Zhou Enlai: verschil tussen versies

[[Bestand:ZhouEnlai.jpg|thumb|150px|Zhou Enlai in 1917]]

[[Bestand:ZhouEnlai3.jpg|thumb|150px|Zhou Enlai in 1924]]

'''[[Zhou]] Enlai''', oude schrijfwijze ''Tsjoe En-lai'' of ''Tsjow En-lai'', ([[Huai'an]] ([[Jiangsu]]), [[5 maart]] [[1898]] – [[Peking]], [[8 januari]] [[1976]]) was een [[Volksrepubliek China|Chinees]] [[politicus]] en lange tijd [[premier van de Volksrepubliek China]] gedurende het bewind van [[Mao Zedong]].

 

Zhou Enlai werd geadopteerd door [[mandarijn (functie)|mandarijnenouders]]. Hij volgde een opleiding in [[Tianjin]] en studeerde daarna van [[1917]] tot [[1919]] aan de [[Universiteit van Meiji]] in [[Tokio]] en in [[Kioto (stad)|Kioto]] ([[Japan]]). In [[Japan]] legde hij contacten met [[Japan]]se [[socialisme|socialisten]]. Daarna keerde hij naar [[Republiek China (1911-1928)|China]] terug en zat enige tijd gevangen vanwege zijn radicale activiteiten.

 

In [[1920]] vertrok hij als student naar [[Europa (werelddeel)|Europa]] en studeerde onder andere in [[Frankrijk]], [[België]] en [[Duitsland]]. In [[1921]] of [[1922]] sloot Zhou zich in [[Parijs]] aan bij de [[Communistische Partij van China]]. In [[1924]] keerde hij naar [[Republiek China (1911-1928)|China]] terug en werkte voor [[Soen Jat-sen]], de voorzitter van de [[Guomindang]]. Zhou bekleedde enkele belangrijke posten in de Verenigd Front regering van de communisten en Kwomintang in [[Kanton (stad)|Kanton]].

 

 

In [[1927]] kwam het tot een breuk tussen de Communistische Partij van China (CCP) en de [[Guomindang]] (KMT). In [[1927]] werd Zhou lid van het [[Politbureau]] van de CCP. Op [[1 augustus]] [[1927]] kwamen de communisten in [[Nanchang]] in opstand tegen de KMT, maar de opstand werd onderdrukt. Zhou Enlai en andere communisten ontvluchtten de stad. Van [[1927]] tot [[1931]] leefde hij ondergedoken in [[Shanghai]], maar in [[1931]] voegde hij zich bij [[Mao Zedong]] op het platteland in Zuid-China.

 

In [[1934]] waren de communisten van Mao Zedong gedwongen om hun bases in Zuid-China te verlaten, vanwege de aanhoudende KMT-aanvallen. Men vertrok te voet naar Noordwest-China. Tijdens deze [[Lange Mars]] was Zhou bereid om het leiderschap van de partij over te dragen aan [[Mao Zedong]] die toen voorzitter van de CCP werd. In [[1935]] bereikten de communisten [[Shaanxi]] waar men een [[sovjet]] opzette. Tot [[1936]] was Zhou militair bevelhebber, maar werd daarna bestuurder. Hij speelde een sleutelrol tijdens de wapenstilstandsbesprekingen met de [[Kwomintang]], die leidde tot een staakt-het-vuren tussen de communisten en nationalisten, waarna men als bondgenoten de [[Japan]]se bezetter bestreed.

 

 

Op [[1 oktober]] [[1949]] werd de [[Volksrepubliek China]] uitgeroepen en werd Mao Zedong voorzitter van de republiek. Zhou Enlai werd [[Premier van de Volksrepubliek China|premier]] van de nieuwgevormde regeringsraad (vanaf [[1954]] [[Staatsraad (China)|Staatsraad]] geheten) en minister van Buitenlandse Zaken. Zhou leidde de Chinese delegatie tijdens de vredesbesprekingen te Genève en tijdens de [[Bandungconferentie]] ([[1955]]). In [[1956]] werd Zhou Enlai lid van het Permanente Comité van het Politbureau, oftewel het dagelijks bestuur van de CCP. In [[1958]] trad hij als minister van Buitenlandse Zaken af en werd [[Chen Yi (militair)|Chen Yi]] minister van Buitenlandse Zaken. Zhou behield echter de controle over de buitenlandse zaken.

 

In de jaren zeventig was hij een voorstander van het onderhouden van goede contacten met de [[Verenigde Staten|Verenigde Staten van Amerika]] en was hij het die ervoor zorgde dat de Amerikaanse president [[Richard Nixon]] ([[1972]]) naar [[Volksrepubliek China|China]] kwam.

 

In [[1972]] openbaarde zich [[kanker]] bij Zhou Enlai. Zijn gezondheid ging stevig achteruit en vanaf eind [[1975]] lag hij in een ziekenhuis te Peking. Hij overleed begin 1976 op 77-jarige leeftijd in Peking, enige maanden voordat [[Mao Zedong]] overleed.

 

 

{{commonscat|Zhou Enlai}}