Heksenprocessen te Peelland: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
nieuwe bron, opgevoerd en getallen aangepast |
eerste drie processen in Cranendonck toegevoegd |
||
Regel 1:
{{Meebezig}}[[Bestand:Asten.jpg|thumb|Kaartje met Asten, Mierlo, Lierop en Leende]]
De reeks van '''[[Europese heksenvervolging|heksenproces]]sen in [[Peelland]]''' die rond 1595 gevoerd werd, vormde een onderdeel van een grotere reeks processen in de [[Peel (Nederland)|Peel]] en de [[Meierij van 's-Hertogenbosch]]. Dit gebied viel onder het gezag van [[Brussel (stad)|Brussel]].
Deze processen werden toentertijd als onrechtmatig gezien. Mede daardoor waren ze de aanleiding tot het aanscherpen van de rechtsregels bij heksenprocessen en het afschaffen van de [[Godsoordeel|waterproef]].
De beschuldigden werden tijdens deze processen aan de waterproef onderworpen. Als ze die niet doorstonden, werden ze [[marteling|gemarteld]]. Vaak bekenden ze echter al vóór de marteling. Er
In totaal
==Aanleiding en processen==
In 1592 had koning [[Filips II van Spanje]] een waarschuwing doen uitgaan wegens toegenomen hekserij en de kerkelijke en wereldlijke overheden opgeroepen om de toverij uit te roeien. Ook moesten zij niet meer wachten op aanklachten vanuit het volk ([[accusatoir proces|accusatoir recht]]), maar zelf actief zoeken naar verdachte personen ([[inquisitoir proces|inquisitoir recht]]). Dit advies werd door de autoriteiten opgevolgd en er werden in de Peel vele heksen opgepakt.
=== Processen in Cranendonck ===
Op 14 juni 1595 beklaagde Magriet Brycken zich bij de autoriteiten van de heerlijkheid [[Cranendonck]], dat een dorpsgenoot uit [[Soerendonk]] kwaad sprak over haar. Hij beschuldigde haar van tovenarij: ze zou er met bovennatuurlijke krachten voor hebben gezorgd dat zijn graanvoorraad bedorven raakte. Magriet wilde zich hiertegen verdedigen, want wie zich destijds niet verweerde tegen dit soort beschuldigingen, stemde in. Magriet en de dorpsgenoot worden beiden in gevangenschap genomen en ondervraagd. Uiteindelijk delft Magriet het onderspit als slechts 1 van de 5 aangevoerde getuigen haar verhaal onderschrijft: volgens het oordeel van de rechtbank zijn er twee vrouwen nodig, om het woord van een man tegen te spreken. De dorpsgenoot wordt door de schepenen van Soerendonk en Maarheeze vrijgelaten.
Maar in eens draait de [[Drossaard]] van Cranendonck de rollen om en wordt Margriet aangeklaagd voor tovenarij. Ook haar dochter Heylken wordt verhoord en men komt tot de conclusie dat Margriet haar verderfelijke kennis aan het dochter heeft doorgegeven. Op de pijnbank bevestigd Margriet vervolgens meerdere namen die haar dochter heeft genoemd, waarmee een keten van processen in werking zal worden gezet. Naast Margriet en haar dochter Jenneken zal op 6 juli 1595 ook Jenneken inde Cramer op de brandstapel de dood vinden: zij worden door moeder en dochter aangewezen als lerares: zij was de spil in Soerendonk.
===Processen elders in het Peelland===
| |||