Psycholinguïstiek: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Label: Misbruikfilter: Leeghalen |
k Wijzigingen door 213.125.198.131 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door InternetArchiveBot |
||
Regel 1:
{{zijbalk psychologie}}
'''Taalpsychologie''' of '''psycholinguïstiek''' is de studie die zich bezighoudt met de cognitieve en linguïstische processen die ten grondslag liggen aan natuurlijke [[taal]] en [[taalgedrag]]. Hierin is een onderverdeling te maken in comprehensie, conceptactivatie en productie. Op basis van diverse methoden wordt gekeken hoe en waar klanken en beelden worden geactiveerd en welke logica hierachter zit, waardoor met name de [[fonologie]] en de [[semantiek]] wordt onderzocht middels offline methodes (onder andere tijd berekenen hoelang de taalontvanger ambigue uitspraken begrijpt) en online methodes (fMRI, PET, oogvolgcamera's enz.)
== Achtergrond ==
Psycholinguïstiek is een [[interdisciplinair]] vak, waarin methodologie, paradigma's en statistische logica uit met name de [[taalwetenschap]] en de [[psychologie]] worden gebruikt. Het is ontstaan vanuit de [[theoretische linguïstiek]] die de methodologie van de [[experimentele psychologie]] is gaan gebruiken. In dit vakgebied wordt gekeken naar de logica achter taalverwerking, conceptactivatie en taalproductie. Het feitelijke proces in de hersenen valt hierbuiten, dit laatste is iets waar de [[neurolinguïstiek]] zich in specialiseert.
Qua onderzoeksparadigma's is er een tweedeling te maken tussen de generatieve linguïstiek en de cognitieve psychologie. De generatieve linguïsten gaan uit van diverse theorieën van Chomsky die aangeven dat er sprake is van externe modulariteit, oftewel: de taalgebieden ([[fonologie]]) functioneren onafhankelijk van de mentale concepten ([[cognitieve semantiek]]). Die onafhankelijkheid wordt betwist door de cognitieve psychologie. Er bestaat ook een vakgebied genaamd de [[cognitieve linguïstiek]] en die gaat ook uit van de afhankelijkheid, maar die onderzoekt niet de logica achter taalverwerking, conceptactivatie en taalproductie, waardoor de term verwarrend kan werken.
Naast het onderzoek naar de drie gebieden, is er sprake van een tweedeling in onderzoekspersonen (die niet met elkaar wedijveren). Enerzijds wordt er onderzoek gedaan hoe kinderen taal aanleren en anderzijds wordt er onderzoek gedaan de functie van de drie gebieden. De eerste groep onderzoekspersonen heeft vanuit de generatieve linguïstiek het meeste te maken met de theorieën van Chomsky, omdat hij stelt dat kinderen tot hun achtste jaar generalisatie-regels aanleren ten aanzien van de taal of talen die zij aangeleerd krijgen. De tweede groep onderzoekspersonen heeft vanuit de generatieve linguïstiek te maken met de functie van taalverwerking, conceptactivatie en taalproductie. Bij deze groep wordt gekeken of en waarom de hersenen diverse stappen moeten ondernemen om talige uitingen om te zetten in een concept; hoe concepten worden geactiveerd (en of dit ook extra-linguïstisch gebeurt); en welke stappen worden ondernomen om vanaf een concept tot een talige uiting te komen.
==Geschiedenis==
| |||