Voorthuizen: verschil tussen versies

'''Voorthuizen''' ([[Nedersaksisch]]: ''Voorthuzen'') is een dorp en voormalige gemeente in de gemeente [[Barneveld (gemeente)|Barneveld]], in de Nederlandse provincie [[Gelderland]]. Het dorp ligt in de [[Gelderse Vallei]], niet ver van de westflank van de [[Veluwe]] en is met 1036010404 inwoners (2017<ref>[https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/82245NED/table?ts=1521298421602]</ref>2019){{Bron?|}} na Barneveld het grootste dorp van de gemeente.

Bij Voorthuizen zijn verschillende [[bos (vegetatie)|bossen]], zoals het [[Wilbrinkbos]] en Boeschoten, [[heide (vegetatie)|heideterreinen]], zoals de [[Appelse heide]], en [[Meer (waterwatervlakte)|plassen]], zoals het [[recreatiegebied Zeumeren]]. De natuur rond Voorthuizen herbergt niet alleen zeldzame dieren zoals [[IJsvogels|ijsvogels]], [[Das (dier)|dassen]], [[hazelwormen]], en [[adders]], maar ook zeldzame planten zoals de [[klokjesgentiaan]] en de [[zonnedauw]].

Voorthuizen is een [[toerisme|toeristisch]] dorp, gelegen aan de rand van de [[Veluwe]]. Ten oosten van het dorp, langs de Oude Rijksweg (thans Apeldoornsestraat), is er een hoge concentratie van [[campingKampeerterrein|campings]]s. Ten zuidoosten, aan de [[Rijksweg 1|A1]], ligt het [[recreatiegebied Zeumeren]], dat per jaar zo'n 400.000 bezoekers trekt. Het toeristenseizoen wordt sinds 2014 geopend met een eendaags evenement, "Voorthuizen Straalt!"<ref>http://www.voorthuizenstraalt.nl/</ref><ref>http://visitvoorthuizen.nl/voorthuizen-straalt/</ref>

Voorthuizen is, volgens de overlevering ontstaan rond een doorwaadbare plaats (''voorde'') in de niet meer bestaande ''Ganzenbeek'', waar de [[Hessenweg]] van [[Amsterdam (hoofdbetekenis)|Amsterdam]] naar [[Deventer]] doorheen liep. De ligging aan deze Hessenweg en de kruising met de handelsweg [[Harderwijk (Gelderland)|Harderwijk]] - [[Wageningen (Nederland)|Wageningen]], maakte van Voorthuizen een belangrijke stopplaats.

Daardoor moesten vele militairen in de regio gehuisvest worden. Menigeen koos voor Voorthuizen, waarvoor woningen gebouwd moesten worden. Zo ontstond begin jaren 50 de eerste nieuwbouwwijk van Voorthuizen. In deze wijk rond de Jan de Jagerweg werden vele militairen gehuisvest, netjes gesorteerd naar militaire rang. Zo ontstond het dat deze buurt in de volksmond Klein Korea werd genoemd. Door de komst van deze militairen en de naoorlogse ontwikkeling van toerisme vond er een verschuiving plaats van traditionele agrariërs naar breder georiënteerde bewoners.

Rondom Voorthuizen en in de rest van de gemeente Barneveld bevinden zich zeer veel pluimveebedrijven. In de gehele gemeente zijn er ongeveer 2,9 miljoen kippen te vinden (2004). Toen er op een pluimveebedrijf aan de Verbindingsweg te Voorthuizen begin augustus 2006 een milde variant van de [[vogelgriepvogelpest]] werd ontdekt, brak er lichte paniek uit in de pluimveesector in de gemeente Barneveld, omdat de gemeente 3 jaar eerder (2003) al getroffen was door een agressievere variant van het virus, waardoor veel boerderijen geruimd moesten worden en sommige boeren failliet gingen. De uitbraak van vogelgriep eind augustus 2006 te Voorthuizen haalde de landelijke media.{{Bron?||2014|01|30}}

In Voorthuizen bevinden zich verschillende kerken, zoals de [[Rooms-Katholieke Kerk]], [[Gereformeerde Kerken in Nederland|Gereformeerde Kerk]], de [[Nederlandse Hervormde Kerk (hoofdbetekenis)|Hervormde Gemeente]] Voorthuizen, de [[Nederlands Gereformeerde Kerken|Nederlands Gereformeerde Kerk]], de [[Gereformeerde Kerken Vrijgemaaktvrijgemaakt|Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt]], de Nieuw-Apostolische Kerk en [[EvangelicaalEvangelisch christendom|Evangelische gemeenten]] de Open Hof, de Kandelaar en Life. Sinds 2009 houden elk jaar - op de vierde zondag van juni - alle kerken van Voorthuizen een gezamenlijke Openluchtdienst.<ref>[http://www.openluchtdienstvoorthuizen.nl Openluchtdienst]</ref>

In Voorthuizen zijn één openbare [[Basisonderwijs (in Nederland)|basisbasisschool]]school en vier [[protestants-christelijk|christelijke]] basisscholen. De vroegere mulo- c.q. mavo-school is gefuseerd waarna de vestiging in Voorthuizen is opgeheven. Binnen de gemeente bevinden zich wel enkele middelbare scholen.