Zelfzwichter: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Enkele taalfoutjes gecorrigeerd
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 12:
G.J. ten Have uit [[Vorden]] ontwierp in [[1939]] een zelfzwichtingsysteem dat bekendstaat onder het systeem [[Ten Have-systeem|Ten Have]], waarbij de wieken draaibare houten borden hebben in plaats van een hekwerk met zeilen. De lengteas zit uit het midden op twee vijfde van de bordbreedte gerekend vanaf de roede, waardoor de wind de klep open kan drukken. Een deel van de wiek draait om een lengteas, die voorzien is van centrifugaalgewichten, waardoor bij het sneller draaien van de wieken de borden kantelen ten gevolge van de [[centrifugale kracht]]. De zelfzwichting gebeurt dus deels door winddruk en deels door centrifugale kracht. Een stel andere gewichten aan de achterzijde van de doorboorde as zorgen ervoor dat bij het langzamer draaien de borden weer worden vlak getrokken. Voor verdere regeling kunnen bij de staart van de molen de gewichten met een [[Schakelketting|ketting]] versteld worden. Een roede met Ten Have-klep heeft meestal ook een [[Gevlucht#Systeem van Van Bussel|Van Busselneus]]. Hierdoor treden bij het sneller draaien van het gevlucht direct achter de roe steeds meer luchtwervelingen op, waardoor de klep eerder opengaat.
 
Molens met het oorspronkelijke zelfzwichtingssysteem zijn voornamelijk in de provincie [[Groningen (provincie)|Groningen]] te vinden. Ongeveer de helft van het nog bestaande molenbestand is in deze provincie nog uitgerust met het systeem. Ook in het noorden van de provincie [[Friesland (hoofdbetekenis)|Friesland]] komt het nog tamelijk veel voor alsmede ook bij enkele molens in [[Drenthe]]. Verder zijn enkele molens in [[Noord-Holland]], [[Noord-Brabant]] en [[Gelderland]] ermee uitgerust. Het systeem van molenmaker Ten Have is zeer veel in de [[Achterhoek]] te vinden, maar ook in de meeste andere provincies zijn enkele molens met dit systeem.
 
==Zie ook==