Bacteriën: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
versie van MichielDMN van 19 mrt 2019 om 09:05 (53428166) teruggeplaatst - rv.
Regel 20:
 
Anders dan hun naam doet vermoeden, behoren [[blauwalgen]] (blauwwieren, cyanobacteriën) niet tot de informele groep van de ([[eukaryoot|eukaryote]]) [[algen]] maar tot het domein van de celkernloze bacteriën. Wel zijn blauwalgen net als algen in staat tot [[fotosynthese]].
 
== Algemeen ==
{|class="toccolours" style="line-height:100%;" align="right"
!Fylogenie van de Eubacteria<ref>{{en}} {{aut|Niklas, K.J.}} Plant Evolution. An Introduction to the History of Life.</ref>
|-
|
{{Stamboom2}}
* [[Eubacteria]] = Bacteriën
** {{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[Firmicutes]]</span>
** {{Stamboom2/einde aftakking}}
*** [[Actinobacteria]]
*** {{Stamboom2/einde aftakking}}
**** [[Thermotogae]]
**** {{Stamboom2/einde aftakking}}
***** [[Deimococcus]]
***** {{Stamboom2/einde aftakking}}
****** {{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[Chloroflexi]]</span>
****** {{Stamboom2/einde aftakking}}
******* {{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[Cyanobacteria]]</span> ([[blauwalgen]])
******* {{Stamboom2/einde aftakking}}
******** [[Spirochaetes|Spirochaetae]]
******** {{Stamboom2/einde aftakking}}
********* {{Stamboom2/aftakking}}
********** [[Fibrobacteria]]
********** {{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[Chlorobi]]</span>
********** {{Stamboom2/einde tak}}[[Bacteriodetes]]
********* {{Stamboom2/einde aftakking}}
********** [[Chlamydiae]]
********** [[Aquificae]]
********** {{Stamboom2/einde tak}}{{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[Protobacteria]]</span>
{{Stamboom2/einde}}
----
In staat tot {{WoordKleur|lightgreen|dashed|thin|black|8}}[[fotosynthese]]</span>
|}
Bacteriën zijn bijna overal te vinden. De meeste bacteriën zijn zo'n 1-5&nbsp;[[micrometer (lengtemaat)|µm]] (0,001-0,005&nbsp;mm) lang. De grootte kan per soort echter nogal variëren. De parasitaire bacterie [[Rickettsia]] kan 0,1 μm (0,0001&nbsp;mm) meten, terwijl de "zwavel-etende" reuzenbacterie ''[[Thiomargarita namibiensis]]'' afmetingen tot 750 micrometer (0,75&nbsp;mm) kan bereiken. Bacteriën zijn de kleinste organismen die nog met een [[microscoop|lichtmicroscoop]] waarneembaar zijn.
 
De meeste bacteriën zijn niet schadelijk maar juist onmisbaar voor het leven op aarde en onontbeerlijk voor de gezondheid van plant, dier en mens. Plantenzaden hebben al een eigen zogeheten beschermend '[[microbioom]]', soortspecifieke bacteriën die met de individuele plant (in aantal) 'meegroeien' en beschermen tegen andere, schadelijke, bacteriën, virussen en schimmels. Het microbioom in de [[darm]]en van mensen en dieren waar bacteriën en schimmels als [[mutualisme|symbionten]] met hun [[gastheer (biologie)|gastheer]] leven is de zogenaamde [[darmflora]]. De darmflora helpt bij de [[spijsvertering]], bevordert de [[peristaltiek]] en maakt vitamine K aan. Ook houdt de darmflora schadelijke bacteriën tegen en vormt daarmee een deel van de [[afweer]]. Ook natuurlijk aanwezige bacteriën op de huid vormen een deel van de afweer.
 
Sommige plantensoorten leven, om in hun [[voedingsstof]]fen te voorzien, in [[mutualisme|symbiose]] met specifieke (bodem)bacteriën, bijvoorbeeld de [[vlinderbloemenfamilie#Stikstoffixatie|vlinderbloemenfamilie]] waartoe de [[peulvruchten]] behoren. De zogeheten '[[bodemfauna]]' bestaat überhaupt voor het grootste deel uit (al dan niet symbiotische) bacteriën en microscopische [[schimmels]].
 
[[Zuurkool]] en [[yoghurt]] danken hun bestaan aan [[fermentatie]] van respectievelijk [[witte kool]] en [[melk (drank)|melk]] door [[melkzuurbacteriën]]. In de industrie worden bacteriën gebruikt om organisch afval [[biologische afbraak|af te breken]] en om [[medicijn]]en te maken.
 
== Bouw ==