Niehove: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox plaats in Nederland
| naam = Niehove
| altnaam = Nijhoof
| locatie =
| provincie = {{NL-vlag|Groningen (provincie)}}
| gemeente = {{NL-vlag|Westerkwartier}}
| inwoners =289 269
| datum inwoners = 1 januari 20122018
| verkeersader =
| postcode = 9884
| lat_deg = 53
| lat_min = 17
Regel 16:
| lon_sec = 59
}}
'''Niehove''' ([[Gronings]]: ''Nijhoof'') is een [[Wierde (landvorm)|wierdedorp]] in de [[Nederland]]se [[provincie]] [[Groningen (provincie)|Groningen]], in de gemeente [[Westerkwartier (gemeente)|Westerkwartier]] met 289269 inwoners (1 januari 20112018). Het gehele dorp is [[Rijksbeschermd gezicht Niehove|beschermd dorpsgezicht]]. Het dorp was onder de naam '''Suxwort''' of '''Suxwerd''' ("Zuidwierde") de hoofdplaats van het voormalige [[Waddeneilanden|waddeneiland]] [[Humsterland]]. De oude radiaire wierdestructuur is nog goed te zien: midden op de [[Wierde (landvorm)|wierde]] staat [[Kerk van Niehove|een kerk]] uit de [[13e eeuw]]. Daaromheen zijn in twee cirkels de huizen van het dorp gebouwd, met de achterkant naar de velden gekeerd. Het kerkhof was tot 1830 van de straat gescheiden door een cirkelvormige gracht, die diende om de geesten op het kerkhof te houden. Vanaf de wierde lopen smalle paden (de zogenaamde ''kerkenpaden'') naar de ringweg beneden.
 
De wierde van Niehove wordt al zo'n 2200 jaar onafgebroken bewoond. Nadat rond [[800]] de [[Lauwerszee]] was ontstaan, kwam Niehove (toen nog Suxwort) op een eiland te liggen, Humsterland. Zo'n 400 jaar later nam het aantal [[stormvloed]]en toe, waarna er een ringdijk rond Humsterland werd gelegd. Hierdoor werd het eilandkarakter van Humsterland nog versterkt. Pas vanaf 1500 werd het Humsterland door dijken met het vasteland verbonden, waarna [[Cisterciënzers|CisterziënzerCisterciënzer]] monniken uit [[KloosterAbdij van Aduard|Aduard]] grote delen rond het eiland inpolderden. Het Humsterland kwam hierdoor aan het vasteland te liggen. Tegenwoordig ligt Niehove midden op het vasteland van Groningen.
 
In het (niet meer bestaande) huis de Ipkemaheerd woonde de [[Proost (ambt)|proost]] van Humsterland, die vanuit Niehove een groot deel van oostelijk [[Friesland]] ([[Achtkarspelen]]) en westelijk [[Groningen (provincie)|Groningen]] ([[Westerkwartier (landstreek)|Westerkwartier]]) bestuurde. Rond 1200 verhuisde de proost zijn zetel naar [[Oldehove (Groningen)|Hummerze]], waar de dorpsoudsten van Humsterland al vanouds bijeenkwamen om te vergaderen en recht te spreken. Nadat de proost in de veertiende eeuw weer terug was verhuisd naar Suxwort, richtte men ook hier een rechtsstoel in, de zogenaamde ''Nieuwe Hof'', in tegenstelling tot de ''Oude Hof'' in Hummerze. De dorpen Suxwort en Hummerze staan vanaf het eind van de 14e eeuw bekend als respectievelijk Niehove en Oldehove.