Finland: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Economie: Revert vandalisme. |
Linkfix |
||
Regel 2:
{{Infobox land plus
| naaminlandstaal = Suomen Tasavalta<br />Republiken Finland<br />Suoma Dásseváldi
| vlag = [[Bestand:Flag of Finland.svg|125px|border|Vlag van Finland]]
| vlagartikel = Vlag van Finland
| wapen = [[Bestand:Coat of arms of Finland.svg|80px|Wapen van Finland]]
| wapenartikel = Wapen van Finland
| locatiekaart = EU-Finland.svg
| talen = [[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]] en [[Zweeds]]<br /> ([[Samisch]] door een minderheid)
| hoofdstad = [[Helsinki]] (''Helsingfors'')
| religie = 81% [[protestantisme]], 17% niet religieus (2008)
| regeringsvorm = [[Republiek]]
| staatsvorm = [[Gedecentraliseerde eenheidsstaat]]
| staatshoofd = [[president]] [[Sauli Niinistö]]
| regeringsleider = [[Premier (regeringsleider)|premier]] [[Juha Sipilä]]
| pctwater = 9,4
| munteenheid = [[Euro]]
| valutacode = EUR
| tijdzone = [[UTC+2|+2]] (zomer: [[UTC+3|+3]])
| nationale feestdag = [[6 december]]
| volkslied = ''[[Maamme (Vårt land)]]''
| tld = fi
| landcode = FIN
| tel = 358
| Ontstaan = 1918 ([[Finse Burgeroorlog]])
| Voor1 = Koninkrijk Finland (1918)
| Vlag_Voor1 = Flag of Finland 1918 (state).svg
| CIAkaart = Map of Finland-en.svg
}}
'''Finland''' ([[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]]: ''Suomi''; [[Zweeds]]: ''Finland''; [[Samisch]]: ''Suopma''), officieel de '''Republiek Finland''', is een [[staat|land]] in [[Noord-Europa]] met {{statsland-schattingkort}} inwoners. Finland grenst in het oosten aan [[Rusland (hoofdbetekenis)|Rusland]], in het noorden aan [[Noorwegen]] en in het noordwesten aan [[Zweden]]. Ten zuiden wordt het van [[Estland]] gescheiden door de [[Finse Golf]]. Ten westen ligt de [[Botnische Golf]] en ten zuidwesten de [[Oostzee]] aan de overkant waarvan weer buurland Zweden ligt.
De hoofdstad is [[Helsinki]]. Finland wordt wel 'het land van de duizend meren' genoemd; in werkelijkheid zijn er ongeveer 188.000 meren.<ref>[http://www.stat.fi/tup/suoluk/suoluk_alue_en.html Statistics Finland: Environment and Natural Resources] (Betreft meren met een oppervlakte van 500 m² of meer)</ref> Het grootste meer is het [[Saimaameer]]. In het zuidoosten is het land bespikkeld met ontelbare meren en meertjes.
Regel 41:
In [[1917]] verklaarde Finland de onafhankelijkheid, in 1918 werd die erkend. De [[Finse Burgeroorlog]] van 1918 werd gevoerd door de "rode" [[socialisten]] (gesteund door de Russische [[communisten]]) en de "witte" [[Conservatisme|conservatieven]] (gesteund door het [[Duitse Rijk]]). De conservatieven wonnen de oorlog, en vestigden een [[constitutionele democratie]].
Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werden de Finnen echter opnieuw door hun grote buur de [[Sovjet-Unie]] aangevallen. Finland wist zijn onafhankelijkheid te bewaren maar werd wel verplicht om enkele grensstreken aan de Sovjet-Unie over te dragen. Deze gebieden behoren tegenwoordig tot de Russische deelstaat [[Karelië]].
Tijdens de [[Koude Oorlog]] werd de Finse [[politiek]] sterk beïnvloed door de Sovjet-Unie, maar Finland is nooit een zogeheten [[satellietstaat]] daarvan geweest. Mede als gevolg van de instorting van de Sovjet-Unie in [[1991]], ging Finland meer werken aan de integratie in [[West-Europa]]. Uit vrees voor buurland Rusland is het land echter tot op heden geen lid van de [[NAVO]]. Finland trad in [[1995]] toe tot de [[Europese Unie]] en verving in [[2002]] de eigen [[Munt (betaalmiddel)|munt]], de [[markka]], door de [[euro]].
Regel 143:
=== Handel ===
De belangrijkste importproducten zijn voedsel, minerale brandstoffen, chemische producten, vervoermiddelen, ruwe materialen, textiel en ijzer en staal. De belangrijke exportproducten zijn houtproducten (die ongeveer 60 procent van de uitvoer vertegenwoordigen), machines, vervoermiddelen, schepen (20 procent), kleding en levensmiddelen. De belangrijkste handelspartners zijn [[Duitsland (hoofdbetekenis)|Duitsland]], het [[Verenigd Koninkrijk (hoofdbetekenis)|Verenigd Koninkrijk]], [[Zweden]], de [[Verenigde Staten (hoofdbetekenis)|Verenigde Staten]], [[Rusland (hoofdbetekenis)|Rusland]], [[Nederland (hoofdbetekenis)|Nederland]] en [[Japan (hoofdbetekenis)|Japan]].
Bekende Finse bedrijven zijn netwerkproducent [[Nokia (bedrijf)|Nokia]], de hout- en papierconglomeraten [[Stora Enso]] en [[UPM Kymmene]], lift- en roltrappenproducent [[KONE|Kone]], luchtvaartmaatschappij [[Finnair]] en motorfabrikant [[Wärtsilä]]. Bekende Finse merknamen en designartikelen zijn verder onder meer [[Iittala]], [[Marimekko]], [[Fiskars]] en [[Arabia (merk)|Arabia]].
Regel 164:
Finland wordt geregeerd volgens de oorspronkelijk uit 1919 stammende maar in 2000 herziene [[grondwet]]. Het staatshoofd van Finland is de [[Lijst van staatshoofden van Finland|president]], die via volksstemming voor een termijn van zes jaar wordt gekozen. De president is bevelhebber en leider van de strijdkrachten, speelt een belangrijke rol in buitenlandse zaken, en kan aanzienlijke invloed op wetgevende kwesties hebben. De wetgeving wordt behandeld door het eenkamerparlement ([[Eduskunta]]), waarvan de 200 leden gekozen worden voor een termijn van vier jaar door een systeem van evenredige vertegenwoordiging. Alle Finnen die minstens 18 jaar oud zijn kunnen stemmen. Het belangrijkste bestuurlijke orgaan van het land is het kabinet (geleid door de [[eerste minister]]), dat aan het parlement verantwoording schuldig is.
Finland staat al jaren bovenaan de lijst van vrije landen.<ref>[https://freedomhouse.org/report/fiw-2017-table-country-scores Tabel van Onafhankelijke Landen 2017] freedomhouse.org</ref>
=== Regering ===
| |||