|
== Kritiek ==
TochWeinigen hadden en hebben slechts weinigen waardering voor Goethes natuurwetenschappelijke werk. In het algemeen accepteert de [[wetenschap]] de leer van [[Isaac Newton]]. Newton beschouwde: wit licht alsis de combinatie van verschillende kleuren, welke middels eendie door een prisma veroorzaakte [[lichtbreking]] in een prisma zichtbaar gemaakt kunnen worden. NewtonKleuren heeftontstaan nooitvolgens gesuggereerdNewton datdus kleurenniet door interactie tussen licht en duisternis ontstaan. Ook kende hij aan kleurenNewton geen verdere (gevoelsgevoel)betekenissen toe aan kleuren. In het onderwijs, behalve op de [[vrijeschoolonderwijs|vrije school]] volgens [[Rudolf Steiner]],<ref>[https://web.archive.org/web/20160427201355/http://www.ecent.nl/servlet/supportBinaryFiles?referenceId=3&supportId=2618]Leerboek voor de vrije school met o.a. de kleurenleer van Goethe. ISBN 90-800739-5-4</ref> onderwijst men de theorie van Newton en kleurencirkel van [[Johannes Itten]].
Op alle scholen, behalve op de [[vrijeschoolonderwijs|vrije school]] volgens [[Rudolf Steiner]],<ref>[https://web.archive.org/web/20160427201355/http://www.ecent.nl/servlet/supportBinaryFiles?referenceId=3&supportId=2618]Leerboek voor de vrije school met o.a. de kleurenleer van Goethe. ISBN 90-800739-5-4</ref> onderwijst men die theorie van Newton en tevens de kleurencirkel van [[Johannes Itten]].
EenDe verklaring voor het vele onbegrip kan zijn,leer dat Newtons leervan naadloosNewton past in het huidige wetenschappelijk materialistische [[paradigma (wetenschapsfilosofie)|paradigma]]., Hetterwijl huidigede paradigmaleer heeftvan totGoethe resultaatafwijkt datvan mendeze Goethesbenadering. kleurenleerGoethe uitsluitendbenadert kleuren niet vanuit zuiver [[natuurkunde|fysisch]] oogpunt, benadertmaar vanuit zintuiglijk waarneembare verschijningsvormen als [[Fenomenologie|fenomenen]]. Hij beschrijft datgene wat ieder mens met zijn zintuigen kan waarnemen en betrekt daar karaktereigenschappen bij. Goethe komt niet tot een fysische verklaring, hypothese of theorie.
Goethes methode wijkt echter af van deze benadering, hij gaat uit van zintuiglijke waarneembare verschijningsvormen als [[Fenomenologie|fenomenen]]. Hij beschrijft datgene wat ieder mens met zijn zintuigen kan waarnemen, maar betrekt ook wezenlijke karaktereigenschappen erbij. Goethe gaat dan niet over tot een fysische verklaring, hypothese of theorie.
Opvallend is dat Goethe het aanvankelijk eens was met Newton. Maar nadat hij zelf experimenten met een prisma uitvoerde, zag hij geen kleuren ontstaan. Hij deed het experiment echter waarschijnlijk op een mistige dag, waardoor wit licht uit vele hoeken het prisma binnentrad. De niet waarneembare ontstane spectra volgens de theorie van Newton komende uit al deze hoeken leveren samen weer wit licht op. Het is echter een ander soort wit licht. Volgens Goethe zou je kunnen zeggen dat het witte licht door de duisternis in het prisma is verontreinigd. Dat kan je waarnemen door een object te plaatsen in dat licht, alsnog ontstaat de kleur. In het oorspronkelijke witte licht niet.<br>
Later zag hij door een prisma wel kleuren, vooral aan de randen van ramen. Het viel hem op dat kleuren in het algemeen vooral ontstaan aan de randen tussen licht en duisternis. Dit was voor hem het bewijs dat uit de wisselwerking tussen licht en duisternis zelf kleuren ontstaan. Hierop bouwde hij zijn leer.
Dit wil niet zeggen dat de theorie van Newton onjuist zou zijn, maar het is een speculatief verklaringsmodel. Dat wil niet zeggen dat de lichtbreking van lichtstralen van een bepaalde kleur niet zou bestaan: dat is ook als fenomeen waar te nemen. Maar de oorzaak van de lichtbreking van verschillende kleuren licht is onkenbaar. Tegenwoordig zijn daar vele opvattingen over, zie [[Wet_van_Snellius#Afleidingen|afleidingen van de brekingswet]]. Auteur Ruud vanVan Renesse beschouwde de theorie van hetde [[lichtbreking]] als bewijs dat wit licht opgebouwd is uit kleuren, als een drogreden. Dat is iets anders dan dat licht van een bepaalde kleur niet "gebroken" of "afgebogen" wordt.
Sommige moderne natuurwetenschappers (onder andere Henri Bortoft<ref>[https://books.google.nl/books?id=JoZFgJ0gVN8C&dq=Henri+Bortoft&hl=nl&source=gbs_navlinks_s]Goethe's Way of Science: A Phenomenology of Nature</ref> en Reinhold Sölch<ref>[https://books.google.nl/books/about/Die_Evolution_der_Farben.html?id=GXBJRQAACAAJ&redir_esc=y]Die Evolution der Farben.: Goethes Farbenlehre in neuem Licht. ISBN 9783332016727</ref>) krijgen weer meer begrip voor Goethes kleurenleer. Een duidelijketoelichting standpunt overop de controverse tussen Goethe en Newton komtis vante devinden kleurenwetenschapperbij R.L.kleurenwetenschapper vanVan Renesse.<ref>[http://www.fisme.science.uu.nl/woudschotennatuurkunde/verslagen/1993-WND.pdf]Lezing "Goethe contra Newton" door R.L. van Renesse. pagina 43-47 met verdere bronnen.</ref>
== Zie ook ==
| 