Versie van 25 jan 2019 23:11 bewerken ErikvanB (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Terugdraaiers 548.640 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Oudere bewerking		Versie van 3 jan 2020 19:01 bewerken ongedaan maken Erik Put (overleg \| bijdragen) 433 bewerkingen Meervoudsvorm moet enkelvoud zijn. Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Nieuwere bewerking →
Regel 1: '''Weekmakers''' zijn additieven die worden toegevoegd aan [[kunststof]]fen, voornamelijk [[thermoplast]]en, om hun fysieke eigenschappen te bewerken, met name de [[flexibiliteit]]. Deze moleculen zijn bij kamertemperatuur voornamelijk vloeibaar en beperkt vluchtig. Indien een weekmaker mengbaar is met een kunststof, interageert deze door middel van [[niet-covalente binding]]en en ~~‘smeren’~~‘smeert' als het ware de polymeerketens. Hierdoor wordt de [[glasovergang]] (Tg) verlaagd en de mechanische eigenschappen van het polymeer minder bros en meer rubberachtig. Gedurende de laatste 60 jaar zijn er meer dan 30,000 verschillende bestanddelen geëvalueerd voor hun ‘weekmakende’ eigenschappen. Vandaag de dag zijn er ongeveer 50 weekmakers commercieel beschikbaar, waarvan het overgrote deel toepassing vindt in polyvinylchloride (pvc). In 2017 bedroeg het totale globale verbruik van weekmakers 7,531.9 ton per jaar, waarvan 1,354 ton per jaar in Europa geconsumeerd werd.<ref>{{Citeer web\|url=https://ihsmarkit.com/products/plasticizers-chemical-economics-handbook.html\|titel=Plasticizers - Chemical Economics Handbook (CEH) {{!}} IHS Markit\|bezochtdatum=2018-08-14\|werk=ihsmarkit.com}}</ref> Meer dan de helft van alle toegepaste weekmakers behoort tot de familie van de ftalaatweekmakers. Dit type weekmaker wordt onderverdeeld in laag-moleculair-gewicht [[Ftalaat\|ftalaten]], afkomstig van C3-C6 alcoholen, en hoog-moleculair-gewicht ftalaten (> C6). Vanwege negatieve effecten op het milieu en de volksgezondheid zijn de laag-moleculair-gewicht ftalaten stelselmatig vervangen in de Verenigde Staten, Canada en de Europese Unie. Enkele voorbeelden van ftalaatesters zijn [[bis(2-ethylhexyl)ftalaat\|di(ethylhexyl)ftalaat]] (DEHP), [[benzylbutylftalaat]] (BBP), [[Dibutylftalaat\|di-n-butylftalaat]] (DBP, DNBP), [[di-isononylftalaat]] (DINP), [[di-isodecylftalaat]] (DIDP), [[di-iso-octylftalaat\|dioctylftalaat]] (DOP, DNOP) en [[di-isobutylftalaat]] (DIBP). (De "P" in de afkortingen is afkomstig van het Engelse ''phtalate'': [[ftalaat]].) In [[Polyvinylchloride\|pvc]] wordt soms zelfs [[wonderolie]] gebruikt als weekmaker. Een alternatief voor het gebruik van additieven is het incorporeren van lange flexibele zijketens in de polymeerstructuur zelf, die bij benadering hetzelfde effect als toegevoegde weekmakers veroorzaken. Dit verschijnsel wordt ook wel 'inwendige weekmaking' genoemd.

Weekmaker: verschil tussen versies