|
| datum = 1753
}}
'''Sla''' (''Lactuca'') is een geslacht van [[bladgewas|bladgroenten]] die tegenwoordig rauw gegeten worden. Er zijn veel verschillende typen sla, waarvan sommige een krop vormen en andere niet.
Sla vormt aanvankelijk een stengel (in lengte variërend naargelang het type) met bladeren. Wanneer de sla niet op tijd wordt geoogst, gaat de stengel verlengen (doorschieten), [[Bloem (plant)|in bloei komen]] en [[zaad (planten)|zaadjes]] met [[vruchtpluis]] produceren. Verder kan het [[blad]] al of geen [[anthocyaan]] bevatten, waardoor zowel rode als groene slatypes bestaan.
De vermoedelijke wilde stamouder van de sla is [[kompassla]] (''Lactuca serriola'').
In de [[Romeinse Rijk|Romeinse tijd]] werd sla nog gekookt omdat ze nog niet mals genoeg was. De [[oude Egypte]]naren kenden al [[stengelsla]], waarvan de stengel gegeten werd.
== Soorten ==
De volgende typen sla worden nu geteeld:
* botersla (kropsla) (''Lactuca sativa'')
De botersla verdween enige tijd steeds meer uit de winkels ten gunste van de ijsbergsla die veel beter houdbaar is (zowel in de winkel als in de koelkast), maar de ijsbergsla is wat kool-achtiger. Inmiddels maakt de botersla weer zijn rentree.{{Bron?||2013|02|10}}
* [[ijsbergsla]] (ijssla) (''Lactuca sativa'')
De juiste naam is IJssla. De naam ijsbergsla is afgeleid van het Amerikaanse [[cultivar|ras]] Iceberg en is dus eigenlijk een rasnaam en geen soortnaam.
* [[gifsla]] (''Lactuca virosa'')
Gifsla wordt speciaal gekweekt voor het witte sap dat in de stengels zit. Dit is rijk aan Lactucarium (bevat triterpenoïde alcohol). Deze stof werkt kalmerend en slaapverwekkend. Dit witte melksap wordt tot poeder verwerkt en als natuurlijk medicijn verkocht. Bij het eten van sla in normale hoeveelheden wordt te weinig van deze stof in het lichaam opgenomen om merkbaar te zijn.
Verder komen er van ''Lactuca sativa'' de volgende typen of [[Variëteit (biologie)|variëteiten]] voor:
* [[bindsla]] of Romeinse sla (''Lactuca sativa'' var. ''longifolia'')
* [[kluitsla]]
* [[pluksla]]
* [[snijsla]]
* [[stengelsla]]
* [[eikenbladsla]]
* [[krulsla]] zoals ([[lollo rosso]] en [[lollo bionda]])
== Nerfrot ==
Onder slaplanten komt de [[plantenziekte]] [[nerfrot]] voor. Deze ziekte uit zich in de [[Nerf (blad)|nerf]] van de sla. Nerfrot wordt veroorzaakt door [[bacteriën]] van het geslacht ''[[Pseudomonas]]''.
== Houdbaarheid ==
Romeinse sla en ijsbergsla zijn langer houdbaar als tijdens de groei een kwart minder water gegeven wordt. Dit is niet alleen kostenbesparend voor de teler en goed voor het milieu, het zorgt ook voor een langere houdbaarheid van de groente: de randen worden minder snel bruin na het snijden, terwijl de [[Microbiologie|microbiologische]] kwaliteit behouden blijft.<ref>{{nl}}{{Citeer web|url=http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20120705_00212698|titel=Droge sla blijft langer vers|uitgever=De Standaard|datum=06 juli 2012|bezochtdatum=10 februari 2013}}</ref>
== Andere soorten ==
* [[Wilgsla]] (''Lactuca saligna'')
* [[Kompassla]] (''Lactuca serriola'')
* [[Veldsla]]
== Afbeeldingen ==
<gallery>
Bestand:Kropsla vruchten (Lactuca sativa fruits).jpg|Vruchten van botersla
Bestand:Lactuca sativa, botersla.jpg|Bloeiende botersla
Bestand:Kropsla_herfst.jpg|Botersla
Bestand:Lactuca sativa seeds 'Mathilde'.jpg|Botersla 'Mathilde' zaden, 4,5 mm lang
Bestand:Sla-kiemend.jpg|Kiemplantjes; ijssla (donkere zaden), kropsla (lichte zaden)
Bestand:Tipula leatherjacket damage on lettuce, emeltschade bij botersla.jpg|Emeltschade bij botersla
Bestand:Vicia faba and lettuce.jpg|Vroege teelt van botersla tussen [[tuinboon]]
Bestand:Celtuce.jpg|Stengelsla
</gallery>
== Zie ook ==
* [[Teeltkalender]]
* [[Biologische zaaitabel]]
{{Appendix}}
{{Zusterproject
| commonscat = Lactuca sativa
| wikispecies = Lactuca sativa
| wiktionary = sla
| wikibooks = Leer jezelf ecologisch tuinieren/Sla
| wikibooks titel = Ecologisch tuinieren - Sla
| wikibooks2 = Kookboek/Sla
| wikibooks titel2 = Kookboekrecepten
}}
[[Categorie:Composietenfamilie]]
| 