Sint-Romboutskathedraal: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Klassement in de categorie zoals gebruikelijk. |
|||
Regel 79:
==De toren==
De beroemde [[kerktoren|toren]] beheerst het stadsbeeld van [[Mechelen (stad)|Mechelen]] en geldt als een van de bekendste in [[België (hoofdbetekenis)|België]]. De geplande hoogte was 600 [[Voet (lengtemaat)|Mechelse voet]] (ca. 167 meter). De bouw werd geleid door leden van het [[architect|bouwmeester]]sgeslacht [[Keldermans (bouwmeestersgeslacht)|Keldermans]] waarbij de funderingswerken startten in 1449 en de eerste steen van de toren werd gelegd op 22 mei 1452 door communiemeester Jan Van Musene. Per jaar werd er ongeveer 1,5 meter aan de toren bijgebouwd.
De toren werd door geldproblemen niet voltooid volgens het oorspronkelijke plan. De godsdienstoorlogen slorpten veel geld op en de oude Zandpoort, waar buskruit in lag opgeslagen, ontplofte in 1546 waarbij een derde van de oude stad verwoest werd en 200 mensen omkwamen. Hierdoor verslechterde de financiële situatie nog meer. Men is nog wel begonnen met het eerste stuk van de achthoekige torenspits, dat is het deel vanaf de trans waar de torenwachter zijn ronde deed om branden in de stad op te sporen, maar rond 1520 is de bouw definitief stilgelegd op een hoogte van 97,28 meter.
Regel 88:
# De '''Kraankamer''': dit is de ruimte waar een grote hijsinstallatie staat opgesteld die onder meer de [[klok (bel)|klokken]] (tot wel acht [[ton (massa)|ton]]) kon optakelen. De [[Kraan (machine)|kraan]] werd bediend door negen mensen die in een enorm tredrad liepen en zo de zware goederen optilden van de begane grond tot in de kraankamer.
# De '''Smidsekamer''': dit is de ruimte waar de smid allerhande kleinere reparaties uitvoerde. Hier hangen ook de gewichten voor het uur-, slag-, en trommelspeelwerk.
# De '''Klokkenkamer''': dit is de ruimte waar de oude [[beiaard]] staat opgesteld. Het instrument omvat 49 klokken. De oudste klok dateert uit 1480, terwijl de meeste klokken in 1674 gegoten zijn door [[Pieter en François Hemony|Pierre Hemony]] in Amsterdam, als een van zijn laatste werkstukken. Vandaag wordt deze beiaard niet vaak meer met de hand bespeeld<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=OHdatlKNmFE De stadsbeiaardier Eddy Mariën speelt Preludium nr 3] van [[Matthias van den Gheyn
# De '''Uurwerkkamer''': dit is de ruimte waar een 17e-eeuws uurwerk met slagwerken voor het hele- en halve uur en een speeltrommel staan opgesteld. Het [[beiaard#Automatisch speelwerk|speelwerk]] wordt aangedreven door een half kanon gevuld met lood met een gewicht van ± 1000 kg. De gewichten voor zowel de speeltrommel als de uur- en slagwerken, worden tegenwoordig automatisch opgehesen. Vroeger was de torenwachter daar iedere dag zeker een half uur mee bezig om de vier zware gewichten handmatig omhoog te draaien. Het uurwerk bediende vroeger vier wijzerplaten met elk één wijzer op de vier zijden van de toren. Door een Duitse beschieting tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] werden de wijzerplaten zwaar beschadigd en in 1963 zijn de roestige resten verwijderd tijdens de toren restauratie. De wijzerplaten hadden een diameter van 12 meter en waren de grootste in zijn soort ter wereld. Torenwachter Nick Vanhaute restaureerde de uur- en slagwerken en de speeltrommel die sindsdien als een van de meest perfecte speelwerken in de Benelux functioneert. Jaarlijks wordt het speelwerk 'verstoken' (van nieuwe melodieën voorzien) in de week voor [[Pasen]]. Dit gebeurt door de stadsbeiaardier in samenwerking met leerlingen van de Koninklijke [[Beiaardschool]] '[[Jef Denyn]]'.<ref>"Opnieuw met computer tot leven gewekte versteek van Staf Nees uit 1958", soundcloud.com (opname niet meer beschikbaar)</ref> De oude beiaard heeft zowel hamers voor de speeltrommel als een stokkenklavier dat de klepels in de klokken bedient. De speeltrommel draait iedere zeven en halve minuut, dus acht keer per uur en speelt dan de melodie die bij dat tijdstip hoort.
# De '''Beiaardkamer''': dit is een niveau waar in de jaren 80 een betonnen vloer werd gegoten om de nieuwe [[beiaard]] op te plaatsen. Deze nieuwe concertbeiaard bestaat uit 49 klokken en is in 1981 gegoten door [[Klokkengieterij Eijsbouts|Eijsbouts]] te [[Asten (plaats)|Asten]] in Nederland. Op de klokken staat de naam van [[André Lehr]] † de beroemde [[campanologie|campanoloog]] van deze [[klokkengieterij]]. Deze nieuwe beiaard is voorzien van elektromagnetisch gedreven hamers voor automatisch spel aangestuurd door een ponsband, wat sinds de her-ingebruikname van de speeltrommel voor de historische beiaard, niet meer gebruikt wordt. De nieuwe beiaard wordt dus thans alleen met de hand bespeeld op een [[beiaard#bespeling|stokkenklavier]].<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=76vQluGTK-U Arie Abbenes speelt de Passacaglia van Jos Lerinckx op de nieuwe beiaard uit 1981]</ref>
Regel 95:
===Afwerking van de toren===
Een student aan de toenmalige [[De Nayer Instituut (Sint-Katelijne-Waver)|School voor technisch ingenieurs De Nayer]] onderzocht in de [[1970-1979|jaren zeventig]] of de toren nog kon worden afgebouwd. Hij kwam tot de conclusie dat de spits er wel op zou kunnen komen, ondanks hoge druk op het metselwerk bij hevige wind. Destijds zou er een druk zijn van 6
| url=http://www.sintromboutstoren.be/bouw.php
| titel=Mechelen, stad met een toren – Kon men eigenlijk nog wel hoger gaan?
| |||