Finland: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Arthur 69 (overleg | bijdragen)
Spelling, grammatica en dubbele spaties
Regel 1:
{{Zie artikel|Voor de plaats in de Verenigde Staten, zie [[Finland (Minnesota)]]. Voor het schip, zie [[Finland (schip, 1902)]].}}
{{Infobox land plus
| naaminlandstaal = Suomen Tasavalta<br />Republiken Finland<br />Suoma Dásseváldi
| vlag = [[Bestand:Flag of Finland.svg|125px|border|Vlag van Finland]]
| vlagartikel = Vlag van Finland
Regel 68:
=== Klimaat ===
[[Bestand:Isokuru.JPG|{{Largethumb}}|[[Nationaal park Pyhä-Luosto]] ligt in het Finse deel van [[Lapland]]]]
Finland heeft een vochtig [[continentaal klimaat]] met korte warme zomers en lange, koude winters. De [[Neerslag (atmosfeer)|neerslag]] valt in alle maanden van het jaar in vorm van [[Regen (neerslag)|regen]], [[Hagel (neerslag)|hagel]] en [[sneeuw]]. In het [[zuiden]] zijn de [[zomer]]s warmer dan op deze hoge breedtegraad verwacht mag worden. De temperatuur kan oplopen tot meer dan 30°C. Dit komt door hogedrukgebieden die tijdens de [[zomer]] vanuit de Russische [[steppe]] richting [[Scandinavië]] trekken. In de rest van Finland zijn de zomers koel met lange droge periodes. Dat is vooral te danken aan de nabijheid van de [[Atlantische Oceaan]] met zijn warme [[Golfstroom]].
 
In het uiterste noorden duurt de zomer 73 dagen en is de [[middernachtzon]] te zien. Lapland is voor een groot deel van de [[winter|wintermaanden]] bedekt met een dikke sneeuwlaag. Een zeer groot deel van Finland is meer dan de helft van het jaar bedekt met sneeuw. De hoeveelheid neerslag in het noordelijke deel van Lapland varieert van minder dan 400 millimeter in het zuidwesten tot meer dan 600 millimeter in het zuidoosten. In Lapland kan jaarlijks 1 tot 2 meter sneeuw vallen.
Regel 85:
 
=== Religie ===
Ongeveer 70,9% van de inwoners van Finland behoort tot de gevestigde [[Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland]]. Dit aantal neemt sinds een aantal jaren jaarlijks met ongeveer 1 procentpunt af. Circa 1,1% behoort tot de [[Fins-Orthodoxe Kerk]], waartoe ook de Russisch-Orthodoxe [[Oespenski-kathedraal (Helsinki)|Oespenski-kathedraal]] in de hoofdstad behoort. De Fins-Orthodoxe Kerk is een [[Oosters-Orthodoxe Kerk]] die in 1921 voortkwam uit de [[Russisch-Orthodoxe Kerk]] in het voormalige [[groothertogdom Finland]] van de Russische tsaren. De Fins-Orthodoxe kerk werd als [[autocefaal]] erkend in 1927 door Constantinopel en in 1957 door het patriarchaat van Moskou. De kerk is vanouds sterk vertegenwoordigd in het vroeger Finse [[Karelië]], maar ook aan de westkust. Nog eens 1,6% van de Finse bevolking behoort tot andere kerken en religies, waaronder de [[Katholieke Kerk in Finland|katholieke kerk]] ([[bisdom Helsinki]]), de [[anglicanisme|anglicaanse]] gemeenschap, het jodendom of de [[islam]]. Het aantal niet-gelovigen, niet-geregistreerden en [[onkerkelijk]]en neemt recentelijk met ongeveer 1 procentpunt jaarlijks toe; zij vormden gezamenlijk ongeveer 26,3% van de Finse bevolking in 2017.<ref name="tilastokeskus.fi"/>
 
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
Regel 140:
 
=== Landbouw ===
Landbouw speelt een belangrijke rol in de Finse economie. Ongeveer 300.000 mensen werken in de lanbouw. Toch wordenwordt slechts 2,2 miljoen hektarenhectare, dus nauwelijks 6,5 % van de oppervlakte van Finland (zonder de meren), door de landbouwsector gebruikt. In de landbouw is de veehouderij (vooral runderen) overheersend. Tevens zijn zuivelproducten belangrijk. Er worden grote aantallen gevogelte, rundvee, varkens, rendieren en schapen gefokt. De belangrijke landbouwgoederen omvatten [[hooi]], [[haver]], [[gerst]], [[tarwe]], [[Rogge (graan)|rogge]], [[suikerbiet|suikerbieten]] en [[aardappel|aardappelen]].
 
=== Handel ===
Regel 153:
In Finland zijn vier [[kerncentrale]]s in het westen, bij [[Kerncentrale Olkiluoto|Olkiluoto]], en zuidoosten, bij [[Loviisa]], actief. Deze vier zijn in productie gekomen tussen de 1977 en 1980. Het opgestelde vermogen is ongeveer 2.900 [[megawatt]] (MW). In 2005 is de bouw van een vijfde kerncentrale, met een capaciteit van 1.600 MW, gestart naast twee reeds bestaande kerncentrales bij Olkiluoto. De oplevering van deze nieuwe centrale is inmiddels fors vertraagd en wordt veel duurder dan verwacht. op 1 juli 2010 heeft het Finse parlement goedkeuring verleend voor de bouw van nog eens twee kerncentrales en een opslagplaats voor nucleair afval. Deze nieuwe centrales komen naar verwachting in 2020 in gebruik en vergen een investering van 10 miljard euro.<ref>{{Cite news|title=Finland bouwt nog twee kerncentrales|url=https://www.nrc.nl/nieuws/2010/07/02/finland-bouwt-nog-twee-kerncentrales-11914930-a300689|accessdate=2010-08-01|archiefurl=https://web.archive.org/web/20100704063428/http://www.nrc.nl/economie/article2574896.ece/Finland_bouwt_nog_twee_kerncentrales|archiefdatum=2010-07-04|dodeurl=nee}}</ref>
 
In 2014 produceerde het land 18 miljoen [[ton olie-equivalent]] (Mtoe), 33% kernenergie, 57% duurzame energie. (1Mtoe = 11,63 TWh, miljard kilowattuur.) Dat was niet genoeg voor de energievoorziening, het [[Internationaal_Energieagentschap#Terminologie_in_energiestatistiek|TPES]] (''total primary energy supply''): 34 Mtoe. Het land importeerde 15 Mtoe fossiele brandstof meer dan het exporteerde.
 
Van de energie ging ongeveer 9 Mtoe verloren bij conversie in de energie industrie, vooral bij elektriciteitsopwekking met kernenergie. 1 Mtoe werd gebruikt voor niet-energetische producten zoals smeermiddelen, asfalt en petrochemicaliën. Voor eindgebruikers resteerde 23 Mtoe waarvan 6,8 Mtoe = 80 TWh elektriciteit<ref>{{en}}[https://www.iea.org/classicstats/statisticssearch/report/?country=FINLAND&product=balances&year=2014 IEA - Report Finland: balances for 2014]</ref> die voor 39% duurzaam opgewekt werd.<ref>{{en}}[https://www.iea.org/classicstats/statisticssearch/report/?country=FINLAND&product=electricityandheat&year=2014 IEA - Report Finland: electricity and heat for 2014]</ref>