Canadian Rockies: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 13:
De '''Canadian Rockies''', die deel uitmaken van van de [[Noord-Amerika]]anse [[Rocky Mountains]], zijn gelegen in de [[Canada|Canadese]] provincies [[Alberta]] en [[British Columbia]]. Ze grenzen aan de [[Verenigde Staten|Amerikaanse]] staten [[Idaho]] en [[Montana (staat)|Montana]]. Het hoogste punt is [[Mount Robson]] met 3954 [[meter]].
Het gebergte werd 80 tot 55 miljoen jaar geleden gevormd door de [[Laramide orogenese]]. [[Erosie]] door water en [[gletsjer]]s heeft het gebied sindsdien omgevormd tot diepe valleien en steile bergtoppen. Op het einde van de [[Kwartaire ijstijd|laatste ijstijd]] vestigden de eerste mensen zich in de Rockies. Tegenwoordig zijn grote stukken van de bergketen beschermd als nationale parken. De Rockies zijn een populaire vakantiebestemming voor wandelaars en kampeerders.
In tegenstelling tot wat velen denken, behoren de [[Liard|Liard Mackenzie Mountains]], die de naam dragen van een gelijknamige rivier in het gebied, niet tot de Rocky Mountains. De bergen ten westen van de Rocky Mountains heten [[Columbia Mountains]] en maken tevens geen deel uit van de Rockies.▼
== Situering en begrenzing ==
[[Bestand:Mount Robson Twilight.jpg|thumb|right|upright|Mount Robson in [[British Columbia]], Canada.]]
De Canadian Rockies zijn het meest oostelijke deel van de Canadese Cordillera, de benaming voor alle [[Gebergte (aardrijkskunde)|gebergte]]n in West-Canada. De Canadese Cordillera maakt op haar beurt deel uit van Amerikaanse Cordillera, die van [[Alaska]] tot [[Vuurland]] loopt.▼
De Rockies liggen in de provincies [[Alberta]] en [[British Columbia]] en worden in het oosten begrensd door de [[Canada|Canadese]] prairies en in het westen door de ''[[Rocky Mountain Trench]]''. Deze [[Rocky Mountain Trench]] is een enorme [[slenk]] die over de gehele lengte van British Columbia loopt van zijn begin in het midden van de vallei van rivier de [[Flathead (rivier)|Flathead]] in het westen van Montana tot aan de zuidelijke oever van de Liard.<ref>{{Citeer boek|last=Cannings|first=Richard|url=http://books.google.com/?id=ig4OMokvt-0C&pg=PA5&dq=%22Rocky+Mountain+Trench%22+and+%22Columbia+Mountains%2#v=onepage&q=%22Rocky%20Mountain%20Trench%22%20and%20%22Columbia%20Mountains%22&f=false|titel=The Rockies: A Natural History|page=5|publisher=Greystone/David Suzuki Foundation|year=2007|isbn=9781553652854}}</ref>
▲De Canadian Rockies zijn het meest oostelijke deel van de Canadese Cordillera, de benaming voor alle [[Gebergte (aardrijkskunde)|gebergte]]n in West-Canada. De Canadese Cordillera maakt op haar beurt deel uit van [[Amerikaanse Cordillera]], die van [[Alaska]] tot [[Vuurland]] loopt.
De bergen ten westen van de zuidelijke Canadian Rockies heten [[Columbia Mountains]] en maken geen deel uit van de Rockies. Ze worden beschouwd als een apart systeem in Canada. Verder naar het noorden en tegenover de [[Muskwa Range]] aan de andere (westelijke) kant van de Rocky Mountain Trench, liggen de Stikine Ranges en de [[Omineca Mountains]] van de "Interior Mountains" van British Columbia. Een klein gebied net ten oosten van de stad [[Prince George (Brits-Columbia)|Prince George]], het McGregor Plateau, lijkt aan te sluiten bij de Rockies, maar wordt beschouwd als onderdeel van het [[Interior Plateau]].
▲In het noorden wordt de loop van de [[Liard (rivier)|Liard]] als uiterste noordelijke grens gehanteerd. In tegenstelling tot wat velen denken, behoren de [[Liard|Liard Mackenzie Mountains]], die de naam dragen van een gelijknamige rivier in het gebied, niet tot de Rocky Mountains
Het Amerikaanse deel van de Rockies is veel minder dan de Canadese helft een aaneengesloten gebergte.
== Onderverdelingen van de Canadese Rockies ==
[[Bestand:Waputik icefield panorama by bryan birn 2005.jpg|miniatuur|Het [[Waputik Icefield]] ligt in de Central Main Ranges]]
De Rockies lopen niet door Yukon, Alaska of het midden van British Columbia. In het midden van Brits-Columbia liggen de [[Columbia Mountains]], die deel uitmaken van het ''Rocky Mountain System'' (maar niet de Rocky Mountains). De zuidwaartse uitloper van die Columbia Mountains (de Cabinet Mountains, en zuidelijker de Bitterroot Range) wordt daarentegen wel beschouwd als een deel van de Rockies in de Verenigde Staten. In Canada staat het Rocky Mountain systeem ook bekend als het ''Eastern System''.
De Canadese geografen definiëren drie hoofdgroepen van "ranges": de [[Continental Ranges]], de [[Hart Ranges]] en de [[Muskwa Ranges]] (de laatste twee flankeren de rivier de [[Peace (rivier)|Peace]], de enige rivier die dwars door de Rockies loopt). De Muskwa en Hart Ranges vormen samen de Noordelijke Canadese Rockies (''Far Northern Rockies''). De Continental Ranges zijn zo genoemd omdat de [[Continental Divide]] door deze bergketens loopt. Ten westen van de waterscheiding stroomt het water in de Canadese Rockies naar de Grote Oceaan; ten oosten ervan stroomt het water naar onder meer de [[Hudsonbaai]] en de Beaufortzee. De Muskwa en Hart Ranges daarentegen liggen volledig in het stroomgebied van de [[Mackenzie (Canada)|Mackenzie]], die uitkomt in de [[Beaufortzee]].
De Continental Ranges worden verder als volgt onderverdeeld:
* Northern Continental Ranges: het noordelijke deel
* Central Main Ranges: het westelijke centrale deel
* Central Front Ranges: het oostelijke centrale deel
* Southern Continental Ranges: het zuidelijke deel
Een andere mogelijke indeling van de Continental Ranges is de volgende:
* Front Ranges: het gehele oostelijke deel van de Canadese Rockies
* Main Ranges: Central Main Ranges + centrale deel van Southern Continental Ranges + westelijk deel van de Northern Continental Ranges
* Kootenay Ranges: het smalle meest westelijke deel van de Southern Continental Ranges, direct ten oosten van de Trench
De Front Ranges liggen ten oosten van de Main Ranges en zijn over het algemeen wat lager dan de Main Ranges. Mount Robson is de meest [[topografische prominentie|prominente]] berg van de gehele Rocky Mountains en ligt in de Rainbow Range, een "main range" in de Northern Continental Ranges. De [[Icefields Parkway]] loopt over zijn gehele lengte door de dalen die de Central Main Ranges (in het westen) scheiden van de Central Front Ranges (in het oosten). Het [[Columbia Icefield]] (met [[Columbia (berg)|Mount Columbia]]) en het [[Waputik Icefield]] liggen beiden ten westen van deze weg, in de Central Main Ranges.
De toeristische [[Bow Range]] met het mooie [[Moraine Lake]] is een "main range" in het centrale deel van de Southern Continental Ranges.
Over de gehele lengte worden de Canadese Rockies aan de westzijde begrensd door de [[Rocky Mountain Trench]], een grote [[Slenk (geologie)|slenk]]. Tegenover de Continental Ranges liggen aan de overzijde (westzijde) van deze grote slenk de [[Columbia Mountains]], die op hun beurt bestaan uit verschillende parallelle bergketens.
In het zuiden sluiten de Southern Continental Ranges aan bij de Noordelijke Amerikaanse Rockies. Zo ligt de [[Lewis Range]] deels in het Canadese [[Waterton Lakes National Park]] en deels in het Amerikaanse Glacier National Park.
== Werelderfgoed en nationale en provinciale parken==
In dit gebergte liggen vijf nationale parken. Deze vijf parken zijn erkend als [[Werelderfgoedlijst|werelderfgoed]].
Vier van deze
*[[Nationaal park Banff]]
*[[Nationaal park Jasper]]
| |||