Józef Piłsudski: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
aanvullen |
k link |
||
Regel 10:
== Onafhankelijkheid ==
Toen Oostenrijk-Hongarije in elkaar stortte, Duitsland zware verliezen leed en Rusland in een burgeroorlog lag tussen tsaar-getrouwen en communisten, greep Piłsudski zijn kans en verklaarde Polen onafhankelijk. Piłsudski werd staatshoofd en legerleider van de nieuwe staat. In 1919 werd hij voorlopig president. In het oosten werd de grens gelijkgesteld met de [[Curzonlijn|Curzon-linie]], maar er rezen geschillen tussen Polen en de Sovjet-Unie over de wederzijdse invloed in [[Wit-Rusland]] en [[Oekraïne]]. Piłsudsdki was in zijn [[Pools-Russische Oorlog (1919-1921)|strijd]] tegen de bolsjewieken aanvankelijk zeer succesvol, en bezette in mei 1920 Kiev, maar een maand later moest hij de stad weer prijsgeven en werd tot de terugtocht gedwongen. Het [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Leger]] ondernam zelfs een aanval op Polen zelf, die slechts [[Slag om Warschau (1920)|vlak voor Warschau werd afgeslagen]], waarna de Polen weer in het offensief gingen. Uiteindelijk veroverde Piłsudski zo een gebied dat Polen zou behouden tot 1939 en formeel tot 1945, toen de [[Sovjet-Unie]] het weer annexeerde.
Piłsudski weigerde het hem aangeboden presidentschap, en trok zich in 1923 terug, maar daarna werd Polen overgeleverd aan onmachtige regeringen, die er niet in slaagden het land te stabiliseren, mede door de slechte economische situatie en door constante strubbelingen met m.n. Oekraïense opstandelingen in het zuidoosten. Piłsudski pleegde daarop in 1926 een staatsgreep, en daarmee werd Polen een dictatuur, het ''[[Sanacja]]''-regime, zogeheten omdat Piłsudski Polen wilde saneren. Piłsudski was van 1926 tot 1927 en in het najaar van 1930 premier, en daarna nog enkele maanden minister van Oorlog. Vanaf 1931 had hij geen officiële politieke functie meer, maar bleef hij als adviseur tot aan zijn dood een belangrijke invloed uitoefenen.
| |||