Hongaarse Radenrepubliek: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 36:
De aanleiding naar de formatie van de Hongaarse Radenrepubliek was het mislukken van de regering van graaf [[Mihály Károlyi]] in de nieuwe onafhankelijke [[Democratische Republiek Hongarije]], die ontstaan was na de val van het keizerrijk [[Oostenrijk-Hongarije]]. Na minder dan zes maanden werd Károlyi ontslagen door een [[coalitie]] van [[sociaaldemocratie|sociaaldemocraten]] en communisten.
 
De Hongaarse communistische partij was vrij klein in die tijd, maar de leden waren zeer actief en de partij groeide zienderogen. Enkele maanden eerder, op 4 november 1918, vormden een groep Hongaarse krijgsgevangenen en communistische sympathisanten in [[Moskou]] het [[Centraal Comité]]. Béla Kun was de leider en ze vertrokken snel richting Hongarije waar ze nieuwe leden [[rekruut|rekruteerden]] en de partijideeën [[propaganda (communicatie)|propageerden]]. Tegen februari 1919 waren er tussen de 30.000 en 40.000 leden, waaronder vele werkloze ex-soldaten, jonge intellectuelen en [[etnisch-culturele minderheid|etnische minderheden]].
 
Kun startte een krant, genaamd ''Vörös Újság'' ('Rood Nieuws'), en concentreerde zich op het aanvallen van de regering van Károlyi. In de volgende maanden groeide de macht en invloed van de communistische partij vrij snel. Hun aanhangers werden [[betoging|demonstratief]] agressief tegen andere kranten. Er was één cruciaal incident op 20 februari, waarbij het uitgeverskantoor van de sociaaldemocratische krant ''Népszava'' (de stem van het volk) aangevallen werd. Bij deze actie kwamen zeven mensen, waaronder agenten, om het leven. De regering gebruikte dit incident om de leiders van de communistische partij te arresteren, de ''Vörös Újság'' te ontbinden en de partijgebouwen te sluiten. De arrestaties waren gewelddadig en de politieagenten sloegen de communisten in het openbaar. Dit resulteerde dan weer in een golf van sympathie voor de communistische partij. Op 1 maart kreeg de krant opnieuw toestemming om te publiceren en ook de communistische partijgebouwen werden heropend. De leiders mochten bezoek ontvangen in de gevangenis, waardoor ze op de hoogte bleven van de politieke zaken.
Regel 42:
{{Zijbalk geschiedenis Hongarije}}
 
Na het ontvangen van het Vix Ultimatum (waarin meer [[territorium (onafhankelijk gebied)|territoriale]] [[concessie (gebied)|concessies]] geëist werden) op 20 maart verklaarde Károlyi dat de regering ontslag zou nemen. De volgende dag informeerde hij de ministerraad dat enkel de sociaaldemocraten een nieuwe regering konden vormen omdat zij de partij waren met de grootste publieke aanhang. Om een nieuwe regeringscoalitie te vormen onderhandelden de sociaaldemocraten met de communistische leiders, die nog steeds gevangen zaten, en beslisten om hun twee partijen samen te brengen onder de naam Hongaarse Socialistische Partij. President Károlyi, die een uitgesproken anticommunist was, werd niet geïnformeerd over deze fusie. Hij dacht dat hij een socialistische regering had aangesteld, maar kwam er nu achter dat deze gedomineerd werd door communisten.
 
De sociaaldemocraten wilden geen oorlog met de [[Triple Entente]], maar zagen geen andere kans en werden bondgenoot van [[Bolsjewistisch Rusland|Sovjet-Rusland]].