Intrede van Leopold I in België: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 20:
Toen [[Leopold I van België|Leopold van Saksen-Coburg-Gotha]] in 1816 huwde met de Britse troonopvolgster [[Charlotte Augusta van Wales|Charlotte]], de enige dochter van de latere koning [[George IV van het Verenigd Koninkrijk|George IV]], leek hem een toekomst weggelegd als [[prins-gemaal]] van het [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland]]. Prinses Charlotte stierf echter een jaar later in het kraambed, op 6 november 1817, nadat ze daags voordien was bevallen van een doodgeboren zoon. Na dit persoonlijk drama voor prins Leopold leek zijn toekomst plots onzeker.
 
In 1825 kreeg Leopold vervolgens het koningschap van [[Koninkrijk Griekenland|Griekenland]] aangeboden, op initiatief van [[Ioannis Kapodistrias]]. Na lang aarzelen ging Leopold uiteindelijk toch in op dit aanbod, al kende hij Griekenland niet zo goed. De Griekse taal was hij bijvoorbeeld niet machtig. Op 21 mei 1830 deed Leopold echter alsnog afstand van het aangeboden koningschap, nog voor hij daadwerkelijk over over Griekenland had geregeerd. Leopold wees de Griekse troon af vanwege de onstabiele situatie in het land, haar onzekere toekomst en niet in het minst de houding van de Europese [[grootmacht]]en ten aanzien van de nieuwe Griekse staat.<ref>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA64&lpg=PA64&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 64-66.</ref>
 
Na het overlijden van zijn vrouw Charlotte zag Leopold, op dat moment 40 jaar oud, door het afwijzen van de Griekse troon evenwel een tweede kans aan zich voorbijgaan om een Europese troon te bestijgen.
 
== Het aanvaarden van het Belgisch koningschap ==
Rond dezelfde periode, in augustus 1830, brak in het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] de [[Belgische Revolutie]] uit. Het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]], de revolutionaire grondwetgevende vergadering, koos voor de [[constitutionele monarchie]] als staatsvorm.
Rond dezelfde periode, in augustus 1830, brak in het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] de [[Belgische Revolutie]] uit. Het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]], de revolutionaire grondwetgevende vergadering, koos voor de [[constitutionele monarchie]] als staatsvorm. Na een mislukte poging om [[Lodewijk van Orléans (1814-1896)|Lodewijk van Orléans]], de hertog van Nemours, op de troon te installeren, kwam prins Leopold van Saksen-Coburg-Gotha in het vizier van [[Joseph Lebeau]], die op dat moment minister van Buitenlandse Zaken was. Op 18 april 1831 reisde een Belgische delegatie af naar Londen om er te polsen naar de eventuele interesse bij Leopold om Koning der Belgen te worden. Deze delegatie bestond uit graaf [[Félix de Mérode]], [[Henri de Brouckère]], burggraaf [[Charles Hippolyte Vilain XIIII]], priester [[Leo de Foere|Leon de Foere]] en [[Jules Van Praet]].<ref>{{aut|Claessens, Henriëtte}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA76&lpg=PA76&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 76.</ref> Tijdens de ontmoeting met de Belgische delegatie stelde Leopold: "''Messieurs, vous avez rudement traité la royauté, qui n'était pas là pour se défendre. Votre Charte est bien démocratique; cependant je crois qu'en y mettant de la bonne volonté de part et d'autre, on peut encore marcher''".<ref group=vertaling>"Heren, u heeft het koningschap hard aangepakt, dat zich overigens niet kon verdedigen. Het Charter [''de Belgische Grondwet''] is zeer democratisch; ik denk echter dat het met goede wil aan beide zijden wel kan lukken."</ref><ref>[https://www.senate.be/www/?MIval=/publications/viewPubDoc&TID=67114393&LANG=nl ''Parl.St.'' Senaat 2008-2009, 2 juli 2009, Dotaties aan de koninklijke familie: Verslag namens het bureau, DOC 4-1335/1.]</ref> De [[Belgische Grondwet]] waarop Leopold doelde was in die tijd inderdaad de meest liberale grondwetten ter wereld: ze voorzag immers in [[fundamentele vrijheden]], zoals onder meer de [[persvrijheid]] en de [[vrijheid van godsdienst]], maar ook in de [[constitutionele monarchie]], een staatsvorm met slechts beperkte macht voor de koning.<ref group="noot">Met de keuze voor deze staatsvorm zette het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]] zich af van koning [[Willem I der Nederlanden|Willem I]], die over het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] regeerde als een [[Verlicht despotisme|verlicht despoot]]. De [[constitutionele monarchie]] zou overigens in 1848 in [[Nederland]] worden ingevoerd onder impuls van [[Johan Rudolph Thorbecke]].</ref>
 
Rond dezelfde periode, in augustus 1830, brak in het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] de [[Belgische Revolutie]] uit. Het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]], de revolutionaire grondwetgevende vergadering, koos voor de [[constitutionele monarchie]] als staatsvorm. Na een mislukte poging om [[Lodewijk van Orléans (1814-1896)|Lodewijk van Orléans]], de hertog van Nemours, op de troon te installeren, kwam prins Leopold van Saksen-Coburg-Gotha in het vizier van [[Joseph Lebeau]], die op dat moment minister van Buitenlandse Zaken was. Op 18 april 1831 reisde een Belgische delegatie af naar Londen om er te polsen naar de eventuele interesse bij Leopold om Koning der Belgen te worden. Deze delegatie bestond uit graaf [[Félix de Mérode]], [[Henri de Brouckère]], burggraaf [[Charles Hippolyte Vilain XIIII]], priester [[Leo de Foere|Leon de Foere]] en [[Jules Van Praet]].<ref>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA76&lpg=PA76&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 76.</ref> Tijdens de ontmoeting met de Belgische delegatie stelde Leopold: "''Messieurs, vous avez rudement traité la royauté, qui n'était pas là pour se défendre. Votre Charte est bien démocratique; cependant je crois qu'en y mettant de la bonne volonté de part et d'autre, on peut encore marcher''".<ref group=vertaling>"Heren, u heeft het koningschap hard aangepakt, dat zich overigens niet kon verdedigen. Het Charter [''de Belgische Grondwet''] is zeer democratisch; ik denk echter dat het met goede wil aan beide zijden wel kan lukken."</ref><ref>[https://www.senate.be/www/?MIval=/publications/viewPubDoc&TID=67114393&LANG=nl ''Parl.St.'' Senaat 2008-2009, 2 juli 2009, Dotaties aan de koninklijke familie: Verslag namens het bureau, DOC 4-1335/1.]</ref> De [[Belgische Grondwet]] waarop Leopold doelde was in die tijd inderdaad de meest liberale grondwetten ter wereld: ze voorzag immers in [[fundamentele vrijheden]], zoals onder meer de [[persvrijheid]] en de [[vrijheid van godsdienst]], maar ook in de [[constitutionele monarchie]], een staatsvorm met slechts beperkte macht voor de koning.<ref group="noot">Met de keuze voor deze staatsvorm zette het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]] zich af van koning [[Willem I der Nederlanden|Willem I]], die over het [[Verenigd Koninkrijk der Nederlanden]] regeerde als een [[Verlicht despotisme|verlicht despoot]]. De [[constitutionele monarchie]] zou overigens in 1848 in [[Nederland]] worden ingevoerd onder impuls van [[Johan Rudolph Thorbecke]].</ref>
Op 25 mei 1831 werd in het Nationaal Congres officieel de kandidatuur van [[Leopold I van België|Leopold van Saksen-Coburg-Gotha]] ingediend.<ref>{{aut|Claessens, Henriëtte}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA77&lpg=PA77&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 77.</ref> Na een moeizame koningskeuze verkoos het Congres op 4 juni 1831 prins Leopold tot [[Lijst van koningen der Belgen|Koning der Belgen]].<ref>{{aut|Ridder Huyttens, E.}} ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA263&lpg=PA263&dq=Discussions+du+Congr%C3%A8s+national+de+Belgique+tome+3&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', Brussel, Société typographique belge, Adolphe Wahlen et Cie., 1844, p. 263.</ref> Hij kreeg de stem van 152 van de in totaal 196 leden.<ref>{{aut|Ridder Huyttens, E.}} ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA266&lpg=PA266&dq=Discussions+du+Congr%C3%A8s+national+de+Belgique+tome+3&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', Brussel, Société typographique belge, Adolphe Wahlen et Cie., 1844, p. 266.</ref>
 
Op 25 mei 1831 werd in het Nationaal Congres officieel de kandidatuur van [[Leopold I van België|Leopold van Saksen-Coburg-Gotha]] ingediend.<ref>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA77&lpg=PA77&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 77.</ref> NaHet eenvoorstel moeizameluidde koningskeuzeals verkoosvolgt: het"''Les Congresdéputés opsoussignés 4proposent junile 1831prince prinsLéopold Leopoldde totSaxe-Cobourg [[Lijstpour vanroi koningen der Belgen|Koning der Belgen]].<ref>{{aut|Ridder Huyttens, E.}} ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA263&lpg=PA263&dq=Discussions+du+Congr%C3%A8s+national+de+Belgique+tome+3&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national dela Belgique 1830-1831, volume 3].''," Brussel,Het Sociétévoorstel typographiquehad belge,maar Adolpheliefst Wahlen95 et Cieondertekenaars., 1844,Onmiddellijk p.na 263.</ref>de Hijneerlegging kreegsluiten denog stemeens van17 152Congresleden vanzich deaan inbij totaal 196het ledenvoorstel.<ref>{{aut|Ridder Huyttens, E.}}, ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA266PA136&lpg=PA266PA136&dq=Discussions+du+Congr%C3%A8s+national+de+Belgique+tome+3&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', Brussel, Société typographique belge, Adolphe Wahlen et Cie., 1844, p. 266136.</ref>
 
Na een moeizame koningskeuze verkoos het Congres op 4 juni 1831 prins Leopold tot [[Lijst van koningen der Belgen|Koning der Belgen]].<ref>{{aut|Huyttens, E.}} ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA263&lpg=PA263&dq=&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', p. 263.</ref> Bij de stemming waren 196 Congresleden aanwezig. Onder hen stemden 152 Congresleden voor prins Leopold, 14 voor regent [[Erasme Louis Surlet de Chokier]] en 10 zonder meer tegen prins Leopold. Tevens waren er 19 onthoudingen en één ongeldige stem. Vier Congresleden waren afwezig.<ref group="noot">De afwezige leden van het [[Nationaal Congres (België)|Nationaal Congres]] waren burggraaf [[Philippe de Bousies]], [[Jean Ghisbert de Leeuw]], [[Laurent Dethier]] en graaf [[François de Robiano]].</ref> Vervolgens proclameerde Congresvoorzitter [[Etienne de Gerlache]] prins Leopold tot Koning der Belgen, evenwel onder voorwaarde dat hij de [[Belgische Grondwet]] zou aanvaarden en voor het Congres de grondwettelijke eed zou afleggen.<ref>{{aut|Huyttens, E.}}, ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&pg=PA269&lpg=PA269&dq=&source=bl&ots=Wml3wyeE6g&sig=iGKQTnWxW1sAFEeh2EEUzfHBOx0&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiXoIus2ZjZAhVD3KQKHTGyC4AQ6AEIQjAD#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', p. 269-271.</ref>
 
Prins Leopold verbleef op het moment van zijn verkiezing op [[Claremont House]], zijn landgoed in het [[Verenigd Koninkrijk]]. Hij werd in de ochtend van 6 juni op de hoogte gebracht van zijn verkiezing tot staatshoofd van het jonge [[België]]. Hierop vertrok hij onmiddellijk naar het nabije [[Londen]]. Op 7 juni ontmoette hij er opnieuw een Belgische delegatie. [[Etienne de Gerlache]], de voorzitter van het Nationaal Congres, overhandigde hem een brief van regent [[Erasme Louis Surlet de Chokier]] met de stand van zaken.<ref>{{aut|Bronne, C.,}} ''Leopold I en zijn tijd'', Antwerpen, Scriptoria, 1971, p. 54, ISBN 9002118414.</ref>
Regel 35 ⟶ 39:
In Londen verzegelde Leopold zijn papieren, gaf zijn personeel een [[gouden handdruk]], verzekerde zich van het onderhoud van Claremont House en deed afstand van zijn Britse dotatie. Nog in Londen stelde hij [[Jules Van Praet]], een Brugse archivaris, aan als zijn secretaris.<ref group="noot">De Van Praetlaan in de Brusselse deelgemeente [[Laken (België)|Laken]] is naar hem genoemd. Deze laan grenst aan het Koninklijk Domein van het [[Kasteel van Laken]].</ref> Op dat moment stond niets hem nog in de weg om af te reizen naar het nieuwe koninkrijk.<ref>{{aut|Bronne, C.,}} ''Leopold I en zijn tijd'', Antwerpen, Scriptoria, 1971, p. 57, ISBN 9002118414.</ref>
 
Net zoals dat met Griekenland het geval was, kende Leopold ook België niet zeer goed. Hij was er in het verleden tweemaal geweest. In 1816 trok hij door [[Luik (stad)|Luik]] en [[Brussel (stad)|Brussel]] op zijn tocht naar Londen. In 1929 bezocht hij België een tweede maal.<ref>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA78&lpg=PA78&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 78.</ref>
 
== De reis naar België ==
[[Bestand:Kaart Intrede van koning Leopold I in België 1831.jpg|{{largethumb}}|Kaart van de intrede van koning Leopold I in België in 1831.]]
Leopold vertrok op 16 juli 1831 in de haven van [[Dover (Engeland)|Dover]] met het koninklijk jacht ''Crusader''. Tijdens deze vaart werd hij [[zeeziek]].<ref name="Claessens80>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA80&lpg=PA80&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 80.</ref> De bestemming was de Franse havenstad [[Calais]]. Bij het naderen van de Franse kust weerklonken er artillerieschoten. Het ging evenwel niet om een militaire aanval, maar om een verwelkoming in opdracht van de Franse koning [[Lodewijk Filips I van Frankrijk|Louis Philippe]], die eveneens na een [[Julirevolutie|revolutie in 1830]] op de troon belandde. In Calais werd de toekomstige koning begroet door generaal [[Augustin Daniel Belliard|Belliard]], ambassadeur van Frankrijk in [[Brussel (stad)|Brussel]].<ref name="Bronne58">{{aut|Bronne, C.,}} ''Leopold I en zijn tijd'', Antwerpen, Scriptoria, 1971, p. 58, ISBN 9002118414.</ref> Leopold overnachtte er in hotel ''Dessin''.<ref name="Claessens81>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA81&lpg=PA81&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 81.</ref>
 
== De ontvangst in De Panne ==
Regel 108 ⟶ 112:
 
==Na de eedaflegging==
Op 22 juli volgde er nog een [[Te Deum (hymne)|Te Deum]] in de [[kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele]] in Brussel.<ref name="Huyttens620"/> De voorganger in deze misviering was Jean Joseph Delplancq, [[Lijst van bisschoppen van Doornik|de bisschop van Doornik]]. Nadien volgden een troepenschouwing op het [[Martelarenplein (Brussel)|Martelarenplein]] en bezoeken aan de Grote Harmonie en de [[Kruidtuin (Brussel)|Kruidtuin]].<ref>{{aut|Claessens, HenriëtteH.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA86&lpg=PA86&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', p. 86.</ref>
 
Enkele dagen na de inauguratie duidde de nieuwe koning [[Joseph Lebeau]] aan als [[formateur]]. Lebeau, die Leopold als kandidaat voor het koningschap introduceerde in het Nationaal Congres, kreeg hierbij de opdracht een nieuwe regering te vormen. Hieruit ontstond de regering [[Regering-De Mûelenaere]]. Het aanstellen van een formateur bij de regeringsvorming in België is een gebruik dat koning Leopold had overgenomen uit het [[Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland|Verenigd Koninkrijk]] en bestaat tot op de dag van vandaag. Zo stelde koning [[Filip van België|Filip]] [[Kris Peeters]] en [[Charles Michel]] aan als formateurs bij de [[Regeringsformaties België 2014#Federale regering|regeringsvorming]] na de [[Belgische federale verkiezingen 2014|federale verkiezingen van 25 mei 2014]].
Regel 134 ⟶ 138:
*{{fr}} {{aut|Ridder Huyttens, E.}} ''[https://books.google.be/books?id=UL9SAAAAcAAJ&printsec=frontcover&hl=nl#v=onepage&q&f=false Discussions du Congrès national de Belgique 1830-1831, volume 3]'', Brussel, Société typographique belge, Adolphe Wahlen et Cie., 1844, 636 p.
*{{nl}} {{aut|Bronne, C.,}} ''Leopold I en zijn tijd'', Antwerpen, Scriptoria, 1971, 356 p., ISBN 9002118414.
*{{nl}} {{aut|Claessens, H.}}, ''[https://books.google.be/books?id=ctT-X9lGuNQC&pg=PA3&lpg=PA3&dq&source=bl&ots=LfuEVQKc-C&sig=TybwB7AnKy73UfFaFO-mLz_GGyc&hl=nl&sa=X&ved=2ahUKEwi9_4H-yMLdAhXNKFAKHTTQAesQ6AEwCHoECAIQAQ#v=onepage&q&f=false Leven en liefdes van Leopold I]'', Tielt, Lannoo, 2002, 434 p., ISBN 9789020947892.
-----
'''Noten'''
{{References|group=noot||2}}
-----
'''Vertalingen'''
{{References|group=vertaling||2}}
-----
'''Referenties'''
{{References||2}}
}}