Dominicus Guzmán: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 8:
| vereerd_bij = [[Rooms-Katholieke Kerk]], [[Anglicaanse Kerk]], [[Lutheranisme]]
| afbeelding = The Perugia Altarpiece, Side Panel Depicting St. Dominic.jpg
| onderschrift = Afbeelding van Dominicus Guzman door [[Fra Angelico (schilder-frater)|Fra Angelico]]
| heiligverklaring_datum = [[13 juli]] [[1234]]
| heiligverklaring_plaats = [[Rieti (stad)|Rieti]]
| heiligverklaring_door = [[Paus Gregorius IX]]
| attributen = [[Lelie (geslacht)|Lelie]], [[Hondhond]], [[Ster (symbool)|Sterster]], [[Boek (document)|Boekboek]], [[Tonsuurtonsuur]], [[Fakkelfakkel]]
| beschermheilige_voor = [[Astrologen]], [[Wetenschapperswetenschappers]]
| schrijn = [[Basiliek van San Domenico]] te Bologna]]
}}
'''Dominicus Guzmán''' ([[Spaans (hoofdbetekenis)|Spaans]]: ''Domingo'') ([[Caleruega]], ([[Koninkrijk Castilië]]), [[1170]] - [[Bologna (stad)|Bologna]], [[6 augustus]] [[1221]]), ook bekend als '''Dominicus van Osma''' en ook '''Dominicus de Guzmán''' genoemd, was de stichter van de [[dominicanen]].
 
'''Dominicus Guzmán''' ([[Spaans (hoofdbetekenis)|Spaans]]: ''Domingo'') ([[Caleruega]] ([[Koninkrijk Castilië]]), [[1170]] - [[Bologna (stad)|Bologna]], [[6 augustus]] [[1221]]), ook bekend als '''Dominicus van Osma''' en ook '''Dominicus de Guzmán''' genoemd, was de stichter van de [[dominicanen]].
 
Hij studeerde in [[Palencia (stad)|Palencia]] en werd rond 1195 [[seculiere kanunnik|kanunnik]] van de kathedraal van Osma (tegenwoordig [[Burgo de Osma]]). In 1203 en 1205 begeleidde hij als subprior van het [[kapittel|kathedraalkapittel]] bisschop [[Diego van Osma]] op reizen naar Scandinavië in opdracht van de koning van Castilië. Dominicus vatte hierdoor het idee op om in Scandinavië te gaan missioneren.
 
[[File:Berruguete ordeal.jpg|{{largethumb}}thumb|left|''De H. Dominicus en de Albingenzen'' ([[Pedro Berruguete]], ca. 1493-99). Dit propagandaschilderij is gebaseerd op een disputatio tussen pauselijke predikanten en katharen uit april 1207.<ref>Aan pauselijke zijde: Dominicus, bisschop Diego van Osma, [[Pierre de Castelnau]] en Raoul de Fontfroide (uit de [[Abdij Sainte-Marie de Fontfroide|abdij van Fontfroide]]). Aan kathaarse zijde: Arnaud Othon, Guilabert de Castres, Benoît de Termes en Pons Jourdain. Vier lekenrechters arbitreerden op basis van schriftelijke argumenten en antwoorden.</ref> Vijftien dagen lang debatteerden zij in de kathaarse burcht van [[Montréal (Aude)|Montréal]] om tenslotte een [[godsoordeel]] te zoeken. Deze 15e-eeuwse schildering toont hoe geschriften van beide kampen in het vuur werden geworpen en alleen die van de katharen bleven branden. Het argumentatieschema van Dominicus echter steeg telkens op uit de vlammen.<ref>Althans volgens de kroniek van monnik [[Pierre des Vaux de Cernai]], ''Hystoria Albigensis. Historia de factis et triumphis memorabilibus nobilis viri domini Simonis comitis de Monte Forti'', 1213-1218.</ref> ]]
 
In 1206 kreeg hij van de paus een missietaak in de [[Languedoc (provincie)|Languedoc]], waar hij samen met [[cisterciënzers]] de [[Katharen|Kathaarse]] ketters moest bestrijden. Deze monniken bereikten weinig door hun hooghartige optreden en luxueuze uitstraling. Dominicus begon daarom in alle eenvoud te prediken. Volgens Dominicus moest ketterij namelijk bestreden worden door predikers die met hun eenvoudige leefstijl hun woorden geloofwaardigheid en autoriteit verschaften. Dominicus' prediking had aanvankelijk een zeker succes. Eind 1206 stichtte hij te [[Prouille]] (hedendaags [[Fanjeaux]]) een vrouwenklooster, het eerste klooster van de latere [[dominicanessen]]. Rome probeerde met de zg. [[Albigenzische Kruistochten]] (1209 - 1229) een einde te maken aan het katharisme. In veel ingenomen steden kwamen geen grote aantallen katharen voor. De kathaarse parfaits konden gemakkelijk ontsnappen naar andere plaatsen. Talrijke toevluchtsoorden bleven onaangetast. Toch mag het belang van de kruistochten niet onderschat worden. Gewoonlijk zochten de katharen bescherming bij lokale heren die hun welgezind waren. Als deze ten val kwamen, verloren de katharen hun beschermheer en vertoonden ze zich ook niet meer in die omgeving. De Languedoc was niet langer een gastvrije plaats voor de katharen. Deze kruistochten hebben de weg vrijgemaakt voor de [[Inquisitie]].