Wikipedia

Suske en Wiske: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Tekst vervangen door "dildo"
Labels: Vervangen Misbruikfilter: Leeghalen
k Wijzigingen door 95.97.196.114 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Mbch331
Regel 1:
{{Zie dp}}
dildo
{{Infobox stripreeks
| titel = Suske en Wiske
| orig titel =
| afbeelding = Suske en Wiske Logo.jpg
| onderschrift = Logo van de strip ([[Vierkleurenreeks]])
| land = [[België (hoofdbetekenis)|België]]
| taal = [[Nederlands]]
| genre = humoristische strip, avonturenstrip, historische strip, kinderstrip, fantasystrip
| bedenker = [[Willy Vandersteen]]
| schrijver = [[Willy Vandersteen]], [[Paul Geerts]], [[Marc Verhaegen]], [[Peter Van Gucht]]
| tekenaar = [[Willy Vandersteen]], [[Paul Geerts]], [[Marc Verhaegen]], [[Luc Morjaeu]]
| syndicatie = Scriptoria Antwerpen (1976-1987)
| uitgever = [[Standaard Uitgeverij]]
| publicatie =
| media = Stripboeken, kranten
| status = Lopend
| eerste = [[30 maart]] [[1945]]
| laatste =
| voorafgegaan =
| vervolg =
| website = http://www.suskeenwiske.be/
}}
'''''Suske en Wiske''''' is een [[België (hoofdbetekenis)|Belgische]] [[Stripverhaal|stripreeks]] bedacht door [[Willy Vandersteen]], die in het begin ook alle verhalen geheel zelf uitwerkte en tekende. Later is de stripreeks voortgezet door achtereenvolgens [[Paul Geerts]], [[Marc Verhaegen]] en het duo [[Luc Morjaeu]] en [[Peter Van Gucht]] van [[Studio Vandersteen]]. Het is een van de populairste stripseries in [[Vlaanderen]] en een van de Belgische strips die ook in [[Nederland]] erg populair is geworden. De serie loopt sinds [[1945]] en daarmee is het de langstlopende stripreeks van de [[Benelux]].
 
De verhalen werden in eerste instantie gepubliceerd in ''[[De Nieuwe Standaard]]'' (1945-1947), later ''[[De Standaard]]'' (vanaf 1947), alvorens als [[stripalbum|album]] te verschijnen. Nadien zijn ze ook in allerlei andere Vlaamse en Nederlandse kranten voorgepubliceerd. Vanaf 1948 stonden ze ook in het striptijdschrift ''[[Kuifje (weekblad)|Kuifje]]''.
 
De verhalen zijn altijd in de eerste plaats [[humor]]istisch van aard geweest, met daarnaast vaak een [[moraal|moraliserende]] ondertoon. Soms staat een min of meer actueel [[Maatschappij (wereld)|maatschappelijk]] thema centraal. Daarnaast vormen allerlei elementen uit de (Vlaamse en Nederlandse) [[folklore]], bekende [[sprookje]]s, [[volksverhaal|volksverhalen]], de geschiedenis en de [[mythologie]] vaak het uitgangspunt van een avontuur.
 
== Geschiedenis ==
===Begin===
Vandersteen begon in de winter van 1944-45 met de eerste schetsen voor het verhaal ''Rikki en Wiske''. Hij legde deze schetsen voor aan twee directieleden van de [[N.V. Standaard-Boekhandel]], die een deel van het verhaal doorstuurden naar de redactie van ''[[De Nieuwe Standaard]]''. Daarop besloot uitgever [[Tony Herbert]] het verhaal te publiceren.<ref>Hooydonck, 1994, p. 40-41</ref> Op [[30 maart]] [[1945]] verscheen de allereerste aflevering van ''[[Rikki en Wiske in Chocowakije|De avonturen van Rikki en Wiske]]'' in ''De Nieuwe Standaard''. In dit verhaal traden [[tante Sidonia]], [[Wiske]] en Wiskes oudere broer [[Rikki (stripfiguur)|Rikki]] op. Het verhaal verscheen in 1946 als album in de winkel, maar de verkoop liep in eerste instantie nog niet storm; na twee jaar waren er niet meer dan 7000 exemplaren verkocht.<ref name="p116">Hooydonck, 1995, p. 116</ref>
 
Op 19 december 1945 begon in de krant het eerste verhaal van Suske en Wiske met [[Suske]] erin, ''[[Het eiland Amoras|Op het eiland Amoras]]''. Dit verhaal werd in januari 1947 als eerste album in de zogenaamde [[Vlaamse ongekleurde reeks]] uitgegeven en werd wel meteen goed verkocht.<ref name="p116"/> In het laatste nummer van ''[[Le Petit Monde]]'' in 1947 verscheen net de eerste aflevering van ''Le Singe Volant'' (''[[De vliegende aap]]''). Suske en Wiske heten hier Riri et Miette (later zijn ze "Bob et Bobette" gaan heten). Het was hun eerste verschijning in het Frans.
 
=== Stijgende populariteit ===
De Suske en Wiske-verhalen werden al spoedig uitermate populair. Vandersteen doorspekte zijn verhalen met humor die varieerde van absurde grappen en ''[[running gag]]s'', [[woordspeling]]en tot moppenboekachtige grappen. Soms werden er ook letterlijk moppen geciteerd. Met name in de beginjaren van de strip verwees Vandersteen regelmatig naar de [[actualiteit]],een formule die in de kranten natuurlijk op dat moment perfect werkte, maar ook snel weer gedateerd raakte wanneer de verhalen eenmaal in albumvorm waren uitgegeven. Hierom verdween de actuele humor snel uit de reeks, hoewel de strip altijd een sterk maatschappijkritische ondertoon heeft gehouden.
 
Een andere belangrijke factor voor het succes van de Suske en Wiske-reeks was Vandersteens verteltalent. Hij wist sfeerrijke, fantasievolle, spannende en mysterieuze [[plot]]s van zeer uiteenlopende herkomst te bedenken (zie ook [[#Inspiratiebronnen]]). Ook kon hij dankzij de manier waarop de strip in de kranten verscheen op grote schaal gebruikmaken van [[cliffhanger (plot)|cliffhangers]], waardoor lezers altijd van dag tot dag reikhalzend naar het vervolg van het verhaal uitkeken.<ref group="noten">Er wordt bijvoorbeeld de indruk gewekt dat een van de hoofdpersonen in groot gevaar verkeert of dood is, terwijl er vervolgens niets aan de hand blijkt, zoals in ''[[De stalen bloempot]]'', ''[[Het bevroren vuur]]'' en ''[[De speelgoedzaaier]]''.</ref> Verschillende verhalen uit de periode waarin Vandersteen zelf het meest bij de strip betrokken was (jaren 40-50) zijn echte klassiekers geworden, zoals ''[[Het eiland Amoras]]'', ''[[De vliegende aap]]'', ''[[De zwarte madam]]'', ''[[De stalen bloempot]]'', ''[[De ringelingschat]]'' en ''[[De dolle musketiers]]''.
 
===Verschillende albumreeksen samengevoegd in de rode reeks===
[[afbeelding:Etalage boekwinkel Delft.jpg|thumb|Etalage boekwinkel [[Delft]]]]
{{Zie hoofdartikel|Blauwe reeks|Vlaamse ongekleurde reeks|Hollandse ongekleurde reeks|Vlaamse tweekleurenreeks|Hollandse tweekleurenreeks|Gezamenlijke tweekleurenreeks}}
{{zieook|Zie ook [[Suske en Wiske#Albumuitgaven|Albumuitgaven]] en [[Suske en Wiske#Tekenstijl en inkleuring|Tekenstijl en inkleuring]] verderop in dit artikel}}
In 1948 werd Vandersteen door [[Hergé]] gevraagd om Suske en Wiske ook in het weekblad ''[[Kuifje (weekblad)|Kuifje]]'' te publiceren. Deze verhalen werden na publicatie in het stripblad uitgegeven in de zogeheten ''Blauwe reeks''.<ref group="noten">Zo genoemd vanwege de helblauwe omslag, ter onderscheiding van de ''Rode reeks''.</ref> In deze verhalen spelen Jerom, tante Sidonia en professor Barabas niet mee. De rol van Lambik werd evenwel belangrijker; in feite werd Lambik de derde hoofdpersoon. Daarnaast ondergingen de hoofdpersonages een metamorfose; zo oogden Suske en Wiske bijvoorbeeld volwassener en Lambik zag er een stuk heldhaftiger uit. De verplichte verbeterde tekenstijl had ook invloed op Vandersteens latere werk.<ref>[http://www.trouw.nl/ontspanning/degids/article2812203.ece/Hoe_Suske_en_Wiske_hun_strakke_tekenstijl_kregen.html Hoe Suske en Wiske hun strakke tekenstijl kregen] op trouw.nl, 11-06-2009 door Leonoor Kuijk, geraadpleegd op 29-03-2010</ref>
 
In maart 1959 voorzag N.V. Standaard Boekhandel de albums voor het eerst van een nieuwe lay-out. Er werd nu een rode steunkleur toegevoegd en de titelletters op de voorkaft waren vanaf nu in het geel. Ook de achterzijde werd vernieuwd. De eerste 66 albums zijn hierdoor oorspronkelijk ofwel alleen in zwart-wit, of met slechts één steunkleur verschenen. Het eerste verhaal dat al meteen in deze [[Vlaamse tweekleurenreeks|tweekleurenreeks]] verscheen was ''[[Het vliegende bed]]''<ref> Hooydonck, 1994, p. 211</ref>. Enkele van de vóór 1959 verschenen verhalen die te veel afweken van de nieuwe stijl zijn in deze periode voor de eerste keer hertekend en heruitgegeven, zoals ''De sprietatoom'', ''De ringelingschat'', ''De spokenjagers'' en ''De dolle musketiers''.<ref>Hooydonck, 1995, p. 117</ref> Aangezien deze paar verhalen iets later ook in de [[Vierkleurenreeks]] weer opnieuw zouden uitkomen, hebben ze in totaal drie albumnummers gekregen. De nieuwe serie werd al snel bekend onder de naam [[rode reeks]].
 
De tweekleurenreeks bestond slechts een paar jaar. Alle verschillende reeksen waarin de verhalen waren verschenen, werden in 1967 samengevoegd tot één reeks die zo uniform mogelijk werd gemaakt. Toen de eerdere verhalen in deze reeks werden heruitgegeven, werden ook alle kafttekeningen vernieuwd. Het eerste nieuwe verhaal dat meteen in deze Vierkleurenreeks verscheen was ''[[De poenschepper]]''.<ref group="noten">Dit verhaal kreeg albumnummer 67, omdat men de nummering van de [[gezamenlijke tweekleurenreeks]] gewoon liet doorlopen.</ref> Daarna zijn alle in de kranten voorgepubliceerde verhalen die tot dan toe alleen in de ongekleurde reeksen en/of de tweekleurenreeksen waren verschenen, in de Vierkleurenreeks heruitgebracht.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/intro/index.php Een inleiding in de geschiedenis van Suske en Wiske] op suskeenwiske.ophetwww.net, geraadpleegd op 29-03-2010</ref> ''[[Het eiland Amoras]]'' werd in de Vierkleurenreeks direct na ''De poenschepper'' als eerste verhaal heruitgebracht, daarna werd de volgorde echter geheel willekeurig.<ref group="noten">Zo kreeg ''De dolle musketiers'' bijv. in de heruitgave nummer 89, waardoor Jerom hier ineens een onbekende figuur was.</ref>
 
Tot de verhalen die bij de heruitgave in de vierkleurenreeks in hun geheel zijn hertekend behoren ''[[Het eiland Amoras]]'', ''[[De vliegende aap]]'', ''[[De koning drinkt]]'', ''[[De witte uil]]'', ''[[Lambiorix]]'' en ''[[De kleppende klipper]]''. Enkele verhalen zijn in de vierkleurenreeks alleen maar ingekleurd zonder dat er iets aan de oorspronkelijke tekeningen werd veranderd, zoals ''De stalen bloempot'', ''[[De zwarte madam]]'' en ''[[De stierentemmer]]''.
 
=== Teruglopend aandeel van Vandersteen ===
In de beginperiode verzorgde Vandersteen zowel het scenario als de tekeningen en ook inktte hij de verhalen zelf. Het inkten was de eerste taak die hij zou overlaten aan iemand anders. Aan het einde van ''[[De mottenvanger]]'' (1949) nam [[François Joseph Herman]] de inktpen over. Vanaf 1953 was [[Karel Boumans]] steeds meer betrokken bij het inkten (voor het eerst in ''De lachende wolf'').<ref> Hooydonck, 1994, p. 145</ref> In de loop van de reeks zou deze taak door diverse personen worden uitgevoerd, waarvan eerst [[Eduard De Rop]] en later [[Eric De Rop]] (vader en zoon) de meeste albums voor hun rekening namen. Eduard de Rop trad in 1959 in dienst bij Vandersteen. De eerste Suske en Wiske-verhalen waar De Rop een aandeel in had waren ''Het vliegende bed'' en ''[[Het gouden paard]]''.<ref>Hooydonck, 1994, p. 208-209</ref>
 
Vanaf ca. 1960 raakte Vandersteen gaandeweg steeds minder persoonlijk betrokken bij de totstandkoming van de Suske en Wiske-verhalen, mede omdat hij zich op het maken van andere strips (zoals ''[[Bessy (stripreeks)|Bessy]]'' en ''[[de Rode Ridder (stripreeks)|De Rode Ridder]]'') ging richten. De destijds 30-jarige [[Paul Geerts]] voegde zich in 1967 als nieuwe medewerker bij Studio Vandersteen. In eerste instantie hield Geerts zich alleen nog bezig met de productie van de ''[[Jerom (stripreeks)|Jerom]]''-reeks in Duitsland. In 1969 vroeg Vandersteen hem om zich ook met ''Suske en Wiske'' te gaan bezighouden. ''[[De charmante koffiepot]]'' was het eerste verhaal in de serie dat werd geïnkt door Geerts, die dit overnam van De Rop. In deze periode hertekende Geerts ook onder meer ''[[De koning drinkt]]'' en ''[[De witte uil]]'', met het oog op de heruitgave van deze verhalen in de Vierkleurenreeks.<ref name="p220">Hooydonck, 1994, p. 220-221</ref>
 
=== Voortzetting van de reeks door Paul Geerts===
[[Bestand:VandersteenGeerts1985.jpg|{{largethumb}}|Vandersteen en Geerts samen bij de presentatie van ''[[Angst op de "Amsterdam"]]'']]
''[[De gekke gokker]]'' (1971) was het eerste verhaal waarvan ook het scenario helemaal van de hand van Geerts was, met enkele kleine aanpassingen door Vandersteen.<ref>https://web.archive.org/web/20131217174819/http://blog.toerismevlaanderen.nl/wie-is-paul-geerts</ref> In 1972 kreeg Geerts de volledige artistieke eindverantwoordelijkheid voor de Suske en Wiske-strip, als Vandersteens opvolger.<ref group="noten">Vandersteen richtte zich vanaf dat moment helemaal op een nieuwe eigen strip, ''[[Robert en Bertrand]]''.</ref> Vandersteen stelde aan de voortzetting van de reeks door Geerts enkele strenge voorwaarden: de geest en filosofie die altijd al achter de verhalen schuilging moesten hetzelfde blijven, de karakters van de hoofdpersonages mochten niet veranderen en de verhalen moesten altijd in een positieve sfeer blijven eindigen.<ref name="p220"/> In 1971 begon [[Rita Bernaers]] met het verzorgen van de inkleuring van de verhalen.<ref name="p11">Hooydonck, 1995, p. 11</ref>
 
Ondanks de overname bleef Vandersteen zelf ook in de tijd hierna in meer of mindere mate bij de strip betrokken. Hij werkte zelf ook nog de scenario's van enkele verhalen uit. Zo zijn de scenario's van ''[[De vinnige Viking]]'' (1976), ''[[Het Bretoense broertje]]'' (1983), ''[[De ruige regen]]'' (1985), ''[[De eenzame eenhoorn]]'' (1988) en ten slotte ''[[De wervelende waterzak]]'' (1988) nog door Vandersteen geschreven. Van die laatste twee albums verzorgde hij bovendien het tekenwerk en bij ''De ruige regen'' ging hij over de ruwe schetsen. Van de andere albums in dit lijstje was Geerts de tekenaar. Zodoende is ''De wervelende waterzak'' het laatste Suske en Wiske-album waar Vandersteen nog in eigen persoon aan meegewerkt heeft.
 
In 1980 kwam [[Lilianne Govers]] in dienst bij Studio Vandersteen. Zij verzorgde de [[lettering]] van de Suske en Wiske-verhalen en een deel van het inktwerk. In 1984 begon [[Eric de Rop]] − de zoon van de eerder genoemde De Rop − zijn medewerking aan de stripreeks, en twee jaar later werd hij de nieuwe vaste inkter. Het eerste verhaal dat hij inktte was ''[[De bevende berken]]'', een reclame-album dat niet in de reguliere reeks is verschenen.<ref name="p11"/>
 
In augustus 1990 overleed Vandersteen. Op alle Suske en Wiske-albums is echter sindsdien Vandersteens naam blijven staan, ongeacht of hij aan het verhaal in kwestie enige inbreng heeft gehad. De naam van Geerts werd pas voor het eerst vernoemd in ''[[De krachtige krans]]'' (1988). Vandersteen stelde bij testament een aantal voorwaarden aan voortzetting van de reeks. Zo blijven seks en drugs taboe en mogen er geen hoofdpersonen bijkomen of verdwijnen. Ook mogen de hoofdpersonen niet veranderen of verouderen, en ook een aantal bestaande situaties mogen niet veranderen; zo mogen Lambik en Sidonia bijvoorbeeld nooit huwen.
 
=== Inbreng van Marc Verhaegen ===
[[File:MarcVerhaegenstripauteur.jpg|150px|thumb|Marc Verhaegen]]
In 1988 sloot [[Marc Verhaegen]] zich bij de Studio Vandersteen aan.<ref name="p11"/> Hij had op dat moment de taak een kortverhaal te maken dat als proloog kon dienen voor een reclame-uitgave van ''[[De schat van Beersel]]'' van [[KBC Groep|Kredietbank]]. Dit moest tevens in de stijl van de [[blauwe reeks]] gebeuren. Vandersteen en Geerts besloten na het zien van dit verhaal om Verhaegen aan te nemen.
 
Verhaegens eerste wapenfeit in de reguliere serie was het uitwerken van de tekeningen vanaf strook 179/180 in ''[[De speelgoedspiegel]]'' (1989). Nadien werd Verhaegen ingezet voor diverse nieuwe verhalen. Aanvankelijk bleef zijn inbreng nog beperkt tot het uitwerken van de tekeningen. ''[[De goalgetter]]'' (1990) was het eerste verhaal waarin Verhaegen een groot aandeel had. Daar verzorgde hij zowel het basisidee als de tekeningen. Het standaard aantal pagina's per album werd in deze periode teruggebracht van 56 naar 48. In ''[[De krakende carcas]]'' (1992) nam Verhaegen zowel scenario als tekeningen op zich.
 
Gedurende de jaren 90 wisselden Verhaegen en Geerts elkaar af voor het uitwerken van de albums. Soms werkten ze ook samen aan één album. Omdat Geerts nog steeds de officiële tekenaar was, bleef tot eind 2001 Verhaegens naam onvermeld in de albums. Steeds stond er 'scenario en tekeningen: Paul Geerts', ook al betrof het een verhaal van Verhaegen. Het laatste album dat nog volledig door Geerts gemaakt werd, was ''[[Het enge eiland]]'' (1999). In 2002 gaf Geerts tot slot ook officieel het stokje door aan Verhaegen, die reeds alle nieuwe verhalen op zich nam sinds het verschijnen van ''[[Het verdronken land]]'' (1999). Pas vanaf de officiële overname in 2002 werd Verhaegens naam in de albums vermeld in de plaats van die van Geerts. In ''[[De blote Belg]]'' (2001) werden Geerts en Verhaegen samen vermeld.
 
In 2005 werd Verhaegen aan de kant geschoven na een dispuut met Studio Vandersteen. De aanleiding was dat hij het plan had opgevat om [[Auschwitz (concentratiekamp)|Auschwitz]] als thema in een verhaal te verwerken, maar dit viel bij de overige medewerkers in slechte aarde.<ref>{{Citeer web |url= https://www.trouw.nl/home/tekenaar-paul-geerts-bleef-altijd-trouw-aan-suske-en-wiske-~ad8e9b39/|titel= Tekenaar Paul Geerts bleef altijd trouw aan Suske en Wiske.|auteur= Wouter Bax|uitgever= Trouw (krant)|datum= 9 december 2005|bezochtdatum=27 oktober 2017}}</ref> ''[[De formidabele fantast]]'' was Verhaegens laatste contributie. In 2016 onthulde Geerts in een interview dat de samenwerking met Verhaegen vaak erg moeizaam was geweest.<ref>[https://stripjournaal.com/2016/11/20/paul-geerts-volgt-suske-en-wiske-niet/ Paul Geerts: ‘Ik volg Suske en Wiske niet meer’], Stripjournaal, 20 november 2016</ref>
 
=== Overname door Studio Vandersteen ===
Sinds Verhaegen niet meer bij de productie van de verhalen is betrokken, wordt het werk in teamverband gedaan door Studio Vandersteen zelf. [[Peter Van Gucht]] als hoofdscenarist en [[Luc Morjaeu]] staan daarbij aan het hoofd van het tekenteam. Van Gucht had zich daarvoor reeds bewezen als scenarist van diverse kortverhalen. Hij verzorgde ook al het scenario van ''[[De flierende fluiter]]'', waar Verhaegen nog de tekenaar van was. Morjaeu daarentegen kwam nieuw over naar Studio Vandersteen nadat Verhaegen vertrokken was.
Zo ontstond een tekenteam onder leiding van Morjaeu (met [[Dirk Stallaert]], [[Peter Quirijnen]], [[Charel Cambré]] en [[Eric De Rop]]) en een scenarioteam onder leiding van Van Gucht (met [[Bruno De Roover]] en [[Erik Meynen]]).<ref>[http://www.nieuwsblad.be/Article/Detail.aspx?ArticleID=GQ1CRNAK Einde verhaal voor tekenaar Suske en Wiske] Het nieuwsblad, 26-02-2005, geraadpleegd op 29-03-2010</ref>
 
=== Omslag albums vanaf 2007 ===
De omslag van de albums werd opnieuw drastisch vernieuwd in de zomer van 2007. Studio Vandersteen nam afstand van de aloude rode kaft met in het midden een tekening die het hoofdthema van het verhaal uitbeeldt. Vanaf nu vulde de tekening de hele voorkant. Dit werd voor het eerst gedaan bij de albumuitgave van ''[[De curieuze neuzen]]''. Om de lezers te laten wennen aan de nieuwe vormgeving, koos de studio voor een mapje dat om het album werd geschoven. Het mapje zelf heette ''De magnifieke metamorfose'' en hierop was de traditionele rode kleur nog wel aanwezig.<ref>[http://knack.rnews.be/nieuws/cultuur/suske-en-wiske-breken-met-rode-cover/site72-section44-article5609.html Suske en Wiske breken met rode cover] op [[Knack (magazine)|knack.be]], 03-07-2007, geraadpleegd op 22-03-2010</ref> Daarnaast werden ook de afbeeldingen zelf van alle individuele albums door Morjaeu hertekend in de nu gangbare tekenstijl.
 
De metamorfose had tot gevolg dat de verhalen van vóór 1967, waarvan de kaft bij de overgang van de [[Vlaamse tweekleurenreeks|tweekleuren-]] naar de vierkleurenreeks ook al opnieuw was getekend, nu voor de tweede keer van een hertekende kaft werden voorzien. In 2008 kwamen alle albums met de nieuwe cover op de markt.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/albums/4kl/hertekend/200805.php ''Hertekende covers''], http://suskeenwiske.ophetwww.net/</ref>
 
== Belangrijkste personages ==
[[Bestand:Stripmuur Suske en Wiske.jpg|250px|thumb|Stripmuur in Brussel, waarop de hoofdpersonages (van onder naar boven: Jerom, Lambik, Sidonia, Suske en Wiske die Schanulleke vasthoudt) zijn uitgebeeld, terwijl ze allen worden opgetild door [[Manneken Pis van Brussel|Manneken Pis]].]]
{{Zie ook|Zie [[Lijst van personages uit Suske en Wiske]] voor een volledige lijst van personages die voorkomen in de verhalen van Suske en Wiske}}
In het tweede verhaal, ''[[Het eiland Amoras]]'', maken [[Suske]] en [[professor Barabas]]<ref group="noten">Dit was de opvolger van [[ingenieur Wargaren]], die alleen in het allereerste verhaal een rol had.</ref> hun opwachting. Rikki verdwijnt spoorloos nadat in de aankondiging van het voornoemde verhaal wordt gemeld dat hij met een schoenenbon op pad wordt gestuurd. Vandersteen verklaarde later dat Rikki geen volwaardige tegenspeler van de veel jongere Wiske was en dat het personage bovendien te veel op [[Kuifje (stripfiguur)|Kuifje]] leek.<ref>[https://web.archive.org/web/20090317063654/http://degrootstebelg.canvas.be/dgb_master/100belgen/dgb_vandersteen_willy/index.shtml 29. Willy Vandersteen Groot striptekenaar] op degrootstebelg.canvas.be, geraadpleegd op 29-03-2010</ref> [[Lambik]] trad voor het eerst op in het derde verhaal, ''[[De sprietatoom]]'' (1946). [[Jerom]] maakte zijn debuut zes jaar later, in ''[[De dolle musketiers]]'' (1952).
 
=== Hoofdpersonages ===
* [[Suske]] – Een verre nazaat van [[Sus Antigoon]], die eigenlijk François heet. Oorspronkelijk woonde hij op het eiland [[Amoras (eiland)|Amoras]], maar tante Sidonia [[adoptie|adopteerde]] hem in haar gezin. Bij zijn introductie in de strip is hij een schaars geklede woesteling, die volledig uit zijn vel springt wanneer iemand "Seefhoek vooruit" roept (bij latere herdrukken van ''Het eiland Amoras'' is dit veranderd in "Antigoon vooruit"). In vrijwel alle andere verhalen is hij een doorsnee jongen zonder kleurrijk karakter. Hij is echter wel moedig, idealistisch, trouw, meestal intelligent en ook tamelijk sterk.
* [[Wiske]] – Een meisje dat eigenlijk Louise heet. Ze wordt door haar tante Sidonia opgevoed, wie haar ouders zijn of wat daarmee is gebeurd wordt in de verhalen nergens duidelijk. Wiske is intelligent, maar ook nieuwsgierig, jaloers en soms ijdel. Toch kan ze wanneer het moet deze gebreken ook opzijzetten en haar goede hart tonen.
* [[Schanulleke]] – Een lappenpopje waar Wiske zielsveel van houdt. Aanvankelijk heette ze in België Schalulleke en in Nederland Schabolleke. Haar huidige naam kreeg ze in ''[[De schone slaper]]''.
* [[Tante Sidonia]] – Wiskes tante, die in veel verhalen min of meer de bijrol van adoptiemoeder van zowel Suske als Wiske vervult, maar soms (met name in de oudere verhalen) zelf ook heel actief meespeelt. Ze is een lange, magere vrouw die haar mannetje kan staan in noodsituaties. Desondanks wordt het haar soms ook te veel en krijgt ze [[Insult|zenuwtoevallen]]. Ze lijkt in sommige verhalen heimelijk verliefd op Lambik te zijn en komt daar soms gewoonlijk openlijk voor uit, zoals in ''[[De sterrenplukkers]]''. Vaak krijgt ze spottende opmerkingen over haar grote voeten en haar abnormaal lange neus.
* [[Lambik]] – Werd ooit door professor Barabas ingehuurd als detective en is sindsdien altijd een van de vaste hoofdpersonages gebleven. Lambik zorgt meestal voor de grappigste momenten in de strip. In Nederland heette hij aanvankelijk Lambiek. Vandersteen gaf hem aanvankelijk de naam Pukkel. De naam Lambik is afgeleid van het [[lambiek (bier)|lambiek]]bier.
* [[Jerom]] – Een ongelofelijk sterke man die de anderen in moeilijke situaties dankzij zijn kracht steeds uit de problemen helpt. Hij komt oorspronkelijk uit de [[prehistorie]], maar zat ingevroren totdat hij in de 17de eeuw door de hertog Le Handru werd ontdooid<ref group="noten">Zie [[Jerom#Biografie en familie|Jeroms biografie en familie]] voor meer details.</ref>. In zijn debuutverhaal ''De dolle musketiers'' is hij een van de vijanden van Suske, Wiske, Lambik en Sidonia. Na door Wiske tot het goede te zijn bekeerd, wordt hij meegenomen naar de 20e eeuw via de [[teletijdmachine]]. In Nederland heette Jerom vroeger Jeroen of Jeroentje.
 
=== Nevenpersonages ===
Tot de meest terugkerende nevenpersonages behoren:
* [[Professor Barabas]] – Een geleerde wiens merkwaardige uitvindingen in veel verhalen een belangrijke rol spelen. Zijn beroemdste en meest gebruikte uitvinding is de teletijdmachine. Naast de zes voornoemde hoofdpersonages is Barabas degene die het vaakst voorkomt in de verhalen.
* [[Arthur (stripfiguur)|Arthur]] – een broer van Lambik die in de jungle woont en kan vliegen (waarschijnlijk bedoeld als parodie op [[Tarzan]]). Hij verscheen voor het eerst in ''[[De vliegende aap]]''.
* [[Krimson]] – De vaakst terugkerende slechterik in de reeks, hoewel hij pas relatief laat in de serie werd geïntroduceerd, in ''[[Het rijmende paard]]''.
* [[Jef Blaaskop]] – Een van de vaste bewoners van [[Amoras (fictief eiland)|Amoras]]. Hij treedt voor het eerst op in ''[[Het eiland Amoras]]'' als een machtsbeluste schurk. In ''De stalen bloempot'' is hij bekeerd tot de goede kant en helpt dan Suske, Wiske en Lambik.
* [[Theofiel Boemerang]] – Een zakelijk ingestelde buurman die iedereen allerlei dingen probeert aan te smeren. Hij verscheen voor het eerst in ''[[De Texasrakkers (Suske en Wiske)|De Texasrakkers]]''.
* [[Tobias (stripfiguur Suske en Wiske)|Tobias]] – Een hond die Suske en Wiske geregeld bijstaat. Hij verscheen voor het eerst in ''[[Het hondenparadijs]]''.
* [[Sus Antigoon]] – Over-over-over-overgrootvader van Suske en de ontdekker van het eiland Amoras. Hij verscheen voor het eerst in ''Het eiland Amoras''.
* [[Snoeffel & Gaffel]] – Twee schurken die niet vies zijn van omkoperij. Ze verschenen voor het eerst in ''[[De gouden cirkel]]''.
* De [[Van Zwollem]]s – Annemarie van Zwollem en haar geesteszieke vader verschenen voor het eerst in ''[[Het sprekende testament]]''.
* De [[Zwarte Madam]] – Een blonde heks die spreekt met een Frans accent. Ze verscheen voor het eerst in ''[[De zwarte madam]]''.
 
== Verhaalthema's==
=== Inspiratiebronnen ===
Veel van de plots zijn gebaseerd op historische feiten. Voorts is er inspiratie geput uit allerlei grote literaire werken, bekende [[sprookje]]s, [[mythe]]n en soms ook de [[Bijbel (christendom)|Bijbel]]. In de periode 1949-1953 haalde Vandersteen zijn inspiratie vooral uit de klassieke [[mythologie]], diverse bekende [[Sage (volksverhaal)|sagen]] en bekende [[roman (literatuur)|romans]]. Zo zijn in ''De mottenvanger'' bijvoorbeeld veel elementen uit de klassieke [[Griekse mythologie]] verwerkt. ''[[Het bevroren vuur]]'' bevat overwegend sprookjeselementen en speelt zich daarnaast af in het tijdperk van de [[Noormannen]]. ''De ringelingschat'' is mede gebaseerd op [[Richard Wagner|Wagners]] ''[[Der Ring des Nibelungen]]''. ''[[De dolle musketiers]]'' is gebaseerd op [[Alexandre Dumas père|Alexandre Dumas']] roman ''[[De drie musketiers]]''.
 
Tussen 1953 en 1959 putte Vandersteen voor de verhalen nauwelijks uit klassieke literatuur. Een uitzondering hierop vormt ''[[De straatridder]]'', dat is gebaseerd op de klassieker ''[[Don Quichot (boek)|Don Quichot]]'' van [[Miguel de Cervantes]]. In de latere verhalen komen elementen uit klassieke literatuur weer af en toe terug en in een enkel geval ook de Bijbel. Zo is ''[[De junglebloem]]'' (1969) een gedeeltelijke hervertelling van ''[[Jungleboek (boek)|The Jungle Book]]'' van [[Rudyard Kipling]]. ''[[De kale kapper]]'' (1972) bevat elementen van het Bijbelse verhaal van [[Simson (persoon)|Simson]]. ''[[Het dreigende dinges]]'' (1984) is mede gebaseerd op de roman ''[[Een hond van Vlaanderen]]'' van [[Marie Louise de la Ramée]].
 
Een trend die zich vooral in de latere verhalen manifesteert is het sterk inhaken op populaire zaken en [[Cult (cultuur)|cult]]<ref group="noten">''[[De elfstedenstunt]]'', ''[[Big Mother]]'', ''[[De blote Belg]]'', ...</ref>. Allerlei bekende films en televisieseries hebben door de jaren heen een inspiratiebron gevormd voor bepaalde Suske en Wiske-verhalen. Zo was ''[[Wattman (stripverhaal)|Wattman]]'' (1967) een allusie op de destijds populaire superheldenstrip [[Batman (personage)|Batman]]. ''[[De Texasrakkers (Suske en Wiske)|De Texasrakkers]]'' (1959) was gebaseerd op de ''[[Tales of the Texas Rangers]]''. ''[[Jeromba de Griek]]'' (1966) werd geïnspireerd door de film ''[[Zorba de Griek]]''. ''[[Robotkop]]'' (1996), een verhaal van Paul Geerts, werd geïnspireerd door [[Paul Verhoeven (regisseur)|Paul Verhoeven]]s actiefilm ''[[RoboCop]]''. Het beeldje van [[Manneken Pis van Brussel|Manneken Pis]] heeft een belangrijke rol in ''[[Het kregelige ketje]]''.
 
Bekende kunstenaars en/of hun kunstwerken komen geregeld aan bod, zoals [[Peter Paul Rubens]] (''[[De raap van Rubens]]''), [[Jheronimus Bosch]] (''[[De bibberende Bosch]]''), [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] (''[[Het wondere Wolfje]]''), [[Rembrandt van Rijn]] (''[[De nachtwachtbrigade]]''), [[Antoon van Dyck]] (''[[Het rijmende paard]]''), [[Vincent van Gogh]] (''[[De kleurenkladder]]''), [[M.C. Escher]], [[Magritte]] en [[Salvador Dali]] (''[[De kunstkraker]]''). Als inspiratie voor ''[[De koning drinkt]]'' en ''[[De dulle griet (Suske en Wiske)|De dulle griet]]'' dienden schilderijen met dezelfde naam van [[Jacob Jordaens]] en [[Pieter Breughel de Oude]].
 
===Situering===
{{Zie ook|Zie ook [[Geofictie]]}}
De meeste Suske en Wiske-verhalen spelen zich in het heden en op een duidelijk omschreven plaats af. Zo zijn heel wat avonturen gesitueerd in het thuisland van de strip, [[België (hoofdbetekenis)|België]]. Een aantal verhalen spelen zich af in Nederland (''[[De Efteling-elfjes]], [[De woelige wadden]]''). Verder komen de hoofdpersonen geregeld op allerlei andere plaatsen binnen en buiten Europa. Soms reizen ze naar het [[Verre Oosten]], zo onder meer in een aantal verhalen die eind jaren 50 en begin jaren 60 uitkwamen (''[[De stemmenrover]]'', ''[[De gouden cirkel]]'', ''[[De wilde weldoener]]'', ''[[De sissende sampan]]''). Vandersteen verwerkte in deze verhalen zijn eigen reiservaringen.<ref>Hooydonck, 1994, p. 205-207</ref>
 
Heel geregeld duiken er echter ook [[fictief land|fictieve landen]] en plaatsen op ([[Chocowakije]], [[Amoras (eiland)|Amoras]], Bazaria, Kommersbonten). Enkele verhalen spelen zich gedeeltelijk af op een − fictieve − [[exoplaneet]] (bijv. ''[[De amoureuze amazone]]'' en ''[[De eenzame eenhoorn]]''). Het eiland Amoras wordt daarbij weliswaar als een fictief land gepresenteerd, maar staat in feite [[allegorie (letterkunde)|model]] voor [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]].
 
=== Maatschappelijke thema's===
Eigentijdse zaken worden geregeld als thema in de plots verwerkt. In de beginjaren verwees Vandersteen met name naar de Belgische politieke actualiteit van dat moment. Sommige verhalen zoals ''[[De stalen bloempot]]'' en ''[[Lambiorix]]'' bevatten uitdrukkelijke verwijzingen naar de [[Koningskwestie]]. Omdat deze formule in een strip die dagelijks in de krant stond natuurlijk veel beter werkte dan in de albumversies, verdween dit aspect geleidelijk aan uit de reeks. De verhalen die uitkwamen de jaren 60 en 70 bevatten geregeld gedateerde verwijzingen naar de [[hippie]]cultuur en de [[Koude Oorlog]].
 
De verhaalthema's waren aanvankelijk vooral gericht op [[Vlaanderen]]. Naarmate de stripreeks ook in Nederland steeds bekender en populairder werd, werd hier in de verhalen op ingehaakt doordat de thema's geleidelijk aan meer op Nederland werden georiënteerd. Vaak werd er gewerkt met stereotiepe grappen rond de "luie [[ambtenaar]]", "inhalige belastinginspecteur", de "leugenachtige [[politicus]]", de "domme politieagent" en de [[hippie]] die zich niet wast.
 
[[Normen en waarden|Waarden, normen]] en [[deugd]]en waren al vanaf het allereerste begin in de serie aanwezig, maar naarmate de reeks langer liep werden ze steeds nadrukkelijker in de plots verwerkt. Vanaf de jaren 70 kwam in de verhalen de nadruk steeds neer op maatschappelijke en sociale kwesties te liggen. Zaken als [[milieuverontreiniging]] en [[milieuactivisme|-activisme]], generatieconflicten en opvoedingsproblemen kwamen aan bod, evenals [[bedreigde diersoort]]en en vooral ook [[oorlog]]. Tijdens de jaren 90 keerde het politieke element weer af en toe terug, bijvoorbeeld in ''[[De koeiencommissie]]'' en ''[[De rebelse Reinaert]]''. De [[apartheid]] komt aan de orde in ''[[Kaapse kaalkoppen]]''. In de verhalen wordt geregeld de boodschap uitgedragen dat de rijke westerling beter hulp kan bieden aan de allerarmsten op de wereld, in plaats van geld te verdienen met de wapenhandel voor bloedige oorlogen. De vrienden zijn soms kritisch over de verkilling en [[verzuring (samenleving)|verzuring]] van de maatschappij, bijvoorbeeld in ''[[De Krimson-crisis]]''.
 
Een groot aantal van de verhalen speelt zich af in het verleden. Met name de verhalen die oorspronkelijk in de [[blauwe reeks]] verschenen, zijn gesitueerd in echt bestaande plaatsen in een bepaalde historische periode. Ook de gebeurtenissen die hier worden beschreven hebben vaak geheel of gedeeltelijk echt plaatsgehad. Daarbij is de strip zeker niet alleen maar lovend over de geschiedenis. Zwarte bladzijden zoals de [[Tachtigjarige Oorlog]] (''[[Het Spaanse Spook]]''), [[kinderarbeid]] (''[[De hellegathonden]]'') en onderdrukking van het gewone volk (''[[De gladde glipper]]'', ''[[De ringelingschat]]'', ''[[Het geheim der gladiatoren]]'', ''[[Het drijvende dorp]]'', ''De eenzame eenhoorn''...) worden net zo goed aangekaart. In ''[[Het Spaanse spook]]'' (het eerste verhaal in de blauwe reeks) vechten Suske, Wiske en Lambik samen met de [[Geuzen (Tachtigjarige Oorlog)|Geuzen]] tegen de Spaanse bezetting. In de oorspronkelijke versie van ''[[De stalen bloempot]]'' sprak Suske zich nogal fel uit voor de bouw van een [[kathedraal]] op Amoras, volgens de "geest van het volk dat naar Vlaamse tradities streeft". In ''[[Het gouden paard]]'' zijn Suske, Wiske en Lambik daarentegen op de hand van de Spaanse [[Conquistador (historisch)|conquistadores]] onder leiding van [[Hernán Cortés]].
 
Naast de op historische feiten gebaseerde verhalen zijn er ook enkele verhalen in de serie verschenen die juist [[futurisme|futuristisch]] van aard zijn, zoals ''[[Tedere Tronica]]'' en ''[[De wolkeneters]]''. Ook de fictieve uitvindingen passen in dit rijtje.
 
=== Magie ===
Veel Suske en Wiske-verhalen ontstaan uit dagelijkse situaties die meestal uitmonden in meer fantasierijke tot zelfs absurde plots. [[Magie]] is een sterk ingrediënt in de reeks en spoken, tovenaars, heksen, draken, duivels, legendes, betoverde dieren en dingen, ... komen af en toe voor.
 
Een belangrijk thema in de verhalen is al vanaf het allereerste begin van de strip het [[tijdreizen]], met name naar een bepaalde periode in het verleden. Via professor Barabas' [[teletijdmachine]] reizen de figuren regelmatig terug (of vooruit) in de tijd.{{zieook|Zie ook [[#Fictieve uitvindingen]]}}
 
=== Folklore ===
[[Folklore]] vormt een andere belangrijke inspiratiebron voor sommige verhalen: ''[[Het monster van Loch Ness (Suske en Wiske)|Het monster van Loch Ness]]'', ''[[De krachtige krans]]'', ''[[Het geheim van de Kalmthoutse heide]]'', ''[[De jolige joffer]]'' en ''[[Het witte wief]]'' zijn typische voorbeelden. Figuren als de zwarte madam, Kludde en Lange Wapper komen rechtstreeks uit de Vlaamse folklore. Het verhaal van het [[Ros Beiaard]] en de [[Vier Heemskinderen]] wordt gebruikt in ''[[Het ros Bazhaar]]''.
 
=== Fictieve uitvindingen ===
De [[teletijdmachine]] speelde aanvankelijk nog geen heel belangrijke rol. In veel verhalen uit de jaren 50 komen de hoofdfiguren op andere manieren in het verleden. De tijdmachine duikt voor het eerst op in ''[[Het eiland Amoras|Op het eiland Amoras]]'' (1946), maar dient dan alleen nog om beelden uit het verleden te halen. De eerste maal dat ze daadwerkelijk wordt gebruikt om de hoofdpersonages naar het verleden te doen reizen is in ''[[De tuftuf-club]]'' (1951). Intussen waren er reeds meerdere verhalen in het soms verre verleden gesitueerd, zoals ''[[De mottenvanger]]'' (1949), ''[[Lambiorix]]'' (1950) en ''[[Het Spaanse spook]]'' (1950). In ''[[De ringelingschat]]'' (1951) is het [[Vadertje Tijd]] die de hoofdpersonen naar het verleden stuurt. In ''[[De Tartaarse helm]]'' (1953) en ''[[De schat van Beersel]]'' (1953) worden Suske, Wiske en Lambik door de hypnotiseur Priem naar het verleden gebracht. In ''[[De duistere diamant]]'' (1958) komt de teletijdmachine wel voor, maar de hoofdpersonen reizen hier terug naar het heden met behulp van een magische armband.<ref> Hooydonck, 1994, p. 142-143</ref>
 
Naast de teletijdmachine komen nog enkele uitvindingen regelmatig terug in de verhalen. Bekend zijn:
* [[Vitamitje]] - Klein autootje waar Suske en Wiske soms mee rondtoeren, gebruikt menselijk voedsel als brandstof
<!--autootje heet echt Vitamitje en niet Vitamientje - zie overlegpagina-->
* [[Gyronef]] - Helikopter
* [[Terranef]] - Voertuig waarmee men ondergronds kan reizen
* [[Klankentapper]] - Apparaat dat geluid van bijvoorbeeld planten omzet in taal
* [[Ruimtekruiser]] - Een [[ruimteschip]] waarmee men de ruimte in kan reizen
* [[Teletransfor]] - Een apparaat waarmee beelden van schilderijen tot leven kunnen komen
* [[De ijzeren schelvis]] - Een [[bathyscaaf]]
 
=== Overige vaste formules ===
*Op het laatste plaatje van elk verhaal is steevast een knipogende Wiske te zien, met daaronder "Einde".
*Met name Vandersteen verving soms hele plaatjes door enkel een stuk tekst, waarin de gebeurtenissen die zich tussen het laatste plaatje ervoor en het eerste erna afspelen worden beschreven.
*In de verhalen zelf wordt af en toe expliciet verwezen naar het feit dat het om een strip gaat. De hoofdpersonages zijn zich op zulke momenten zelf bewust van het feit dat ze getekend en volledig aangestuurd worden. Vandersteen tekende zichzelf soms ook in de verhalen (bijvoorbeeld in ''[[De sterrenplukkers]]'' en ''[[Het gouden paard]]''), als degene die van bovenaf moet ingrijpen om een situatie op te lossen. Dit valt onder het zogenaamde 'doorbreken van de [[vierde wand]]' of 'vierde muur'.
*Een motief dat vooral in de verhalen die dateren uit de jaren 50 veel voorkomt is de aanwezigheid van een geheimzinnige, maar in het verhaal wel belangrijke bijfiguur wiens gezicht gedurende een groot deel van het verhaal buiten beeld blijft. Hij draagt bijvoorbeeld een allesbedekkende kap of mantel. Pas aan het eind van het verhaal wordt de identiteit van dit onbekende personage vrijgegeven.<ref name="p72-77"/><ref group="noten">Soms blijkt het een van de hoofdpersonen zelf te zijn (bijvoorbeeld in ''[[De lachende wolf]]'' en ''[[Het geheim der gladiatoren]]'')</ref>
 
== Evolutie van de strip ==
=== Titels ===
Vanaf eind jaren 50 werd er in de titels van de albums steeds meer [[alliteratie]] gebruikt in de vorm van een [[bijvoeglijk naamwoord]] gevolgd door een [[zelfstandig naamwoord]]. Dit begon met titels als ''[[De snorrende snor]]'', gevolgd door ''[[De duistere diamant]]'', ''[[De zwarte zwaan (Suske en Wiske)|De zwarte zwaan]]'', ''[[De zingende zwammen]]'', ''[[De wilde weldoener]]'', ''[[De sissende sampan]]'', ''[[De toornige tjiftjaf]]'', ''[[Het kregelige ketje]]'', ''[[De koddige kater]]'' enzovoort.<ref group="noten">De albums ''[[Het sprekende testament]]'' en ''[[De geverniste zeerovers]]'' heetten oorspronkelijk ''Het taterende testament'' en ''De zinderende zeerovers''.</ref> Dit procedé wordt tot op heden geregeld toegepast in de titels, hoewel sinds de tweede helft van de jaren 90 iets minder vaak.
 
=== Taal ===
In de beginjaren was de strip nog vrij volks van aard: de personages spraken [[Antwerps]], dat in 1963 het veld moest ruimen voor [[Standaardnederlands]].<ref>[http://www.trouw.nl/krantenarchief/1994/10/28/2653573/Jarige_Suske_en_Wiske_beginnen_tweede_leven_in_yoghurt_en_musical.html Jarige Suske en Wiske beginnen tweede leven in yoghurt en musical] op trouw.nl, Theo Koelé, 28-10-1994, geraadpleegd op 29-03-2010</ref> Omdat zoveel mensen de strips lazen werd het noodzakelijk het taalgebruik in het algemeen Nederlands te laten verlopen, zodat er geen aparte versies voor Vlaanderen en Nederland meer gemaakt hoefden te worden. Bovendien paste het 'afschaffen' van het Antwerps in de tijdgeest van de jaren zestig, toen dialect als een obstakel in de strijd tegen Franse invloed werd gezien.
 
=== Tekenstijl en inkleuring ===
De basistekenstijl is in de loop der jaren een aantal keer sterk veranderd, onder als gevolg van het feit dat er tot nu toe zeker vijf hoofdtekenaars (Vandersteen, Geerts, Verhaegen, Morjaeu en Van Gucht) met de serie bezig zijn geweest. Vandersteen had, toen zijn strip steeds succesvoller werd, zelf zijn tekenstijl al wat aangepast, onder meer door de personages een minder volks uiterlijk te geven. Vanaf begin jaren 60 werd er een nieuwe, aanzienlijk strakkere tekenstijl gehanteerd, die onder Paul Geerts tot eind jaren 80 werd voortgezet.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/nieuws/vernieuwing.php Suske en Wiske nieuwe stijl], Suske en Wiske op het WWW</ref>
 
Gaandeweg werd de reeks getekend met de typische kenmerken van de [[klare lijn]]. De oorspronkelijke tekenstijl van Vandersteen was daarentegen veel volkser en losser uit de pols. Zo had Wiske in de allereerste verhalen nog een peervormig hoofdje, dat later in een ei is veranderd. Tante Sidonia droeg in het begin een klein zwart hoedje met spelden.<ref>[https://web.archive.org/web/20080919114213/http://www.nrc.nl/kunst/article1814271.ece/Vijftig_jaar_Suske_en_Wiske Vijftig jaar Suske en Wiske] op nrc.nl, 04-06-2007, Pieter Steinz, geraadpleegd op 29-03-2010</ref> Ook Suske en Lambik hadden in de eerste paar verhalen waarin ze meededen nog een heel ander uiterlijk. Met name het hoofd en aapachtige voorkomen van Jerom in de eerste paar verhalen waarin hij optrad, werden later geretoucheerd tot de latere, "beschaafde" versie. Ook het gezicht van Sidonia is bij de latere heruitgaven in de vierkleurenreeks veelal strakker en vastomlijnder gemaakt, in overeenstemming met de inmiddels gangbaar geworden tekenstijl.
 
In mei 2017 werd er weer een nieuwe make-over doorgevoerd: vanaf ''[[De planeetvreter]]'' kregen Suske en Wiske − zoals Studio Vandersteen het noemde − een eigentijdsere vorm. Het tweetal kreeg een aangepaste haardracht. Wiske kreeg verder borsten, net als Sidonia. Reden voor de aanpassingen waren de dalende verkoopcijfers. Vanaf ''De planeetvreter'' werden de albums bovendien in A4-formaat uitgegeven. Volgens Studio Vandersteen kwamen de tekeningen daardoor beter tot hun recht.<ref>{{Citeer web |url= https://www.ad.nl/buitenland/suske-met-skinny-en-wiske-met-boots~a456014f/|titel= Suske met skinny & Wiske met boots|auteur= |uitgever= Algemeen Dagblad|datum= 2017-05-15|bezochtdatum=2017-09-8}}</ref><ref>{{Citeer web |url= https://www.ad.nl/show/blote-borsten-bij-suske-en-wiske-br~acbf8b67/|titel= Blote borsten bij Suske en Wiske|auteur= |uitgever= Algemeen Dagblad|datum= 2017-06-25|bezochtdatum=2017-09-8}}</ref>
 
=== Kleding van de hoofdpersonages===
In de jaren 70 droegen Suske en Wiske al bruine olifantenpijpenbroeken, maar in de jaren 2000 werd tevens op de albumachterkanten hun traditionele kledij aangepast. Het verhaal ''[[Amber (Suske en Wiske)|Amber]]'' (1999) was het eerste waarin Wiske niet meer haar bekende witte jurkje draagt, maar een [[Hanenkam (kapsel)|hanenkam]] en bijpassende kleding. Ook de kleding van Suske wordt aangepast, zo verruilt hij zijn vertrouwde zwarte broek voor een legerbroek. Toen Wiske in ''[[De koeiencommissie]]'' (december 2001) een naveltruitje en een zwarte minirok kreeg, kwamen er luide protesten van de lezers, waaraan door de tekenaars gehoor werd gegeven. Sinds het verhaal ''[[De blote Belg]]'' (2002) droeg Wiske weer een witte jurk, maar nu zonder mouwen. In ''[[De primitieve paljassen]]'' (2006) kregen Suske en Wiske hun traditionele kleding weer bijna helemaal terug. Wiskes jurk had nu opnieuw mouwen, hoewel iets korter dan voorheen.<ref>[http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=GK7CC0LI Tekenaar Marc Verhaegen houdt erfenis van Willy Vandersteen levendig] op nieuwsblad.be, 10-02-2005, geraadpleegd op 24-03-2010</ref>
 
Bij een nieuwe make-over in 2017 werd onder meer de kleding van de hoofdpersonages opnieuw aangepast. Vanaf ''De planeetvreter'' is het rode shirt van Suske vervangen door een wit shirt met daaroverheen een [[hoodie]] met capuchon. Ook draagt hij nu een [[skinny jeans]] en [[Sportschoen|gympen]]. Wiskes jurk is strakker gesneden en ze draagt laarsjes.<ref>[https://nieuws.vtm.be/cultuur-media/zo-zien-suske-en-wiske-eruit-na-make-over ZO ZIEN SUSKE EN WISKE ERUIT NA MAKE-OVER], VTM Nieuws, 14 mei 2017</ref><ref>[http://www.nu.nl/cultuur-overig/4693437/suske-en-wiske-keren-terug-in-modernere-uitvoering.html Suske en Wiske keren terug in modernere uitvoering]</ref><ref name="Suske">Suske voortaan in skinny jeans, Wiske op laarsjes, Trouw, 15 mei 2017</ref> Ook in de spin-off ''Amoras'' met een volwassen Suske en Wiske en in de juniorreeks werden de gestalten aangepast.<ref name="Suske"/>
 
=== Opschuivende tijdlijn ===
{{zieook|Zie ook [[Opschuivende tijdlijn]]}}
Vanaf de jaren 50 begon Vandersteen steeds meer aandacht te besteden aan het nauwkeurig weergeven van allerlei achtergronddetails in de verhalen, zoals meubilair en huishoudelijke apparaten. Sindsdien zijn de verhalen altijd met hun tijd blijven meegaan; zo kwamen er steeds meer elektrische apparaten en ook het straatbeeld en allerlei andere zaken zijn voortdurend gemoderniseerd.<ref name="p72-77">Hooydonck, 1995, p. 72-77</ref>
 
De strips zijn over het algemeen terughoudend over moderne uitvindingen. In enkele verhalen uit de jaren 50 bijvoorbeeld wordt televisiekijken als tijdverspilling gezien. Hoewel de vrienden in de nieuwere verhalen gebruikmaken van eigentijdse communicatiemiddelen zoals het internet en gsm's, blijven ze in bepaalde opzichten toch kritisch. Zo wordt in ''De koeiencommissie'' de moderne vleesindustrie bekeken, in ''[[De sinistere site]]'' en ''[[De kaduke klonen]]'' komen respectievelijk de gevaren van het internet en de [[kloon (biologie)|kloontechniek]] aan bod.
 
Eind jaren 90 gaven de erven Vandersteen Paul Geerts en Marc Verhaegen opdracht om de verhalen te moderniseren. Zodoende werden het taalgebruik en de kledij van de figuren vrij grondig aangepast, terwijl ook nieuwe technologische hulpmiddelen − zoals de [[mobiele telefoon]] en de [[computer]] − nu een belangrijke rol kregen. In de Suske en Wiske-verhalen van na de eeuwwisseling wordt op grote schaal gebruikgemaakt van [[internet]].
 
=== Kritiek op de evolutie===
De sfeer en beschreven situaties zijn in de latere verhalen dus steeds drastischer gaan afwijken van de oorspronkelijke Vandersteen-reeks, een evolutie die wel is aangeduid als het begin van de neergang in kwaliteit. Anderen vinden dat de reeks − naast het oorspronkelijke karakter − ook veel van haar humor en spanning verloor nadat Vandersteen de strip definitief had doorgespeeld aan zijn medewerkers. Veel van de oorspronkelijk door Vandersteen bedachte grappen zijn later herhaaldelijk opnieuw gebruikt. Toch bevatten ook de eerste tientallen verhalen die na de overname door Paul Geerts in 1972 zijn verschenen nog af en toe grappen of ideeën die door Vandersteen zelf waren bedacht. De terugloop in kwaliteit zou volgens sommige critici reeds eind jaren 50 zijn begonnen, met de geleidelijk veranderende tekenstijl en verhalen als ''[[De Texasrakkers (Suske en Wiske)|De Texasrakkers]]''. Men had het idee dat Vandersteen de serie rond deze tijd veel te gemakkelijk uit handen had gegeven. ''[[De raap van Rubens]]'' (1977) − waarvan Vandersteen in een interview aangaf er zelf enige actieve inbreng in te hebben gehad − is wel genoemd als voorbeeld van een verhaal dat kwalitatief uitstak boven de meeste overige Suske en Wiske-verhalen uit de jaren 70.<ref>"De neergang van een strip en de opkomst van een Imperium", artikel in [[Stripschrift]] 122/123, juni/juli 1979.</ref>
 
Paul Geerts kreeg tijdens zijn carrière als hoofdauteur van de Suske en Wiske-verhalen vaak de kritiek dat hij de fantasie, humor en originaliteit van Vandersteen ontbeerde. Dit verwijt werd later vooral aan Verhaegen en Meynen gericht, die volgens sommige fans enkele van de slechtste en meest afwijkende verhalen ooit hebben gemaakt.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/albums/recensies/280.php De kus van Odfella] op suskeenwiske.ophetwww.net, geraadpleegd op 29-03-2010</ref> Verhalen van Verhaegen die volledig rond een op dat moment in zwang zijnd televisieprogramma draaiden (''[[Big Mother]]''), en het zelfs speciaal naar aanleiding van een gelijknamige spelprogramma op televisie geschreven ''[[De blote Belg]]'', kregen heel wat kritiek te verduren. Verhaegen weerde al dit soort kritiek af met het argument dat hij met zijn tijd moest meegaan om te voorkomen dat de reeks oubollig werd; zo zou de oorspronkelijke look van Wiske de eigentijdse jeugd niet meer aanspreken.<ref>[http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=NBNA17052002_007 ,,Ik teken niet voor nostalgische veertigers''] door Steven De Foer op nieuwsblad.be, 02-05-2002, geraadpleegd op 24-03-2010</ref> Enkele verhalen van Verhaegen werden zeer laag gewaardeerd, zoals ''[[De ongelooflijke Thomas]]'' en ''De blote Belg''. In een interview uit 2016 toonde Geerts zich ook niet lovend over de manier waarop Verhaegen omstreeks 2000 de reeks geheel had overgenomen en voortgezet. Hij gaf ook aan dat hij alle affiniteit met de serie inmiddels had verloren.<ref>[https://stripjournaal.com/2016/11/20/paul-geerts-volgt-suske-en-wiske-niet/ Paul Geerts: ‘Ik volg Suske en Wiske niet meer’], Stripjournaal, 20 november 2016</ref>
 
== Publicaties ==
{{Zie ook|Zie [[Lijst van verhalen van Suske en Wiske]] voor een volledige lijst van verhalen van Suske en Wiske}}
=== Voorpublicatie ===
* ''[[De Nieuwe Standaard]]'' (1945-1947)
* ''[[De Standaard]]'' (1947-heden)
* ''[[Kuifje (weekblad)|Kuifje]]'' (1948-1959)
* ''[[TV Ekspres]]'' (1972-2001)
* weekblad ''[[Suske en Wiske (tijdschrift)|Suske en Wiske]]'' (1993-2003)
* ''[[Tros Kompas]]'' (2005-2012)
 
=== Albumuitgaven ===
* [[Rode reeks]]
** [[Vlaamse ongekleurde reeks]] (1946-1959)
** [[Hollandse ongekleurde reeks]] (1953-1959)
** [[Vlaamse tweekleurenreeks]] (1959-1964)
** [[Hollandse tweekleurenreeks]] (1959-1964)
** [[Gezamenlijke tweekleurenreeks]] (1964-1966)
** [[Vierkleurenreeks]] (1967-heden)
* [[Blauwe reeks]] (1952-1957)
* [[Luxe reeks]] (1991-heden)
* [[Suske en Wiske Classics|Witte reeks]] (2017-heden)
 
Later zijn de verhalen nog op tal van andere manieren uitgegeven, zoals:
* [[Suske en Wiske - Liefhebbersuitgaven|Liefhebbersuitgaven]] (1958-heden)
* [[Suske en Wiske - Reclame uitgaven|Reclame uitgaven]] (1965-heden)
* [[Suske en Wiske - Bundelingen|Diverse bundelingen]] (1972-heden)
* Vakantie-uitgaven (1973-heden)
** [[Familiestripboek]] (1973-2002)
** [[X-Large]] (2003-2008)
** [[Het extra dikke stripboek]] (2009)
* [[Suske en Wiske - Luxe uitgaven|Luxe uitgaven]] (1977-heden)
* [[Suske en Wiske - Klassiek|Suske en Wiske Klassiek]] (1993-1999)
* [[Suske en Wiske Pocket]] (2007-2014)
 
=== Vertalingen ===
[[File:Logo-bob-et-bobette.png|200px|thumb|Franstalig logo van de strip]]
De verhalen van Suske en Wiske zijn ook verschenen in een aantal andere talen (o.a. [[Afrikaans]], [[Zweeds]], [[Latijn]], [[Esperanto (taal)|Esperanto]] en [[Friese talen|Fries]]) en streektalen ([[Gronings]], [[Drents]], [[Twents (dialect)|Twents]], [[Limburgs]] en [[Brabants]]).
 
De volgende namen worden in andere talen gebruikt:<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/talen/namen.php Suske & Wiske] Internationaal</ref><br />
{|
|- valign=top
|
*Afrikaans: Neelsie & Miemsie
*Brabants: Suske & Wieske
*Chinees (Taiwanese versie): Dada & Beibei
*Chinees (versie vasteland): 波布和波贝特 (Bobu & Bobete: 1996) en 苏苏和维维 (Susu & Weiwei: 2011-)
*Deens: Finn & Fiffi (later: Bob & Bobette)
*Duits: Ulla und Peter (later: Bob und Babette/Suske und Wiske/Frida und Freddie)
*Esperanto: Cisko kaj Vinjo
*Engels (UK): Bob & Bobette (later: Spike & Suzy)
*Engels (USA): Willy & Wanda
*Fins: Anu ja Antti
*Frans: Bob & Bobette
*Grieks: Bobi & Lou
*Indonesisch: Bobby dan Wanda
|
*Italiaans: Bob e Bobette
*Japans: ススカとウィスカ (Susuka to Wisuka)
*Latijn: Lucius et Lucia
*Noors: Finn & Fiffi
*Portugees: Bibi & Baba
*Portugees (Brazilië): Zé & Maria
*Spaans: Bob y Bobette, Bob y Bobet
*Swahili: Bob na Bobette
*Tamil: Bayankaap & Bayanam
*Tibetaans: Baga & Basang
*IJslands: Siggi og Vigga
*Zweeds: Finn & Fiffi
|}
 
== Spin-offs ==
=== Mijlpalen ===
==== 25-jarig jubileum ====
Ter gelegenheid van de 25e verjaardag van Suske en Wiske in 1970 werd er in 1973 een jubileumboek uitgegeven, getiteld ''25 jaar jubileum uitgave''. Het was een gekartonneerde uitgave met een zilveren kaft. In het album is een biografie en bibliografie van Willy Vandersteen te lezen, alsook een heruitgave van de verhalen ''De avonturen van Rikki en Wiske'' en ''Het Spaanse spook''.
 
==== 50-jarig jubileum ====
Ter gelegenheid van 50 jaar Suske en Wiske in 1995 verschenen er meerdere speciale uitgaven:
* Een roodbruin linnen luxe uitgave van ''De raap van Rubens'' in een gelimiteerde en genummerde oplage van 800 exemplaren, met 8 pagina's achtergrondinformatie.
* Een rood geverniste luxe uitgave op A6-formaat van ''Rikki en Wiske'', speciaal voor relaties van Standaard Uitgeverij, met een op naam gesteld certificaat, in een gelimiteerde en genummerde oplage van 1500 exemplaren.
* Een uitgave in liggend A4-formaat, getiteld ''50 jaar Suske en Wiske''.
* Een witte luxe uitgave getiteld ''Suske en Wiske 50 jaar'' van de hand van Peter van Hooydonck met een overzicht van 50 jaar spanning, humor en avontuur.
* Door de [[Koninklijke Munt van België]] is een speciale herdenkingsmunt uitgebracht.
* De nieuwe albumuitgaven uit 1995 (''[[De averechtse aap]]'', ''[[De begeerde berg]]'', ''[[De 7 schaken]]'' en ''[[De vonkende vuurman]]'') zijn alle voorzien van een speciaal 50-jaar-logo.
 
==== 60-jarig jubileum ====
Op 19 december 2005 was het precies 60 jaar geleden dat ''Op het eiland Amoras'' als vervolgstripverhaal van start ging in ''De Standaard''. Ter gelegenheid hiervan waren er in 2005 diverse feestelijkheden. De nieuwe albumuitgaven uit 2005 (''[[De flierende fluiter]]'', ''[[De formidabele fantast]]'', ''[[Het slapende goud]]'' en ''De kaduke klonen'') zijn alle voorzien van een speciaal 60-jaar-logo. Op 19 december verscheen een trilogie, getiteld ''Vrienden voor het leven'', met hierin drie verhalen waarin het draait om vriendschap, namelijk ''[[Op het eiland Amoras]]'', ''De ringelingschat'' en ''[[De sterrenplukkers]]''. In het Stedelijk Museum te [[Zwolle]] was er een tentoonstelling ter gelegenheid van 60 jaar Suske en Wiske. Op zondag 24 juli 2005 werd de 60ste verjaardag van de serie gevierd in [[Bokrijk (domein)|Bokrijk]], waar alle personages present waren. Er was ook een speciale website geopend ter gelegenheid van het jubileum. Ten slotte is er een jubileumalbum uitgebracht getiteld ''[[Suske en Wiske 60 jaar!]]''. Hierin staan onder meer de geschiedenis van Suske en Wiske, interviews met striptekenaars en het korte verhaal ''[[Het mopperende masker]]''.
 
Alle nieuwe albumuitgaven uit 2010 (''[[De rillende rots]]'', ''[[De gamegoeroe]]'', ''[[De watersater]]'', ''[[De halve Havelaar]]'' en ''[[De stuivende stad]]'') werden voorzien van een speciaal 65 jaar-logo.
 
==== 70-jarig jubileum ====
Ter gelegenheid van 70 jaar Suske en Wiske schreven zes bekende Vlamingen in 2015 hun eigen Suske en Wiske-verhaal.
{| class="wikitable sortable"
! align="left" | Nr
! align="left" | Titel
! align="left" | Scenario
! align="left" | Tekeningen
|-
| 1 || De spitse bergen || [[Tom Waes]] || [[Charel Cambré]]
|-
| 2 || De verwoede verzamelaar || [[Jan Verheyen (filmregisseur)|Jan Verheyen]] || [[Jan Bosschaert]]
|-
| 3 || Het vredeskruid || [[Pieter Aspe]] || [[Kim Duchateau]]
|-
| 4 || Het naderende noodlot || [[Staf Coppens]] || [[Ivan Adriaensens]]
|-
| 5 || De groffe grapjas || [[Alex Agnew]] || [[Kris Martens]]
|-
| 6 || De Barabbas || [[Siska Schoeters]] || [[Ilah]]
|}
 
=== Spin-off-stripreeksen ===
Van Suske en Wiske zijn in de loop der jaren verschillende spin-offs gestart. De bekendste hiervan zijn:
* ''[[De grappen van Lambik (oude reeks)]]'' (1955-1962, ''[[De grappen van Lambik (nieuwe reeks)|nieuwe reeks]]'' 2004-2006)
* ''[[Jerom (stripreeks)|Jerom]]'', ''de gouden stuntman'' en ''de wonderbare reizen van Jerom'' (1962-1991)
* ''[[Schanulleke (stripreeks)|Schanulleke]]'' (1986-1987)
* ''[[Junior Suske en Wiske]]'' (vanaf 2002), vroeger ''Klein Suske en Wiske''
* '' [[Amoras (stripreeks)|Amoras]]'' (2013-2015)
* ''[[J.ROM - Force of Gold]]'' (vanaf 2014)
* ''[[De Kronieken van Amoras]]'' (vanaf 2017)
 
In de spin-offreeksen ''[[Amoras (stripreeks)|Amoras]]'' en ''[[De Kronieken van Amoras]]'' is de tekenstijl vergeleken met de rest wat realistischer geworden. Ook is de sfeer van deze verhalen iets donkerder, met soms meer realistisch [[geweld]]. Ook het taboe op [[seks]] is hier enigszins opgeheven.
 
=== Televisieserie ===
Vanaf 1955 waren er avonturen van Suske en Wiske op de Nederlandse televisie te zien. [[Pats' Poppenspel]] bracht ze op de buis.
 
In 1973 werd besloten om een nieuwe [[Suske en Wiske (televisie)|televisiepoppenserie]] te maken, gebaseerd op speciaal voor die serie te schrijven verhalen. Later zijn deze verhalen ook als albums uitgebracht en verschenen in de hoofdreeks. Het ging om ''[[De minilotten van Kokonera]]'', ''[[De gouden locomotief]]'', ''[[De zingende kaars]]'', ''[[De windbrekers]]'', ''[[De regenboogprinses]]'' en ''[[Het laatste dwaallicht]]''; elk verhaal behalve ''De minilotten van Kokonera'' bestond uit vijf afleveringen van 22 minuten. De poppen waren vervaardigd door het atelier Creatuur in samenwerking met [[André Henderickx]], een Schiedamse glazenier/ kunstenaar. Er werd voor elk figuur een aantal koppen met verschillende gezichtsuitdrukkingen gemaakt. De decors en rekwisieten kwamen op basis van gedetailleerde ontwerpen van Studio Vandersteen tot stand.
 
De stemmen waren van [[Paula Majoor]] (Suske), [[Hellen Huisman]] (Wiske), [[Henk Molenberg]] (Lambik), [[Trudy Libosan|Trudi de Kat]] (Sidonia), [[Wim Wama]] (Jerom en Krimson) en [[Cees van Oyen]] (professor Barabas). [[Wim Povel]] die de scenario's schreef, had op de later verschenen lp de rol van verteller, hoewel in de televisieserie de verhalen door Lambik aan elkaar gepraat werden.
 
De serie werd geregisseerd door [[Patrick Lebon]] en de muziek was geschreven door [[Piet Souer]]. In Nederland zond de [[TROS]] de serie uit van oktober 1975 tot en met december 1976. In België werd de serie door de [[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie|BRT]] uitgezonden in de periode oktober 1976 tot en met februari 1977. In 1984 en in de zomermaanden van 1990 werden de afleveringen herhaald.
 
Een opvallend verschil met de strip was dat Jerom in de poppenserie zijn ogen open had.
 
=== Tekenfilms ===
Er zijn ook meerdere tekenfilms gebaseerd op de verhalen van Suske en Wiske, gemaakt door [[Atelier5]]. Ze waren eind jaren 80 en begin jaren 90 op [[VTM]] te zien. Ze zijn ook uitgebracht op [[VHS (video)|VHS]] en DVD.{{Bron?||2012|03|07}}
 
=== Merchandising ===
[[File:Vandersteen.jpg|200px|thumb|Een standbeeld van [[Willy Vandersteen]] met [[Suske]], [[Wiske]] en [[Schanulleke]] in [[Hasselt (België)|Hasselt]]]]
Al in 1947 verscheen er een Schanulleke-pop op de markt, die werd verkocht door de firma Morena.<ref>Hooydonck, 1995, p. 123</ref> Twee jaar later bracht de Antwerpse uitgeverij [[Imago (uitgeverij)|Imago]] vier Suske en Wiske-postkaarten uit. In 1952 vervaardigde de firma Keram uit [[Heverlee]] vier porseleinen beeldjes van Suske, Wiske, Lambik en Sidonia. Vanaf 1952 verschenen er ook kleurboeken van Suske en Wiske. Verder werden foldertjes, vloeipapier en bladwijzers van Suske en Wiske als gratis geschenk meegegeven aan de klant. In sommige verhalen wordt reclame gemaakt voor Suske en Wiske-producten die op de markt waren, door het verwerken van deze producten in de verhaallijn.
 
In 1954 verschenen er voor een firma in [[Lint (gemeente)|Lint]] zes jampotjes waarop de vijf hoofdpersonages en Sus Antigoon waren uitgebeeld.<ref>Hooydonck, 1994, p. 223</ref> Eind [[jaren 1950|jaren '50]] werden er bij een actie van [[Grand Bazar]] 50.000 "Jerom-klikkertjes" uitgedeeld.<ref>Hooydonck, 1995, p. 120</ref> Vanaf de jaren zestig brachten de grote firma's steeds meer op Suske en Wiske-gadgets op de markt. Zo kwam chocoladefabriek [[Van Houten (chocoladefabriek)|Van Houten]] in 1968 met sleutelhangers, firma Novesia in 1976 met puzzels en snoepfabrikant [[Rowntree]] eind [[jaren 1970|jaren '70]] met poppenkastpoppetjes. Studio Vandersteen bracht daarnaast buiten de reguliere hoofdreeks om enkele speciale Suske en Wiske-verhalen uit die dienden om een product te promoten, zoals ''[[De gouden bloem]]'' (1974).<ref>Hooydonck, 1995, p. 122</ref>
 
=== Weekblad ===
Tien jaar lang, van 1993 tot 2003 hadden Suske en Wiske ook een eigen weekblad, ''[[Suske en Wiske (tijdschrift)|Suske en Wiske]]'', waarin naast strips van [[Standaard Uitgeverij]] ook nieuwe generaties striptekenaars konden publiceren. Hoewel het blad vrij succesvol was, bleek eind 2003 dat het doorzetten niet meer kostendekkend was, en daarom besloot de uitgeverij de publicatie te staken.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/weekblad/ Info over het weeklbad] op suskeenwiske.ophetwww.net, geraadpleegd op 02-04-2010</ref>
 
=== Toneelstuk / musical ===
In 1994 liep in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] een toneelstuk rond Suske en Wiske. De opvoering was zo succesvol dat ze ook in Nederland een tijd toerde. In zekere zin was dit een voorloper van de latere musical, al was het verhaal in dit geval niet gebaseerd op een bestaand album.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/musical/musical1.php Suske en Wiske: De Musical De stralende Sterren] op suskeenwiske.ophetwww.net, geraadpleegd op 25-03-2010</ref>
 
In juli 2002 ging een nieuwe musical in première, gebaseerd op het verhaal ''[[De spokenjagers]]''. Deze werd zowel in België als in Nederland opgevoerd. De laatste voorstelling was in februari 2003.
 
In 2008 werd er een musical opgevoerd rond het klassieke verhaal ''[[De circusbaron]]''.<ref>[https://web.archive.org/web/20111127001436/http://www.musicalsite.be/musical.php?id=69 Info nieuwe musical van Suske & Wiske – De Circusbaron.] op musicalsite.be, geraadpleegd op 25-03-2010</ref> Deze musical toerde rond in België en Nederland.<ref>[http://www.demorgen.be/dm/nl/1006/Kunst-Literatuur/article/detail/310415/2008/06/12/Suske-en-Wiske-terug-op-toneel.dhtml Suske en Wiske terug op toneel], demorgen.be, 12-06-2008, geraadpleegd op 30-03-2010</ref> In 2015 bracht Van Hoorne Entertainment de musical terug naar de theaters ter ere van de 70ste verjaardag van Suske en Wiske. De musical is in 2016 in verschillende theaters te zien.
 
=== Speelfilm ===
In 2004 verscheen de [[speelfilm]] ''[[De duistere diamant (film)|De duistere diamant]]'', naar het gelijknamige verhaal. Deze film werd geregisseerd door [[Rudi Van Den Bossche]]. Het is de enige speelfilm tot nu toe met een Suske en Wiske-verhaal als basis.
 
=== Animatie en game ===
De 3D-animatiefilm van het verhaal ''[[De Texasrakkers (Suske en Wiske)|De Texasrakkers]]'', ''[[De Texas Rakkers (film)|De Texas rakkers]]'', is in de zomer van 2009 in de bioscopen uitgekomen.
 
Naar aanleiding van de animatiefilm ''De Texasrakkers'' werd ook besloten een game er op te baseren. Vanaf 19 juli 2009 lag het spel voor [[Nintendo DS]] in de winkelrekken.<ref>[http://www.demorgen.be/dm/nl/983/Nieuws/article/detail/726995/2009/02/26/Suske-en-Wiske-krijgen-spel-op-Nintendo-DS.dhtml Suske en Wiske krijgen spel op Nintendo DS], demorgen.be, 26-02-2009, geraadpleegd op 30-03-2010</ref>
 
== Concurrerende strips==
Het succes van Suske en Wiske inspireerde ook andere striptekenaars in Vlaanderen. [[Marc Sleen]], die van huis uit cartoonist was, werd door zijn krant aangespoord om een eigen stripreeks te beginnen en zo de concurrentie met Suske en Wiske aan te gaan. Dat werd uiteindelijk ''[[Nero (strip)|Nero]]''. [[Jozef van Hove|Pom]] begon in 1950 [[Piet Pienter en Bert Bibber]] en [[Jef Nys]] in 1955 met ''[[Jommeke (stripreeks)|Jommeke]]''.
 
== Culturele invloed ==
=== Verwijzingen in andere stripreeksen ===
*Op de aankondiging van [[De Kiekeboes|Kiekeboealbum]] ''[[Album 26]]'' heeft Kiekeboe zelf een titel bedacht: ''[[De vinnige viking]]''. Zijn zoontje merkt op dat dit al de titel is van een Suske en Wiske-album. Ook in de Kiekeboe-verhalen ''[[De anonieme smulpapen]]'', ''[[Villa Delfia]]'' en ''[[De zes sterren]]'' wordt middels diverse grappen verwezen naar de Suske en Wiske-verhalen.
* In [[Urbanus (strip)|Urbanus]]-album 56 ''[[Kermis in de Hel]]'' is er een verwijzing naar Suske en Wiske terug te vinden in de hoofdrolopsomming van de strip. In ''[[Dertig floppen]]'' vermomt Urbanus zich als Suske.
* In het ''[[Nero (strip)|Nero]]''-album ''[[Beo is Back]]'' (1989) wordt ook een verwijzing gemaakt naar Suske en Wiske.
* In de Nederlandse geschiedkundige stripreeks ''[[Van Nul tot Nu]]'' duiken bij wijze van visuele grap een paar maal een of enkele hoofdpersonages uit Suske en Wiske op, als er historische gebeurtenissen in [[Vlaanderen]] of [[België (hoofdbetekenis)|België]] centraal staan (zoals de [[Belgische Revolutie]]).
* In het album ''[[Paniek in Stripland (stripverhaal)|Paniek in Stripland]]'' hebben Suske en Wiske samen met Jerom, Lambik en Sidionia een gastoptreden samen met allerlei andere belangrijke stripfiguren.
* In 1983 verscheen er een [[porno]]grafische [[parodie]] op Suske en Wiske: ''[[De glunderende gluurder]].''
* De personages uit Suske en Wiske speelden mee in het stripalbum ''[[Het geheim van de kousenband]]'' (2001). Tekenaar Paul Geerts voorzag voor deze strip de tekeningen van Suske en Wiske en hun vrienden.
* Ze hadden ook een gastoptreden in het [[De Kiekeboes|Kiekeboealbum]] ''[[Bij Fanny op schoot]]'' (2005)
 
=== Stripmuren ===
*Op zaterdag 13 mei 2006 werd in de Korte Ridderstraat 8 te Antwerpen een stripmuur onthuld met een afbeelding van de cover van ''[[Op het eiland Amoras]]''.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/curiosa/muren/amoras.php Suske en Wiske op muur in Antwerpen] op suskeenwiske.ophetwww.net, geraadpleegd op 22-03-2010</ref>
*Ook in [[Kalmthout]] werd in 2009 een stripmuur onthuld.<ref>[https://www.gva.be/cnt/aid827217/suske-en-wiske-onthullen-hun-eigen-stripmuur Suske en Wiske stripmuur onthuld] op GVA, 29/04/2009, geraadpleegd op 27-10-2018</ref>
*In Brussel staat een stripmuur in de Lakensestraat, aan de hoek met de Vaartstraat. Het is een afbeelding van Suske en Wiske, Schanulleke, Jerom, Lambik en tante Sidonia boven op het Kregelige Ketje ([[Manneken Pis van Brussel|Manneken Pis]]).<ref>[http://www.brussel.be/artdet.cfm/5316#a_2 Lijst met stripmuren in Brussel]</ref>
* In de IJzerlaan 25 in kustgemeente [[Middelkerke]] werd in 2018 een stripmuur onthuld. Suske en Wiske, Schanulleke, Jerom, Lambik en tante Sidonia zijn er te zien in een strandtafereel.<ref>{{Citeer web|url=http://www.stripspeciaalzaak.be/StripFacts.php#Suske-Wiske-stripmuur|titel=Stripmuur Suske en Wiske in Middelkerke|bezochtdatum=27 september 2018|datum=27 september 2018|uitgever=Stripspeciaalzaak.be}}</ref>
 
=== Museum ===
{{Zie hoofdartikel|Provinciaal Suske en Wiske-Kindermuseum}}
In 1997 werd een stripmuseum in [[Kalmthout]] geopend waar deze stripreeks centraal staat.
 
=== Hitparade ===
Er is een speciale website waarop wordt bijgehouden hoe de albums worden gewaardeerd.<ref>[http://suskeenwiske.ophetwww.net/hitlijst/totaal.html ''Suske en Wiske op het www'']</ref> Vanaf het begin van de peiling staat ''[[De schat van Beersel]]'' (uit 1952-1953) bijna onafgebroken op de eerste plaats van de totaallijst. In 2004, 2005, 2010, 2012 en 2014<ref group="noten">Van de periode 1996-2003 zijn geen jaarlijsten beschikbaar.</ref> voerde het album de jaarlijst aan. Andere albums die in een jaarlijst op de eerste plaats hebben gestaan, zijn ''[[De ringelingschat]]'' (2006), ''[[De tuftuf-club]]'' (2007), ''[[De parel in de lotusbloem]]'' (2008), ''[[De bokkerijders]]'' (2009 en 2013), ''[[Het Spaanse spook]]'' (2011) en ''[[De gouden cirkel]]'' (eveneens 2013).
 
Alle acht verhalen uit de Blauwe reeks (1952-1957) staan in de top 35, waarvan drie de top 3 bekleden. Opvallend is dat alle 32 verhalen die in de periode juni 1978 - april 1984 verschenen, relatief laag scoren. De albums van Willy Vandersteen worden het hoogst gewaardeerd, die van zijn opvolgers beduidend lager.
 
===Overig ===
Toen het toenmalige Six Flags Belgium in 2005 transformeerde naar [[Walibi Belgium]], besloot het park om extra aandacht te vestigen op Belgische stripfiguren. Naast [[Lucky Luke]], die al sinds 1998 in het park te zien was, kregen ook [[Bollie en Billie]] en Suske en Wiske een plaats in het park. De zone rond Suske en Wiske bevond zich in het voormalige Italiaanse gedeelte van het park. Naast een standbeeld van de hoofdpersonages in torenvorm stond ook een beeld van Sidonia in de Gyronef. Suske en Wiske kregen ook een eigen attractie toegewezen, de [[botsauto]]otjes kregen de naam Tuf Tuf Club mee.
 
In 2017 werd in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] het indoorpretpark [[Comics Station]] geopend. Het werd gethematiseerd naar 6 verschillende Belgische stripreeksen waaronder Suske en Wiske. Het heeft daar ook een eigen themazone.
 
<center>
<gallery>
Bestand:Suske en Wiske Museum in Kalmthout, Belgium.jpg|[[Provinciaal Suske en Wiske-Kindermuseum]] in [[Kalmthout]]
File:Monique Mol - Suske en Wiske - Stripstandbeelden Middelkerke 21-4-2018 11-41-33.jpg|Suske en Wiske tussen de [[stripstandbeelden Middelkerke|stripstandbeelden]] van [[Middelkerke]]
File:Suske en Wiske met Sus Antigoon.jpg|Stripmuur met afbeelding van de oorspronkelijke cover uit 1947 van ''[[Op het eiland Amoras]]''
File:British Aerospace BAe-146-200, Sabena (Delta Air Transport - DAT) AN0193708.jpg|Suske en Wiske afgebeeld op een vliegtuig van [[British Aerospace]]
</gallery>
</center>
 
== Externe links ==
* [http://www.suskeenwiske.be/ Officiële website]{{Dode link|datum=juli 2018 |bot=InternetArchiveBot }}
* [http://suskeenwiske.ophetwww.net/ Suske en Wiske op het www]
* [https://wiki.beeldengeluid.nl/index.php/Suske_en_Wiske Suske en Wiske], Beeld en Geluid Wiki
* [http://suskeenwiske.wikia.com/wiki/Hoofdpagina Suske en Wiske] op [[Wikia]]
 
== Bronnen ==
{{Appendix|2=
*{{aut|Peter van Hooydonck}}, ''Willy Vandersteen: De Bruegel van het beeldverhaal'', Standaard Uitgeverij, 1994, {{ISBN|9002195001}}
*{{aut|Peter van Hooydonck}}, ''Suske en Wiske 50 jaar'', Standaard, Antwerpen, 1995, {{ISBN|9002196288}}
===Referenties===
{{References}}
===Noten===
{{References|group=noten}}
}}
{{Navigatie Suske en Wiske}}
{{Commonscat|Suske en Wiske}}
 
{{DISPLAYTITLE:''{{PAGENAME}}''}}
[[Categorie:Suske en Wiske| ]]
[[Categorie:Mascotte]]
[[Categorie:Belgische stripreeks]]
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Suske_en_Wiske"