaru II]], de [[Quichua (volk)\|Quechua]]-indiaan die in de [[18e eeuw]] de [[Spaanse Rijk\|Spaanse autoriteiten]] uitdaagde<!--Ze lieten zich daarmee inspireren door dezelfde persoon als de Uruguayaanse Tupamaros, waar ze overigens geen connectie mee hadden.-->. Zij zagen de overheid als een onderdrukkende macht, en meenden dat die het best bestreden kon worden door mensen aan te vallen die geld en macht hadden<ref name=":0" />. Eind 1985 reisde ~~hij~~Cerpa naar [[Colombia]], waar hij betrokken was bij de [[19 april beweging]], destijds een guerrillabeweging. Na zijn terugkeer in Peru en na de arrestatie van Víctor Polay in 1992 werd Cerpa de belangrijkste leider van Tupac Amaru. Hij was daarmee een atypische leider van deze beweging, want de enige die geen intellectueel was<ref name=":1" />. Samen met zijn vrouw [[Nancy Gilvonio]] beraamde hij in november 1995 een plan om Polay en andere leiders uit de gevangenis te bevrijden. Het idee was dat Tupac Amaru een [[Gijzeling (misdrijf)\|gijzelingsactie]] zou uitvoeren op het [[Peruviaans congres\|Peruaanse parlement]], om zo de vrijlating van prominente leden van de ~~guearillabeweging~~guerrillabeweging af te dwingen. Het plan mislukte echter. Op 30 november 1995 werd [[Nancy Gilvonio]] samen met [[Lori Berenson]] gearresteerd in een bus in het centrum van Lima. Daarop volgde een inval in het huis waarin Berenson tot voor kort had gewoond en dat opdoor ~~dat~~Tupac ~~moment~~Amaru in gebruik was genomen als [[Schuiladres\|safehouse]] en als wapenopslagplaats. Twaalf guerrilla's werden gearresteerd, onder wie Miguel Rincón, de toenmalige nummer drie van de beweging. Cerpa kwam om het leven tijdens de ontknoping van de aanval op de [[Japan\|Japanse]] ambassade te Lima op 17 december 1996. Bij deze meest ingrijpende, en tevens laatste, actie van Tupac Amaru werden honderden personen gegijzeld, waaronder ambassadeurs van diverse landen. Op 22 april 1997 maakte het leger een einde aan de actie, waarbij alle gijzelnemers, waaronder Cerpa, werden gedood<ref>{{Citeer boek\|titel=Understanding Terrorism: Challenges, Perspectives, and Issues\|auteur=Gus Martin\|taal=en\|url=https://books.google.nl/books?id=J3xEpMiQVjgC&printsec=frontcover&dq=martin+understanding+terrorism&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjQp8z0opDnAhXCAewKHZxkCAQQ6AEINjAB#v=onepage&q=tupac&f=false\|uitgever=SAGE Publications\|datum=2012-01-17\|ISBN=978-1-4522-0582-3}}</ref><ref>{{Citeer web\|url=https://www.digibron.nl/search/detail/012de16163db3d0e3bae6a76/leger-maakt-eind-aan-gijzelingsactie-in-peru\|titel=Leger maakt eind aan gijzelingsactie in Peru - Digibron.nl\|bezochtdatum=2020-01-19\|auteur=Van onze correspondent (vervolg van voorpagina)\|datum=1997-04-23\|werk=www.digibron.nl\|taal=nl}}</ref>.

Néstor Cerpa Cartolini: verschil tussen versies