Commutator: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 2A02:1811:9C0D:2600:ACF5:67A4:A4B5:C46B (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Geerlings' robot |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
{{Zie artikel|Voor het gelijknamige begrip uit de wiskunde, zie [[Commutator (wiskunde)]].}}
[[Bestand:MotorCommutator.jpg|miniatuur|Commutator in een [[universeelmotor]].]]
De '''commutator''' of '''collector''' is een onderdeel van een [[elektromotor]] en opgebouwd uit lamellen van hard [[elektrolyse|elektrolytisch]] [[koper (element)|koper]] met daartussen isolatiemateriaal (vroeger [[mica]]niet, tegenwoordig [[Kunststof (materiaal)|kunststof]]). Het geheel is geïsoleerd bevestigd op de rotoras en de koperen lamellen zijn verbonden met de [[Rotor (elektromotor)|ankerwikkelingen]]. Vast opgestelde [[koolborstel]]s maken contact met de commutator en voorzien zo de ankerwikkelingen van stroom.
== Historie ==
Regel 16:
Een commutator is eigenlijk een mechanische gelijkrichter en roterende schakelaar in één. Het omkeren van de stroomrichting in de wikkeling wordt [[commutatie]] genoemd.
== Werkingsprincipe<ref>Afbeeldingen en tekst zijn afkomstig van het auteursrechtenvrije boek
[[Bestand:Gramme Ring - 1 coil - 1 pole.svg|500px]]<br>
Regel 28:
[[Bestand:Gramme Ring - 6 coil - 3 pole.svg|500px]]<br>
Een eenpolige, zes spoelen met Gramme-ring
{{Clearboth}}
Regel 35:
===Slijtage===
Door [[wrijving]] slijten zowel de koolborstels als de koperen lamellen. Omdat de
Bij kleine motoren (< 1 kW) is het onmogelijk de commutator te repareren of te vervangen. Hij wordt dan ook zo gemaakt dat de [[technische levensduur|levensduur]] – onder normale bedrijfsomstandigheden – overeenkomt met die van de motor.
Bij grote machines kan de commutator vaak bijgeschuurd worden, of – als de slijtage ernstiger is – afgedraaid worden op een [[draaibank]]. Bij dit laatste moet de rotor wel uit het frame verwijderd worden. Na het afdraaien van de commutator moet het isolatiemateriaal zorgvuldig tussen de lamellen aan het loopvlak verwijderd worden om - later tijdens het gebruik -
===Spanningsverlies===
Regel 45:
===Stroomdichtheid===
Door optreden van [[ankerreactie]] zal het ideale commutatie moment verschuiven, met als gevolg dat de [[elektrische stroomdichtheid|stroomdichtheid]] in de koolborstels toeneemt. Wordt deze te groot dan kunnen onder de borstels [[vlamboog|
== Elektronische commutators ==
In de [[Borstelloze elektromotor]] wordt een elektronische commutator gebruikt, die meestal berust op de werking van elektronische schakelaars welke bestuurd worden door sensors, die ieder een bepaalde positie van de rotor kunnen bepalen.
Elektronische commutators worden ook gebruikt om verschillende elektronische analoge signalen te combineren, waarbij een aantal signaal-ingangen beurtelings met 1 signaal-uitgang worden verbonden. De signaal-uitgang kan met een [[
{{Appendix}}
| |||