Miguel Primo de Rivera: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
k Wijzigingen door 84.222.22.86 hersteld tot de versie na de laatste wijziging door 84.222.5.102 |
||
Regel 1:
'''Miguel Primo de Rivera y Orbanejo,''' ''markies van Estella'' ([[Jerez de la Frontera]], [[8 januari]] [[1870]] – [[Parijs]], [[16 maart]] [[1930]]) was een [[Spanje|Spaans]] [[militair]] en [[politicus]]. Hij had een briljante militaire carrière. Primo de Rivera streed in [[Marokko]] ([[1895]]), op [[Cuba]] ([[1895]]) en in de [[Filipijnen]] ([[1897]]). In [[1900]] werd hij generaal. Van [[1908]] tot [[1913]] diende hij in [[Spaans-Marokko]]. In [[1915]] werd Primo de Rivera militair gouverneur van [[Cádiz (stad)|Cádiz]].
'''Miguel Primo de Rivera y Orbanej▼
In [[1922]] werd hij kapitein-generaal van het onrustige [[Catalonië]]. Spanje ging ondertussen hard achteruit en Primo de Rivera en enkele medeofficieren pleegden in [[september]] [[1923]] een succesvolle coup, waarna koning [[Alfonso XIII van Spanje]] Primo de Rivera aanstelde als voorzitter van een Militair Directorium (september [[1923]]; later werd hij premier). Miguel Primo de Rivera beloofde een einde te maken aan de sociale onrust in Spanje en de oorlog in [[Spaans-Marokko]]. De monarchie bleef onangetast, hoewel de koning in feite niets meer te vertellen had. De werkelijke machthebbers waren de leden van het militaire directorium (w.o. ook generaal [[Jordana]]).
Aanvankelijk probeerde Primo de Rivera de oorlog in Marokko op te lossen door de kolonie op te geven, doch dit stuitte op weerstand van enkele invloedrijke generaals, zoals [[Francisco Franco]], de latere Spaanse dictator. In [[1925]] kwamen Spanje en [[Frankrijk]] overeen om de opstand in [[Marokko]] gezamenlijk aan te pakken en in het najaar van [[1925]] werd de Berber-leider [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Abd el-Krim]] verslagen. (In januari 1926 werd de laatste gearresteerd.)
Reeds in [[1924]] voerde Primo de Rivera - een bewonderaar van het fascistische [[Italië]] en van [[Benito Mussolini]] - een eenpartijenstelsel in, met de ''Unión Pattriótica'' als enige toegestane partij. De Unión zelf was fascistisch gekleurd en haar voornaamste doel was de eenheid te bewaren in [[Spanje]] en saamhorigheid van de klassen ([[corporatisme]]). Primo's geniale minister van financiën [[Calvo Sotelo]] moderniseerde het belastingstelsel. Er werden ook enige sociale hervormingen doorgevoerd. Daarnaast kwamen er grote publieke werken tot stand om de werkloosheid te verkleinen. De voorzitter van de socialistische vakbond [[UGT]], [[Francisco Largo Caballero]], werd adviseur inzake arbeidszaken. De UGT werd tevens de enige toegestane vakbond.
De kritiek tegen zijn regime nam echter toe. Niet alleen de democraten en republikeinen bestreden zijn regime, maar ook binnen de junta zelf nam het ongenoegen over Primo de Rivera's beleid toe. In januari [[1930]] trad Primo de Rivera af en werd generaal [[Damasco Berenguer]] premier. Hij vestigde zich daarna in [[Frankrijk]].
Zijn zonen [[Miguel Primo de Rivera y Saénz Heredia]], [[José Antonio Primo de Rivera]] (oprichter [[Spaanse Falange]]), [[Ferdinand Primo de Rivera]] en dochter [[Pilar Primo de Rivera]] (oprichtster ''Sección Feminina'' binnen de Falange), speelden een belangrijke rol tijdens het franquistisch Spanje.
==Zie ook==
* [[Jordana]]
* [[Francisco Franco]]
* [[Corporatisme]]
* [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi|Abd el-Krim]]
[[Categorie:Spaans politicus|Primo de Rivera]]
[[Categorie:Spaanse adel|Primo de Rivera, Miguel]]
[[ast:Miguel Primo de Rivera]]
[[de:Miguel Primo de Rivera]]
[[en:Miguel Primo de Rivera]]
[[es:Miguel Primo de Rivera]]
[[fi:Miguel Primo de Rivera]]
[[fr:Miguel Primo de Rivera]]
[[gl:Miguel Primo de Rivera]]
[[hu:Miguel Primo de Rivera]]
[[it:Miguel Primo de Rivera]]
[[ja:プリモ・デ・リベラ]]
[[pl:Miguel Primo de Rivera]]
[[pt:Primo de Rivera]]
| |||