Republiek Rhodesië: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
File renamed. (GlobalReplace v0.6.5)
Wikibelg (overleg | bijdragen)
Iets meer historische duiding en informatie bijgevoegd en of verduidelijkt. (FYI dit is mijn eerste edit ooit dus vergeef potentiële fouten)
Regel 1:
{{Infobox historisch land
| Naam in Landstaal =Republic of Rhodesia
Republiek Rhodesië
| Status =
| Voor1 =Zuid-Rhodesië
Regel 11:
| Na3 =
| Vlag_Na3 =
| Jaar van ontstaan =211 maartnovember 19701965
| Jaar van afloop =1 juni 1979
| Vlag =[[Afbeelding:Flag of Rhodesia (1968–1979).svg|125px]]
Regel 24:
| Oppervlakte =390.580 km²
| Bevolking =6.930.000 <small>(1978)</small>
| Munteenheid =Rhodesische dollarPond
Rhodesische dollar (1970)
| Nationale feestdag =[[2 maart]] <small>(Dag van de Republiek)</small>
| Volkslied ="Rise O Voices of Rhodesia"
| Talen =[[Engels]] <small>(officieel)</small>
| Religie =
| Regeringsvorm =[[RepubliekMonarchie (1965-1970)]]
[[Republiek]]
| Staatshoofd =[[President]]
| Plv. Staatshoofd =
Regel 37 ⟶ 39:
}}
 
De '''Republiek Rhodesië''' was een [[Niet-erkende staten|niet-erkende staat]] in zuidelijk [[Afrika]], gelijkwaardig in territoriale termen met het huidige [[Zimbabwe]]. De hoofdstad enbevond zetelzich vanin dehet regering wastoenmalige [[Harare|Salisbury (sinds 1982 Harare genoemd)]].
 
== Geschiedenis ==
De naam [[Rhodesië]] verwees naar een Britse kolonie die bestond uit:
Voor de eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring van Rhodesië (Unilateral declaration of independence of UDI) maakte het land van 1953 tot 1963 deel uit van de [[Federatie van Rhodesië en Nyasaland]]. De [[Protectoraat|protectoraten]] van Noord-Rhodesië (huidige [[Zambia]]), Nyasaland (het huidige [[Malawi]]) en de zelfbesturende kolonie van Zuid-Rhodesië maakte deel uit van deze federatie, welke een semi-[[Dominion (Britse Rijk)|dominion]] status bezat binnen het [[Britse Rijk|Britse rijk]].
* [[Noord-Rhodesië]], het huidige [[Zambia]]
* [[Zuid-Rhodesië]], het huidige [[Zimbabwe]]
In 1963 werd Zambia onafhankelijk. Het [[Verenigd Koninkrijk]] wilde ook onafhankelijkheid voor Zuid-Rhodesië met een zwart meerderheidsbestuur. Op [[11 november]] [[1965]] riep de blanke regering onder leiding van [[Ian Smith]] echter eenzijdig de onafhankelijkheid uit van het vroegere Zuid-Rhodesië onder de naam '''Rhodesië'''. Het was de bedoeling van Smith om lid te worden van het [[Britse Gemenebest]] met koningin [[Elisabeth II]] als staatshoofd, maar het Verenigd Koninkrijk erkende de regering van Smith niet. In 1970 werd Rhodesië een republiek.
 
In 1963 kwam het tot de opheffing van de Federatie waarna zowel Zambia als Malawi in 1964 hun onafhankelijkheid verkregen dankzij de [[dekolonisatie]] van Afrika.
De Rhodesische republiek werd internationaal niet erkend en was in een burgeroorlog gewikkeld met de [[marxisme|marxistische]] [[ZANU]] en [[ZAPU]].
 
Het [[Verenigd Koninkrijk]] wilde ook onafhankelijkheid voor Zuid-Rhodesië met een zwart meerderheidsbestuur. Hier was de blanke minderheid in Rhodesië echter als de dood voor. Dit valt te zien in de verkiezingsuitslagen, waar de "Rhodesian Front" partij als grote winnaar uit de bus kwam. Deze partij, waar ook de latere [[premier]] [[Ian Smith]] lid van was, was voor het behoud van de (blanke) minderheidsregering in Rhodesië in plaats van een plotse overgang tot "majority rule" oftewel zwart meerderheidsbestuur. De verschillen tussen de Rhodesische regering en de Britse regering onder [[Harold Wilson]] ([[Labour Party (Verenigd Koninkrijk)|Labour]]) bleken te groot om onderling een oplossing te kunnen vinden.
 
In 1963 werd Zambia onafhankelijk. Het [[Verenigd Koninkrijk]] wilde ook onafhankelijkheid voor Zuid-Rhodesië met een zwart meerderheidsbestuur. Op [[11 november]] [[1965]] riep de blanke regering onder leiding van [[Ian Smith]] echterdan ook eenzijdig de onafhankelijkheid uit. van hetHet vroegere Zuid-Rhodesië zal voortaan verder gaan onder de naam '''Rhodesië'''. Het was de bedoeling van Smith om lid te worden van het [[Britse Gemenebest]] met koningin [[Elisabeth II]] als staatshoofd, maar het Verenigd Koninkrijk erkende de regering van Smith niet. In 1970 werd Rhodesië een republiek.
 
Rhodesië werd internationaal echter niet erkend en de Britse regering reageerde met sterke economische sancties.
 
== Bush war ==
Het onafhankelijke Rhodesië had niet enkel te kampen met Britse economische sancties, ook militair kwam ze onder druk te staan. de '''[[Zimbabwaanse onafhankelijkheidsoorlog|Zimbabwaanse onafhankelijkheidsoorlog (Rhodesian Bush war)]]''' was het conflict dat zich afspeelden tussen de Rhodesische strijdkrachten en diverse zwarte gewapende bewegingen. Deze bewegingen hadden als doel het verkrijgen van zwart meerderheidsbestuur. Enkele van deze bewegingen waren de [[Marxisme|marxisitsche]] (door de [[Sovjet-Unie|USSR]] gesteunde) [[Zimbabwe Afrikaanse Nationale Unie|ZANU]] en de (door de [[Chinese Volksrepubliek|Chinese volksrepubliek]] gesteunde) [[Maoïsme|maoistische]] ZAPU.
 
== Einde van Rhodesië/Ontstaan Zimbabwe ==
Onder deze onoverkomelijke omstandigheden zag Rhodesië zich genoodzaakt om eindelijk een vredesakkoord te sluiten, waardoor haar onafhankelijkheidsverklaring verviel en ze tijdelijk terug onder Brits bestuur kwam. Dit had als gevolg dat er in februari 1980 verkiezingen zouden worden gehouden. Deze verkiezingen werden gewonnen door [[Robert Mugabe]] (ZANU). Op 18 april 1980 verkreeg Zimbabwe dan effectief haar onafhankelijkheid onder de officiële benaming [[Zimbabwe|Republiek van Zimbabwe]].
 
In [[1979]] werden door de blanke regering algemene verkiezingen toegestaan waarbij ook de zwarte bevolking mocht stemmen. De ZANU en ZAPU mochten echter niet deelnemen aan de verkiezingen. Er kwam een overgangsregering met [[Abel Tendekayi Muzorewa|Abel Muzorewa]] als premier. Het land kreeg de naam ''[[Zimbabwe-Rhodesië]]''. Eind 1979 werd er besloten om de koloniale situatie tijdelijk te herstellen onder een Britse gouverneur. Bij de verkiezingen die in [[1980]] volgden kregen ZANU en ZAPU het overgrote deel van de zwarte stemmen en werd het land onafhankelijk onder de naam Zimbabwe.
 
[[Categorie:Rhodesië]]