Schijfwereld: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
 
== De Schijfwereld ==
De schijfwereldSchijfwereld bestaat uit een platte schijf, gedragen door vier olifanten die op de rug van een gigantische [[Schildpadden|schildpad]] genaamd [[A'Tuin]] De Grote staan, die door de lege ruimte op weg is. De [[Ster (hemellichaam)|zon]] van de schijfwereldSchijfwereld is klein en cirkelt dwars op de zwemrichting van de schildpad om het stelsel heen. Een van de olifanten moet steeds even een poot optillen om het zonnetje ongehinderd zijn baan te kunnen laten vervolgen. Op de schijfwereldSchijfwereld speelt [[toverkracht]] een belangrijke rol. De schijfwereldSchijfwereld is niet alleen bevolkt met gewone mensen maar ook met [[Trol (mythologisch wezen)|trollen]], [[heks (persoon)|heksen]], [[magiër|tovenaars]], [[dwerg (fictieve soort)|dwergen]], helden (o.a.onder andere [[Cohen de Barbaar]]) en vele andere mythologische wezens. De belangrijkste stad is [[Ankh-Meurbork]], die onder het gezag staat van de Patriciër [[Huigen Ottopedi]].
 
[[Wetenschapper]]s op de schijfwereldSchijfwereld strijden erover of de schildpad op weg is om een partner te zoeken ([[Heelal#De oerknal of 'bigbangtheorie'|bigbangtheorie]]) of eeuwig naar niets zal blijven doorzwemmen (de [[steady-statetheorie]]).
 
InHet deidee van olifanten en de schildpaddenschildpad die de wereld herkennendragen, wezijn elementen uit de [[Hindoeïsme|Hindoe-mythologie]].
 
== Landen ==
== Schijfwereld staatkundig ==
Er zijn diverse grote rijken op de Schijfwereld: op het centrale, naamloze continent ligt de grootste stad van de Schijfwereld: [[Ankh-Meurbork]], militair gezien geen grote macht, (als je het feit dat ze een leger volledig platzak kunnen maken niet meetelt) maar wel een van de grootste economische machten opin de schijfSchijfwereld. Verder zijn er Klatsch - een multicultureel rijk dat aan de andere kant van de Cirkelzee ligt en het Tegenwichter Continent - waarop zich het goudrijkerijke Agatese Rijk bevindt. Andere min of meer bekend landen en streken zijn Überwald, het bergstaatje Lankhr, het op de velgrand liggende Kruul, het toverachtige Würmberg, Howondaland, Continent XXXX en de Trobi eilanden.
 
== ReligieGoden opvan de Schijfwereld ==
Er bestaan zo'n 3000 belangrijke goden op de Schijfwereld, naast ontelbare kleine goden. De goden wonen op de centrale berg van de Schijfwereld, de Axis Firmamenti of Naaldpiek, een steile 15 kilometer hoge berg van grijs gesteente en groen ijs. De goden wonen hier in een paleis van [[marmer]], [[albast]] en kamerbrede [[trijp]]; het zogenaamde ''Duinmanifesting''.
 
De goden staan onder leiding van Blinde [[Io (mythologie)|Io]], ook wel Oochytoe genoemd. Andere machtige goden zijn Offlaar - de krokodillengod, Nacht, [[Toeval]], Bestemming, [[Noodlot (term)|Noodlot]] en De Vrouwe - de Godin Wier Naam Men Niet Noemt. [[Zephyros|Zephyrus]] (de god der zachte koeltjes) en Stoki de natuurgod zijn andere bekende goden.
 
== Seizoenen op de Schijfwereld ==
[[Bestand:Schijfwereld seizoenen.jpg|thumb|300x300px|Het Astronomische jaar op de Schijfwereld]]
De [[Chronologie|tijdrekening]] en de [[seizoen]]en op de schijfwereldSchijfwereld lijken wel watenigszins op die van de [[Aarde (planeet)|Aarde]], maar er zijn toch wat verschillen. De seizoenen worden veroorzaakt door de [[Synodische dag|draaiing van de schijf om de eigen as]], terwijl op aarde de seizoenen worden bepaald door de [[Omlooptijd (astronomie)|omloop om de zon]].
 
Volgens de meest gebruikte ''Agrarische Kalender'' zitten er vier seizoenen in een jaar. Het agrarisch jaar duurt 400 dagen en heeft 50 weken van acht dagen. Een dag is de duur die het kleine zonnetje van het Schijfwereldstelsel nodig heeft om eenmaal om de schijf te draaien. De helft van die tijd bevindt de zon zich aan de bewoonde zijde van de schijf: dan is het op de schijf dus dag. Wanneer de zon onder de rand verdwijnt, waar zich [[A'Tuin]] en de olifanten bevinden, is het op de Schijfwereld nacht.
 
Het astronomische jaar duurt echter 800 dagen: de tijd die de schijf nodig heeft om eenmaal om haar eigen as te draaien. In de [[Zonnekalender|astronomische kalender]] zijn er daarom tweemaal vier seizoenen. Het astromischeastronomische jaar begint op Berewaaksavond, na telkens 100 dagen gevolgd door respectievelijk Prima [[Lente]], Kleingodenavond (of Eerste [[Midzomer]]), Prima [[Herfst]], Vuilak (of Wentelwinter), Lente Bis, Zomer Tweeds, Allervielen waarna er weer een nieuw jaar begint met Berewaaksavond. De vier hoofdseizoenen (de twee [[zomer]]s en [[winter]]s) van het astronomische jaar staan op de tekening hieronder afgebeeld.
 
Door de onconventionele vorm van de Schijfwereld zijn de richtingen ook anders dan op Aarde. De belangrijkste richtingen zijn Naafwaarts (naar de centrale as toe) en Velgwaarts (naar de schijfrand). De twee mindere richtingen zijn Zonmee en Tegenzons (met de draaiing van de schijf mee en tegen de draairichting in).
 
== Populaire karakters uit de boekenpersonages ==
* [[Rinzwind]] (Rincewind) staat bekend als de minst getalenteerde tovenaar op de Schijfwereld. Rinzwinds overlevingsdrang is groter dan van anderen, waarschijnlijk heeft hij daardoor een groot aantal bijna-doodervaringen overleefd.
 
* [[De Dood (Schijfwereld)|De Dood]] (Death) ziet er vrij herkenbaar uit. Misschien komt dat doordat hij een skelet is, een blauwe gloed in plaats van zijn ogen heeft en met een zeis rondloopt. De Dood praat enkel in klein kapitaal en komt bij tovenaars tevoorschijn aan het eind van hun leven. Bij gewone stervelingen komen afgezanten van de doodDood. De Dood heeft al veel bijna-Rinzwind ervaringen gehad.
 
* [[Opoe Wedersmeer]] (Granny Weatherwax) uit het bergkoninkrijkje Lankhr is de machtigste heks van de Schijfwereld. Ze gebruikt liever ''hoofdelogie'' in plaats van echte toverkracht. Samen met de heksen Ootje Nack en Magraat Knophlox vormt ze een heksenkring.
Regel 40:
Er is een aantal grote lijnen te vinden in de boeken, zoals de Rinzwindcyclus, de heksencyclus, de Doodcyclus en de Wachtcyclus. Deze boeken zijn aan elkaar verbonden qua verhaallijn.
 
De boeken zijn oorspronkelijk in het Engels verschenen en in het Nederlands vertaald door [[Venugopalan Ittekot]] ([[pseudoniem]] van Ruurd Groot). Op deze vertalingen wordt als kritiek gegeven, dat de subtiliteit van Pratchetts grappen (met name de [[woordspeling]]en) verdwijnt. Evengoed worden de Nederlandse vertalingen beschouwd als de beste Pratchett-vertalingen.
 
De auteur heeft met twee beroepswetenschappers samengewerkt aan een reeks populair-wetenschappelijke boeken met als uitgangspunt de schijfwereld, zie [[The Science of Discworld]]. Er zijn tevens geïllustreerde boeken verschenen, zoals [[The Last Hero]]. Deze zijn niet in Nederlandse vertaling verschenen.