Brederode (vlaggenschip): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Leopard (overleg | bijdragen)
+ wrak van de Brederode
Regel 1:
[[Afbeelding:De Vlieger, Brederode off Hellevoetsluis.jpg|thumb|300px|De ''Brederode voor Hellevoetsluis'' door [[Simon de Vlieger]].]]
[[Afbeelding:Witmont, Battle of the Gabbard.jpg|thumb|300px|Deze tekening van [[Heerman Witmont]] toont de ''Brederode'', rechts met de Statenvlag in top, tijdens de Zeeslag bij Nieuwpoort in duel met de ''Resolution'', de toenmalige naam van ''[[HMS Prince Royal]]'']]
De '''''Brederode''''' was het [[vlaggenschip]] van luitenant-admiraal [[Maarten Harpertszoon Tromp|Maarten Tromp]] waarop hij in [[1653]] sneuvelde tijdens de [[Slag bij Ter Heijde]]. In 1658 ging het schip van de gesneuvelde vice-admiraalviceadmiraal [[Witte de With]] tijdens de [[Slag in de Sont]] ten onder.
 
==De bouw==
De ''Brederode'' liep van stapel in 1644 en was een ontwerp van de [[Rotterdam]]se scheepsbouwer [[Jan Salomonsz van den Tempel]]. Het schip werd vernoemd naar [[Johan Wolfert van Brederode]], een zwager van [[stadhouder]] [[Frederik Hendrik van Oranje|Frederik Hendrik]]. De ''Brederode'' zou zowel voor de Rotterdamse [[Admiraliteit van Rotterdam|Admiraliteit van de Maze]], als voor de [[Staatse vloot]] uitkomen.
 
De lengte was ongeveer 42 meter, de breedte acht meter, het [[vrijboord]] 4,2 meter en de diepgang vijf meter; de opgegeven dimensies bedroegen 132 bij 32 bij 13,5 [[Voet (lengtemaat)|Rijnlandse voet]]. Het volume werd in de zeventiende eeuw aangegeven als driehonderd [[last (volume)|last]]. Het had een [[Deplacement|waterverplaatsing]] van 800 ton en het had tussen de 53 en 59 kanonnen. De ''Brederode'' had in 1652 de volgende bewapening: vier 36-ponders, twaalf 24-ponders, acht 18-ponders, twintig 12-ponders, tien 6-ponders, vier 4-ponders, waarbij de zwaarste en gevaarlijkste kanonnen op de onderste geschutsrij lagen, de vier 36-ponds jacht- en hekstukken in de voor- en achterkant. De bemanning van de ''Brederode'' bedroeg ongeveer 270 man.
 
== In actie ==
De ''Brederode'' deed mee aan de [[Slag bij Dover (1652)|Slag bij Dover]] op 28 mei 1652. Op 8 oktober 1652 aan de [[Slag bij de Hoofden]]. Op 10 december 1652 aan de [[Slag bij de Singels]]. Op 28 februari 1653 aan de [[Driedaagse Zeeslag]]. Op 12 juni 1653 aan de [[Zeeslag bij Nieuwpoort]]. Op 10 augustus 1653 aan de [[Slag bij Ter Heijde]]. En op 8 november 1658 aan de [[Slag in de Sont]] waar het schip zou zinken.<ref>[https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-OB-81.854 Slag in de Sont, 1658, met links de zinkende ''Brederode'', toegeschreven aan Willem Swidde, 1694-1696, collectie Rijksmuseum Amsterdam]</ref>
 
[[File:Vierponds kogel afkomstig van de Brederode (vlaggenschip).jpg|thumb|left|300px|Vierponds ijzeren kogel afkomstig van de Brederode]]
 
== Wrak van de ''Brederode'' ==
Hoewel de ''Brederode'' in ondiep water lag, was lichten destijds niet mogelijk. Wel werden in 1660 diverse onderdelen, onder meer 26 stukken geschut, geborgen. In de loop der jaren werd er een enkele keer iets opgevist of opgedoken. In 1907 woonde een delegatie van de Deense marine in Nederland de viering van de 300e geboortedag van Michiel de Ruyter bij. Toen werd de wens uitgesproken een onderzoek naar de ''Brederode'' in te stellen. De Denen lokaliseerden het jaar daarop het wrak en haalden weer het een en ander boven water. Een ijzeren kanon werd in 1909 door de Deense regering aan Nederland geschonken. Na een kort verblijf in het Rijksmuseum te Amsterdam werd het kanon in 1911 in bruikleen gegeven aan Den Briel. In jaren vijftig waren er plannen het wrak te lichten en te conserveren. Er werden voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd, waarbij bleek dat het wrak in tweeën was gebroken. Uiteindelijk werd het niet gelicht. De Nederlandse marine ontving een stuk eikenhout van het schip versierd met een kanonskogel.<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010335723:mpeg21:a0124 'Gemengde berichten', ''Algemeen Handelsblad'', Amsterdam, dinsdag 3 november 1908]</ref><ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010952008:mpeg21:a0198 '„Brederode" is in de Sont gelocaliseerd Witte de Withs vlaggeschip naar Rotterdam?', ''Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad'', Rotterdam, maandag 20 september 1954]</ref><ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010952298:mpeg21:a0309 'Deense duikers dalen af naar wrak van Brederode – Kan Witte de Withs vlaggeschip na 3 eeuwen gelicht', ''Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad'', Rotterdam, maandag 23 mei 1955]</ref><ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011234335:mpeg21:a0106 'Deens geschenk voor Nederlandse marine', ''De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad'', 's-Hertogenbosch, donderdag 16 oktober 1958]</ref><ref>[http://docplayer.nl/8206367-Brielse-mare-mededelingen-en-historische-bijdragen-van-de-vereniging-vrienden-van-het-historisch-museum-den-briel.html A.A. van der Houwen, 'Het kanon van de Brederode: een Deens geschenk in een Brielse school', ''Brielse Mare'', jaargang 16, nummer 2, oktober 2006, p. 24-46]</ref><ref>[http://www.voornewiki.nl/archives/2144 A.A. van der Houwen, 'Het kanon van de Brederode terug in het stadhuis van Brielle', s.d., Voornewiki.nl] (artikel vrijwel gelijk aan publicatie in ''Brielse Mare'')</ref>
 
{{Appendix}}
 
{{commonscatklein|Brederode (ship, 1646)}}