Noordbroek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
| naam = Noordbroek
| gemeente = {{NL-vlag|Midden-Groningen}}
| provincie = {{NL-vlag|Groningen (provincie)}}
| opp =
| inwoners= 1.960<ref name=CBS>[http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=70904NED&D1=9&D2=14088&D3=l&HD=080723-1541&HDR=T&STB=G1,G2 CBS Statline]</ref>
| opp=
| datum inwoners=1 januari 2007
| postcode =
| netnummer =
| bestandsnaam wapen = Noordbroek wapen.svg
| wapenartikel = Gemeentewapen van Noordbroek
| lat_deg = 53
Regel 16 ⟶ 14:
| lon_min = 52
| lon_sec = 27
| image = Kerk van Noordbroek.jpg
| caption = [[Kerk van Noordbroek]]
| woonplaatscode = 2279
}}
[[Bestand:Netherlands, Noordbroek, map of 1867.jpg|thumb|222px|Kaart van de voormalige gemeente Noordbroek uit 1867.]]
'''Noordbroek''' ([[Gronings]]: ''Noordbrouk'') is een [[Nederland]]s [[dorp]], ontstaan in de vroege [[Middeleeuwen]]. Het dorp is gelegen in de [[Groningen (provincie)|Groninger]] gemeente [[Midden-Groningen (gemeente)|Midden-Groningen]]. BeginIn [[2007]]{{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}} had het 1.960{{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|2279}} inwoners.<ref{{Statistiek namewoonplaats Nederland inwoners|TXT=CBS/>Ref}}
 
Onder Noordbroek vallen de buurtschappen [[Stootshorn (buurtschap)|Stootshorn]], [[Korengarst (buurtschap)|Korengarst]] en [[Noordbroeksterhamrik]], alsmede de voormalige buurtschappen [[Stootshorn (buurtschap)|Noordbroeksterveen]], [[Veenhuizen (buitenplaats)|Veenhuizen]], [[Stootshorn (buurtschap)|Westfalen]] en Zuiderveen. De eerste drie buurtschappen vormden sinds 1660 het kerspel [[Noordbroeksterhamrik]]. In het buitengebied onderscheidde men verder Zuiderklei (tegenover Zuiderveen), [[Evenreitstermolenkolonie#Naam|Evenreiten]], Bovenland, [[Noordbroekstermeer|Bovenmeerland]] en De Kampen. Het [[Noordbroekstermeer]] werd omstreeks 1612 drooggelegd.
Regel 29 ⟶ 28:
 
==Algemeen==
Vanaf 1811 tot 1 juli 1965 was Noordbroek een zelfstandige gemeente. Vanaf deze datum vormde Noordbroek met [[Zuidbroek (Midden-Groningen)|Zuidbroek]] de gemeente [[Oosterbroek (gemeente)|Oosterbroek]], die in 1989 fuseerde met [[Muntendam]] en [[Meeden]] tot de gemeente [[Menterwolde (gemeente)|Menterwolde]].
 
Noordbroek ligt ten noorden van de [[Rijksweg 7|A7]] en ten westen van de [[Rijksweg 33|N33]]. Van 1910 tot 1934 had het dorp een [[Station Noordbroek|spoorwegstation]] aan de [[spoorlijn Zuidbroek - Delfzijl]] van de [[Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij]].
 
==Geschiedenis==
Noordbroek is een veenontginningsdorp uit de tiende of elfde eeuw, dat vermoedelijk vanaf de oevers van enkele stroompjes is ontstaan. Het woord ''[[-broekBroek (toponiem)|''-broek]]'']] in de naam verwijst naar de bodemgesteldheid: [[moeras]]sige grond. Tot ongeveer de veertiende eeuw lag Noordbroek verder oostwaarts. Vanwege wateroverlast en stormvloeden heeft men vroegtijdig de hogere gronden opgezocht. Tot omstreeks 1900 werden de zandakkers van elkaar gescheiden door begroeide houtwallen of ''klingen''. Toch schijnen ook de lagere delen van het dorp bewoond te zijn gebleven, zelfs nadat de [[Dollard]] hier een kleilaag had afgezet.
 
Over een eerdere kerk is niets bekend. Acker Stratingh en Venema karteren een oud kerkhof aan de Pastorieweg. Ook het toponiem ''Oudehoff'' lijkt hierop te wijzen. Daarnaast zijn er aanwijzingen voor een ouder kerkgebouw te [[Rommelskerken]] bij Korengarst. Over de middeleeuwen is totdusverre weinig bekend. Er zijn geen eenduidige sporen van steenhuizen aangetroffen. Wel bevond zich vermoedelijk een [[steenhuis]] aan de Grachtlaan. Dit zal de woonplaats van een zekere Remben Gockinga zijn, die in 1441 wordt genoemd. In de zeventiende eeuw bevond zich hier een huis dat Bouckenborg werd genoemd.