Grateful Dead: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 9:
The Grateful Dead (later zonder lidwoord) was de huisband van de [[Merry Pranksters]] van [[Ken Kesey]], die met het geld dat hij verdiende met zijn boek ''[[One Flew Over the Cuckoo's Nest]]'' diverse [[happening]]s organiseerde (zie bijvoorbeeld [[Tom Wolfe]]’s boek ''[[The Electric Kool-Aid Acid Test]]'' ). Psychedelische drugs en dan met name het [[Lysergeenzuurdi-ethylamide|lsd]], dat legaal was in de VS tot oktober 1966, waren daarbij ruim aanwezig om de geest te beïnvloeden. In ieder geval bevrijdde het de muziek van de Grateful Dead: in een paar jaar tijd was de oorspronkelijke dans- en rhythm & blues-band veranderd in een [[psychedelisch]] collectief met vergaande muzikale ambities.
De Grateful Dead trad vaak gratis op in de parken en zalen van San Francisco, wat in de eerste jaren weinig geld, maar wel [[goodwill]] opleverde. [[Warner Bros|Warner Brothers]] bood de groep een contract aan, met voor huidige begrippen ruime voorwaarden. Zo mocht de band zelf beslissen welke muziek er op de elpees werd gezet, en daar hebben ze nog wel grijze haren van gehad bij
De eerste gelijknamige elpee (1967) werd in drie dagen opgenomen en klinkt zeer energiek, maar is niet representatief voor de concerten die de groep toen gaf, en achteraf was de band er ook niet geweldig enthousiast over. Dat werd gecorrigeerd met ''Anthem of the Sun'' ([[1968]]), dat ongeveer acht maanden kostte om te maken en een poging was om live- en studio-opnamen te combineren. Een artistiek succes, maar niet het commerciële succes waar de band en de platenmaatschappij op hoopten. Dat werd niet beter met de uit studio-opnamen bestaande derde elpee, ''Aoxomoxoa'' ([[1969]]). (De titel is een [[palindroom]], bedacht door Rick Griffin.)
Regel 15:
In dat jaar werd vervolgens uit zowel economisch (goedkoop) als artistiek oogpunt (de Dead moest het juist hebben van live-optredens) de meest logische stap gezet: een dubbel live elpee verscheen onder de titel ''Live / Dead''. Met dit hoogtepunt in het oeuvre, met lang uitgesponnen improvisaties en de "signature tune" ''Dark Star'' keerden de kansen voor de band, maar het leverde nog niet voldoende op om aan alle schulden te kunnen voldoen.
Zoals [[Woodstock (muziekfestival)|Woodstock]] symbolisch was voor de zonzijde van de jeugdcultuur, zo was het fiasco bij [[Altamont_Free_Concert|Altamont]] (waarop de Rolling Stones
Financieel beheer is nooit een sterk punt geweest van de band. Voor het grootste deel van haar bestaan heeft de groep dan ook eigenlijk continu moeten toeren om het hoofd boven water te houden. Ook werden de zalen steeds groter. Halverwege de jaren zeventig lastte men wel een pauze in. Mettertijd werd ook [[Europa (werelddeel)|Europa]] (de eerste toer daar in 1972) aangedaan, en zelfs [[Egypte (land)|Egypte]]. Hier heeft de groep als eerste westerse mogen spelen, en wel aan de [[Piramiden van Gizeh]] in 1978. Verder is de ''Summer Jam'' in [[Watkins Glen (New York)|Watkins Glen]] noemenswaardig, waar meer dan 600.000 mensen afkwamen op een concert van slechts drie bands: [[The Allman Brothers Band]], [[The Band]] en Grateful Dead dus.
De breuk in de [[Underground (cultuur)|underground]] in 1969 had een blijvende weerslag op de muziek van de Dead. Live was er in eerste instantie nog niet zoveel aan de hand: de scherpte, intensiteit en vernieuwingsdrang van de eerste jaren waren verdwenen, maar de grote ervaring en de bereidheid onbekende paden te betreden leverde in de eerste helft van de jaren zeventig nog steeds veel mooie momenten. De concertbezoeker had niets te klagen: concerten van vier uur waren geen uitzondering, vaak met één akoestische set en één of twee elektrische sets. Op de studio-elpees van dat decennium is beter te horen dat een langzaam verval
Maar gaandeweg begon het eindeloze toeren zijn tol te eisen. De spanning tussen de bandleden liep in die jaren op, mede veroorzaakt door het veranderde druggebruik: de geestverruimende en groepsversterkende middelen werden veelal ingeruild voor sinistere en solitaire drugs als [[heroïne]] en [[crack (drug)| crack]]-cocaïne. Zo balanceerde Jerry Garcia in 1986 enkele maanden op het randje van de dood toen hij in een [[Coma (geneeskunde)|coma]] raakte, die veroorzaakt werd door een combinatie van [[suikerziekte]] en langdurig druggebruik.
Regel 25:
Merkwaardig genoeg had de Dead in 1987, in de herfst van haar carrière, een heuse hit in de vorm van ''Touch of Grey'', een pakkend liedje over ouder worden. Ondanks het feit dat de band in de jaren '80 en begin jaren '90 ruimschoots over haar artistieke hoogtepunt was, begon het geld binnen te rollen: de band verdiende met concerten jaarlijks meer dan illustere grootheden als The Rolling Stones, U2 en Paul McCartney. Grote groepen fans (Deadheads) volgden de band op tournee, wat een indicatie is van hun fanatisme, maar wat tegelijkertijd iets zegt over de concerten zelf: in de geschiedenis van de band is geen enkele identieke show te vinden.
In 1995 overleed Jerry Garcia, het meest tot de verbeelding sprekende groepslid (hoewel hij de voortrekkersrol graag afschoof op Bob Weir) aan een hartaanval in een afkickkliniek. Zijn dood betekende het formele einde van de Grateful Dead. De overige leden traden in latere jaren nog op onder de naam The Other Ones. Sinds 2003 treden
De culturele waarde van de Grateful Dead is vooral dat zij dertig jaar lang vaandeldrager is gebleven van de idealen van de hippie-beweging en het is opmerkelijk dat er zich telkens nieuwe generaties (Amerikaanse) fans hebben aangediend. Verder heeft Grateful Dead aan de wieg gestaan van het 'jam band genre', een vooral in de Verenigde Staten populaire muzieksoort, met groepen als Phish en The String Cheese Incident.
Regel 36:
De band stond amateur-opnames van hun optredens altijd toe. Dit leidde ertoe dat er bij optredens steeds meer amateur-apparatuur in de buurt van het podium kwam te staan, waardoor de officiële apparatuur zelfs in het gedrang kwam. Hierop werd besloten om speciale "soundboard"-kaartjes te verkopen, waarbij amateurs de gelegenheid kregen op een vaste plek opnames te maken. Deze kregen hierdoor een hoge kwaliteit. De website [[Internet Archive]] is de host van deze opnames.
Na onderhandelingen met de overgebleven leden van Grateful Dead is wel besloten dat de
=== Fare Thee Well ===
in 2015 besluiten
== Oorspronkelijke leden ==
| |||