Jaknikker: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
taai en stroperig
Regel 1:
[[Bestand:Jaknikker.JPG|thumb|Deze jaknikker te Schoonebeek in Nederland is een [[Lijst van rijksmonumenten in Schoonebeek|rijksmonument]]]]
[[Bestand:Pump Jack labelled.png|thumb|Schematische voorstelling van de werking van een jaknikker]]
Een '''jaknikker''' (uitspraak: ''ja-knikker'') is de populaire benaming voor het bovengrondse deel van een [[pomp (machine)|pomp]] die [[aardolie]] uit de grond oppompt. Deze methode is nodig op plaatsen waar de aardolie taai en stroperig is en niet door middel van opstuwend water of gas spontaan naar boven komt.<ref>J.W. Schot, H.W. Lintsen, Arie Rip en A.A.A. de la Bruhèze, Techniek in Nederland in de twintigste eeuw. Deel 2. Delfstoffen, energie, chemie p.84</ref>
 
==Geschiedenis==
De jaknikker is een uitvinding van Walter C. Trout, een werknemer bij een machinefabriek in [[Lufkin]] in de Amerikaanse staat [[Texas (staat)|Texas]].<ref>[http://www.google.com/patents/US1895181 Pumping unit patent nummer: US1895181 A, 1930], Google Patenten, geraadpleegd op 15 november 2013</ref> Tot die tijd werd olie omhoog gehaald met pompen die voor het grootste deel gemaakt waren van hout, die een horizontale beweging omzetten in een verticale.<ref name=RDSJKBR>[http://www.shell.nl/nld/aboutshell/media-centre/magazine/laatste-nederlandse-jaknikker-uitgeknikt.html Laatste Nederlandse jaknikker uitgeknikt], Shell Nederland, geraadpleegd op 15 november 2013</ref> De pomp die Trout in 1925 ontwierp, beweegt verticaal, maar werkt ook nog eens met een contragewicht, waardoor de [[Doelmatigheid|efficiëntie]] toenam. De jaknikker zelf is het zichtbare gedeelte van een ondergronds mechanisch pompsysteem dat in een olieput is geïnstalleerd.<ref name=RDSJKBR/>