Oostrum (Friesland): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Aalsum naar Aalsum (Noardeast-Fryslân)), met behulp van pop-ups |
|||
Regel 40:
Oostrum zelf werd in 1449 indirect vermeld als ''Aesterma zyl'', wijzend op een [[schutsluis]] bij deze plaats. In 1517 werd het direct vermeld als ''Aestrum'', ''Eestrum'', ''Oestrum''. Verder komt het in de 16e eeuw voor als ''Oisterum'' en in 1573 als ''Oestrum''. De plaatsnaam duidt op de oostelijke ligging van de woonplaats (heem/um). Mogelijk verwijzend naar het feit dat Oostrum in het oosten van Oostdongeradeel gelegen was.
Oostrum is gelegen tussen het Dokkumergrootdiep en de Zuider Ee. Ten westen van Oostrum lag de Oosterumerzijl. Via deze spuisluis verliep de afwatering van Oostdongeradeel. De Oostrumerzijl werd onderhouden door de dorpen [[Aalsum (Noardeast-Fryslân)|Aalsum]], Jouswier, Metslawier, Oostrum en [[Wetsens]]. Het oostelijke deel van westdongeradeel en het westelijke deel van Oostdongeradeel voerden eerder hun water af via de [[Paesens (rivier)|Paesens]], maar dit werd onmogelijk door het dichtslibben van dit water rond 1450. Een groot gebied loosde het water vervolgens op het Grootdiep, maar door de open verbinding van de stadsgrachten van Dokkum met de Zuider Ee, kreeg Oostdongeradeel te maken met een grote hoeveelheid water. In 1633 mocht Oostdongeradeel een zijl aanleggen voor het [[stadhuis van Dokkum]], maar de [[Ezumazijl]] kon het opstuwende provinciewater nog steeds niet aan en de overstromingen in Oostdongeradeel bleven aanhouden. De grote waterhoeveelheden zorgden ervoor dat de Oostrumerzijl ook dichtslibde en in 1672 opgeheven werd.<ref>Santheuvel, A.O. (1877). ''Waterschap "Oost- en Westdongeradeel" in Friesland''. 's-Gravenhage: Gebr. J & H. van Langenhuysen.</ref> Toen in 1729 de [[Sluis Dokkumer Nieuwe Zijlen]] voltooid was, kwamen de sluizen in Dokkum te vervallen en kon het water ongehinderd naar Oostdongeradeel doorstromen. Dit verergerde de situatie. In 1775 werd besloten om het water via een deel van de Paesens af te voeren en de Jaarlasloot bij Wetsens uit te diepen. Dit bood nog geen oplossing voor het opstuwende Friese boezemwater. Hiervoor kwam Minne Douwes Mellema in 1815 met een plan. Door tussen Holwerd en Dokkum een dijk aan te leggen en zo van Oost- en Westdongeradeel een polder te maken werd water van buitenaf wel geweerd. Een gewijzigde versie van dit plan werd in 1821 doorgevoerd. Hiermee waren de overstromingen verleden tijd.<ref>Jongsma, Tj. (2012). ''Archiefinventaris 002 Oostdongeradeel 1657-1928 Oostdongeradeel Periode tot 1795''. [online] Beschikbaar via: [http://hicnof.nl/ruurd/toegang002.htm Hicnof.nl.] [Geraadpleegd op 20 juli 2019].</ref>
Het grondgebied van Oostrum werd in de 19e eeuw een stuk kleiner door de uitbreiding van de stad Dokkum. De woningnood was zo hoog dat de gemeenten Dantumadeel, Westdongeradeel en Oostdongeradeel in 1913 benaderd werden om grond af te staan ten behoeve van Dokkum. Dit werd pas in 1924 toegestaan.<ref>Zijlstra, A. (2014). Woningnood en ‘ruimtenood’ in de gemeente Dokkum tot 1925. ''It Beaken'', 76(1), pp.79-91.</ref> Per 1 januari 1925 werd het oppervlak van Dokkum met 160 hectare vergroot. In 1966 volgde nog eens 610 hectare. Op het voormalige grondgebied van Oostrum verrees in de jaren 70 de wijk "It Fûgellân".<ref>Halbesma, D. (2007). Dantumawoude onder Dokkum. ''De Sneuper'', 22(4), pp.228-232.</ref>
| |||