Sansculotten: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Taksen (overleg | bijdragen)
voorlopig
Taksen (overleg | bijdragen)
voorlopig, chronologie verbeterd
Regel 1:
[[Bestand:Sans-Culottes.jpg|miniatuur|Een gewapende sansculotte]]
[[Bestand:Sans-culotte.jpg|miniatuur|Schilderij van een sansculotte door [[Louis Léopold Boilly]] (1761-1845)]]
De '''sansculotten'''<ref>''sans culotte'' = zonder kniebroek</ref> waren de handwerkslieden, kleine handelaren en winkeliers tijdens de [[Franse Revolutie]]. Zij vormden een heterogene groep bestaande uit de middenstand en de elite uit de verschillende wijken van Parijs.<ref>Sutherland, D.M.G. (1985) France 1789-1815. Revolution and Counterrevolution, p. 194.</ref> De Sansculotten werden zo genoemd, omdat zij geen elegante [[kniebroek]] droegen zoals de adel, maar een lange werkmansbroek met daarboven een jas. Vaak hadden de sansculotten als onderscheidingsteken een [[Phrygische muts|rode muts]] op het hoofd, droegen een [[kokarde]] en waren lid van de Club van de [[Cordeliers (Franse Revolutie)|Cordeliers]].
 
De '''sansculotten'''<ref>''sans culotte'' = zonder kniebroek</ref> waren de handwerkslieden, kleine handelaren en winkeliers tijdens de [[Franse Revolutie]]. Zij vormden een heterogene groep bestaande uit de middenstand en de elite uit de verschillende wijken van Parijs.<ref>Sutherland, D.M.G. (1985) France 1789-1815. Revolution and Counterrevolution, p. 194.</ref> De Sansculotten werden zo genoemd, omdat zij geen elegante [[kniebroek]] droegen zoals de adel, maar een lange werkmansbroek met daarboven een jas. Zo werd sansculotte ook de [[Bijnaam|spotnaam]] voor een Franse soldaat uit de tijd van de [[Eerste Franse Republiek]]. Vaak hadden de sansculotten als onderscheidingsteken een [[Phrygische muts|rode muts]] op het hoofd, droegen een [[kokarde]] en waren lid van de Club van de [[Cordeliers (Franse Revolutie)|Cordeliers]]. Ze noemden elkaar ''citoyen'' (à la Rousseau) en waren voor [[directe democratie]].
De sansculotte 'gaat altijd te voet ... en leeft zeer eenvoudig met z'n vrouw en kinderen, als hij die heeft, op de 4e of 5e verdieping.'<ref>Ronald DE VRIES, [http://www.athene.antenna.nl/ARCHIEF/NR03-Parijs/VRIES%20-%20Wijkvergaderingen.htm 'De sans-culotten en hun wijkorganen in revolutionair Parijs'] </ref> Volgens [[Willem Frijhoff]] was de typische sansculotte in Parijs en Marseille een gehuwde man op middelbare leeftijd, die zijn eigen baas is als rentenier, vertegenwoordiger van een vrij beroep, maar veel vaker een winkelier of ambachtsman.
 
De sansculotte 'gaat altijd te voet ... en leeft zeer eenvoudig met z'n vrouw en kinderen, als hij die heeft, op de 4e of 5e verdieping.'<ref>Ronald DEde VRIESVries, [http://www.athene.antenna.nl/ARCHIEF/NR03-Parijs/VRIES%20-%20Wijkvergaderingen.htm 'De sans-culotten en hun wijkorganen in revolutionair Parijs'] </ref> Volgens [[Willem Frijhoff]] was de typische sansculotte in Parijs en Marseille een gehuwde man op middelbare leeftijd, die zijn eigen baas is als rentenier, vertegenwoordiger van een vrij beroep, maar veel vaker een winkelier of ambachtsman.
Na juni 1792 -toen de koning en de koningin in een mislukte aanval bedreigd werden door 80.000 sansculotten in het [[Tuilerieënpaleis]]- kreeg de term een meer politieke lading en werd gebruikt voor radicale republikeinen, die zich roerden in de revolutionaire burgergenootschappen en wijkorganen (''assemblées generales'').
 
* In april 1792 was de [[Eerste Coalitieoorlog]] uitgebroken. Het waren de Parijse sansculotten die spontaan in de 48 stadswijken (sections) volksraden (assemblées generales) instelden.?
[[Bestand:Sans-culotte.jpg|miniatuur|Schilderij van een sansculotte door [[Louis Léopold Boilly]] (1761-1845)]]
* De [[Montagnards (Frankrijk)|Montagnards]] vertegenwoordigden de sansculotten van Parijs, de winkeliers, de handwerk- en ambachtslieden. De sansculotten werden verdedigd door [[Georges Danton]] en [[Jean-Paul Marat]].
* Het waren de Parijse sansculotten die spontaan in de 48 stadswijken (sections) volksraden (assemblées generales) instelden.
* Na juni 1792 -toen de koning en de koningin in een mislukte aanval bedreigd werden door 80.000 sansculotten in het [[Tuilerieënpaleis]]- kreeg de term een meer politieke lading en werd gebruikt voor radicale republikeinen, die zich roerden in de revolutionaire burgergenootschappen en wijkorganen (''assemblées generales'').
* De sansculotten werden gesteund door de [[Parijse Commune van 1792]] en eisten maximumprijzen en vaste lonen, beperkingopgericht op eigendom9 en economische vrijheidaugustus.<ref>Soboul, A. (1979) De Franse Revolutie I, p. 223.</ref> De Montagnards en de sansculotten gingenverbonden samenzich en kregen in september het roer in handen in de [[Nationale Conventie (Frankrijk)|Nationale Conventie]].
* In april 1792 was de [[Eerste Coalitieoorlog]] uitgebroken.
* Op 10 augustus 1792 hadden de sansculotten een belangrijke inbreng bij de [[Bestorming van de Tuilerieën]].
* De [[Montagnards (Frankrijk)|Montagnards]] vertegenwoordigden de sansculotten van Parijs, de winkeliers, de handwerk- en ambachtslieden. De sansculotten werden verdedigd door [[Georges Danton]] en [[Jean-Paul Marat]]. De sansculotten deden hun stem gelden en eisten vaste prijzen. Het gebrek aan betaalbare levensmiddelen deed hen op 4 september 1792 opnieuw in opstand komen. Ze eisten van de Conventie dat deze hardere maatregelen nam, de instelling van de Terreur ter bestrijding van de contrarevolutie. De sansculotten eisten beperking op eigendom en economische vrijheid.<ref>Soboul, A. (1979) De Franse Revolutie I, p. 223.</ref> Op 5 september pleitte Danton voor een wet waarbij de sansculotten een kleine vergoeding kregen als zij twee keer per week naar de afdelingsbijeenkomsten gingen en stelde voor om iedere burger een geweer te geven.<ref>Flake, O. (1968) De Franse Revolutie, 1789-1799, p. 138.</ref><ref>Soboul, A. (1975) De Franse Revolutie dl I, 1789-1793, p. 283.</ref>
*1793 was het jaar van de sansculottes. Ze noemden elkaar ''citoyen'' (à la Rousseau) en waren voor [[directe democratie]]. [[Louis Antoine Saint-Just]] wist de vrees voor een dictatuur van de Parijse sansculotten weg te nemen.<ref>Soboul, A. (1979) De Franse Revolutie II, blz. 266.</ref> De sansculotten verzetten zich tegen de [[girondijnen]]. Op 24 mei besloten de girondijnen een onderzoek te doen naar de anarchie binnen de Commune van Parijs en de activiteiten van de sansculotten. De activiteiten van de sansculotten zouden moeten worden nagegaan en hun leiders voor de rechters gedaagd.<ref>Dowd, D.L. (1966) De Franse Revolutie, p. 109. </ref> Op 26 mei riep Robespierre het volk op tot verzet. Hij spoorde de sansculottes aan om de [[Nationale Conventie]] een lesje te leren.<ref>{{citeer web|url=http://www.republikanisme.nl/burgerschap.html|titel=Burgerschap|website=republikanisme.nl}}</ref> De sansculotten eisten arrestatie van de girondijnen; stemrecht uitsluitend voor sansculotten, een vaste broodprijs, en de oprichting van een revolutionair leger. Geschrokken door de massale demonstraties van de sansculotten raakten de girondijnen op 2 juni 1793 hun macht kwijt. Begin juli 1793 waren de sansculotten verantwoordelijk voor de val van de girondijnen, die tegen prijsbeheersing waren. De sansculotten die nu de tribunes van de Conventie bevolken, hadden aanzienlijk aan invloed gewonnen.
* De dood van Marat op 13 juli 1793 was een slag voor de sansculotten. Hij was geliefd bij de sansculotten omdat hij zich om hun lot had bekommerd.
* Als oplossing voor deze hopeloze situatie en het verdedigen van Frankrijk tegen heel Europa werd een [[levée en masse]] afgekondigd door [[Lazare Carnot]] op 23 augustus 1793. De beweging werd gesteund door de sansculotten. Zo werd sansculotte ook de [[Bijnaam|spotnaam]] voor een Franse soldaat uit de tijd van de [[Eerste Franse Republiek]].
* De [[Cultus van de Rede]] kreeg veel steun van de sansculotten. [[Jacques-René Hébert]], redacteur van "Le Père Duchesne", de krant van de sansculotten, wist hen op zijn hand te krijgen. Aan het einde van het jaar werden 60.000 kapellen en kerken werden 'genaast". en inIn februari 1794 was er geen enkele kerk in het gehele land meer beschikbaar voor de gebruikelijke religieuze erediensten.<ref>Valk, J.M.M. de (1988) De Franse Revolutie en het secularisatieproces. In: S.W. Couwenberg (red.) Opstand der burgers. De Franse Revolutie na 200 jaar. </ref>
* In het voorjaar van 1794 bemerkte [[Maximilien de Robespierre|Robespierre]] dat zijn invloed bij de sansculotten tanende was. Ze hadden hun leidersleider Hébert verloren. Danton en Desmoulins, die kritiek hadden geleverdleverden op zijnhet [[Terreur (Franse Revolutie)|Schrikbewind]] werden beschuldigd werden deel uit te maken van een (buitenlandse) samenzwering.
* [[Paul Barras]] en [[Joseph Fouché]], etc. bang voor hun eigen leven, smeedden een [[complot]] om Robespierre en ruim twintig van zijn aanhangers te [[aanhouding|arresteren]]. 's Avonds zijn de arrestanten bevrijd door de Sansculotten en naar het stadhuis gebracht om hun opstand voort te zetten. In de ochtend van 27 juli 1794 is het gebouw ingenomen. Later op de dag zijn Robespierre en zijn volgelingen voor het [[Revolutionair tribunaal (Frankrijk)|Revolutionair Tribunaal]] geleid. Zij hadden zich volgens [[Albert Soboul]] te veel vereenzelvigd met de sansculotten.<ref>Soboul, A. (1979) De Franse Revolutie II, p. 349-350.</ref>
* De [[Franse Revolutie#Thermidor|Thermidorianen]] draaiden een aantal maatregelen terug. De maximumprijzen voor de levensmiddelen werden afgeschaft.
* In januari 1795 riep [[Gracchus Babeuf]] de sansculotten nog eenmaal op tot opstand. [[Charles-Gilbert Romme]], de uitvinder van de [[Franse Republikeinse Kalender|Revolutionaire Kalender]], eiste huiszoekingen naar meel en brood voor iedereen.