Versie van 20 mrt 2019 23:32 bewerken TheBartgry (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 20.930 bewerkingen →‎Zelfcomplementariteit: aanvulling ← Oudere bewerking		Versie van 18 sep 2019 20:36 bewerken ongedaan maken TheBartgry (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 20.930 bewerkingen aanvulling Nieuwere bewerking →
Regel 1: {{Kaderloos bijschrift\|GC base pair jypx3.png\|'''Complementaire''' [[nucleobase\|stikstofbasen]] ([[cytosine]] en [[guanine]]), verbonden door [[waterstofbrug]]gen, aangegeven met stippellijntjes.\|250px\|right\|bottom\|triangle\|grey}} ▼ {{Kaderloos bijschrift\|AT base pair jypx3.png\|'''Complementaire''' [[nucleobase\|stikstofbasen]] ([[adenine]] en [[thymine]]), verbonden door [[waterstofbrug]]gen, aangegeven met stippellijntjes.\|250px\|right\|bottom\|triangle\|grey}} ▼ '''Complementariteit''' verwijst naar de mogelijkheid van een [[nucleïnezuur]] om bepaalde [[nucleotide]]n onderling te verbinden door middel van [[waterstofbrug]]gen; het is de overeenstemming tussen twee nucleïnezuren die [[basenpaar\|basenparing]] mogelijk maakt. In de natuur is complementariteit het basisprincipe van [[DNA-replicatie]], [[transcriptie (biologie)\|transcriptie]] en [[translatie (biologie)\|translatie]], omdat het zorgt dat [[desoxyribonucleïnezuur\|DNA]]- of [[ribonucleïnezuur\|RNA]]-ketens antiparallel tegen elkaar worden uitgelijnd.<ref>{{cite journal\|author=Hood L, Galas D\|title=The digital code of DNA.\|journal=Nature\|date=Jan 23, 2003\|volume=421\|issue=6921\|pages=444–8\|pmid=12540920\|doi=10.1038/nature01410\|taal=en}}</ref> Van de nucleotiden op elke positie in de sequentie zegt men dat ze '''complementair''' zijn aan elkaar. In dubbelstrengs DNA gaat het hierbij om de verbinding van [[purine]]s ([[adenine]] en [[guanine]]) met [[pyrimidine]]s ([[thymine]], [[cytosine]] en [[uracil]] in RNA). Door middel van complementariteit blijft genetische informatie gericht in stand. De mate van complementariteit tussen twee nucleïnezuurketens kan variëren. Volledige complementariteit (elke nucleotide ligt tegenover een complementaire nucleotide) ~~doet~~zorgt ~~zich,~~voor ~~door~~een ~~het~~optimaal ~~voorkomen~~stabiel ~~van [[mutatie (biologie)\|mutatie]]s, zelden voor in organismen~~nucleïnezuur. [[DNA-schade\|DNA-reparatie]] en andere regulerende mechanismen in nucleïnezuren zijn gebaseerd op complementaire basenparen. In de [[biotechnologie]] maakt men ook gebruikt van het principe van complementariteit. Met behulp van het enzym [[reverse-transcriptase]] kan langs een mRNA-keten (een gen) enkelstrengs DNA worden gevormd,<ref group=kleine-letter>Met [[DNA-polymerase]] kan van dit enkelstrengse DNA een de complementaire streng worden gevormd. Het ontstane DNA-molecuul noemt met [[cDNA\|copyDNA]].</ref> die men opslaat in [[cDNA\|cDNA-bibliotheken]]. Hoewel complementariteit meestal wordt gezien tussen twee afzonderlijke ketens van DNA of RNA, is het ook mogelijk dat een sequentie interne complementariteit heeft (zelfcomplementariteit). Dit kan tot gevolg hebben dat een nucleïnezuur met zichzelf gaat basenparen zodat het ~~in lokale elementen~~lokaal wordt opgevouwen. Dit ~~speelt~~is met name ~~een~~van ~~rol~~belang bij RNA-moleculen. <gallery class="center" widths="260px" heights="200px"> ▲~~{{Kaderloos bijschrift\|~~GC base pair jypx3.png\|'''Complementaire''' [[nucleobase\|stikstofbasen]] ([[cytosine]] en [[guanine]]), verbonden door [[waterstofbrug]]gen, aangegeven met stippellijntjes.~~\|250px\|right\|bottom\|triangle\|grey}}~~ ▲~~{{Kaderloos bijschrift\|~~AT base pair jypx3.png\|'''Complementaire''' [[nucleobase\|stikstofbasen]] ([[adenine]] en [[thymine]]), verbonden door [[waterstofbrug]]gen, aangegeven met stippellijntjes.~~\|250px\|right\|bottom\|triangle\|grey}}~~ </gallery> Nucleïnezuurstrengen kunnen ook hybriden vormen waarin enkelstrengs DNA hybridiseert met complementair DNA of RNA. Dit principe is de basis van algemeen uitgevoerde laboratoriumtechnieken zoals de [[polymerase-kettingreactie]] (PCR). De twee strengen van complementaire sequenties worden [[sense (moleculaire biologie)\|sense]] en anti-sense genoemd. De sense-streng is in het algemeen de sequentie van DNA of het RNA dat werd gegenereerd in transcriptie. De antisense-streng is daarentegen de streng is die complementair is aan de sense-sequentie. ==Zelfcomplementariteit==

Complementariteit (moleculaire biologie): verschil tussen versies