Vermiljoen: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Thomask170590 (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
MoiraMoira (overleg | bijdragen)
versie van Magere Hein van 18 jun 2018 om 11:16 (51816497) teruggeplaatst - wat er stond was juist
Regel 1:
[[Image:Cinnabar.jpg|{{largethumb}}|Het mineraal [[cinnaber]], een bron van vermiljoen]]
[[Afbeelding:vermiljoen.png|left]]
'''Vermiljoen''' is een dieproodoranjerood-oranjeachtig [[pigment]]. Het bestaat uit [[kwik(II)sulfide]], HgS, en wordt in de natuur gevonden als het mineraal [[cinnaber]]. Dat is tevens een van de vormen waarin kwikerts wordt gevonden. De kleur van de dieproodoranjerode baan van de [[Vlag van Nederland|Nederlandse vlag]] wordt in de wet aangeduid als "helder vermiljoen".
 
Het pigment heeft een feldieproodpranjefelrode kleur. Het is sterk dekkend. De kleurkracht is groot. Het is op zich goed [[lichtecht]]. Onder invloed van een combinatie van licht en [[waterstofsulfide]] kan het echter snel verdonkeren. Het is wegens de kwikcomponent giftig, hoewel het kwik in verbinding met zwavel niet snel door het lichaam opgenomen wordt.
 
De naam vermiljoen komt uit het [[Latijn]] ''vermiculus'', wat "kleine worm" betekent. Deze naam komt voort uit een verwarring met [[kermes (kleurstof)|kermes]], een ander rood pigment dat uit kleine insecten ([[schildluizen]]) gemaakt wordt en waarvan het kleurende bestanddeel [[karmijnzuur]] of [[kermeszuur]] is. Het normale Latijnse woord voor vermiljoen was ''minium''. Het eerst werd vermiljoen beschreven door de Griek [[Theophrastus]] in 315 voor Chr. Hij gebruikte daarbij het woord κιννάβαρι, ''kinnabari''.
Regel 19:
Tegenwoordig wordt het historisch belangrijke pigment zo goed als nooit meer gebruikt in de schilderkunst. Sinds de vroege twintigste eeuw is vermiljoen vervangen door een variant van [[Cadmiumselenide|cadmiumrood]], dat zeer lichtecht is en te vermengen met alle pigmenten. Dat gebeurde het eerst in de industriële productie; omdat het een traditioneel pigment was, werd vermiljoen in de schildertechniek nog tot diep in de twintigste eeuw toegepast.
 
Omdat vermiljoen niet in het maagzuur oplost, wordt het niet door het lichaam opgenomen. Er is dus geen gevaar voor vergiftiging door het dieproodoranjerode pigment.
 
==Vermiljoenstokerijen in Nederland==