Kerk-Avezaath: verschil tussen versies

Toen na de vierde eeuw de Romeinen weg waren, was het gebied in onzedeze omgeving verlaten. Hier en daar zullen nog wel enkel bewoners zijn achtergebleven.{{Bron?|Klinkt als een speculatie}} Enkele eeuwen later vestigden zich weer nieuwe bewoners in de Betuwe. Het waren de stroomrug- gronden die een menselijk bestaan hier mogelijk maakten. Stroomruggen zijn gronden die wat hoger liggen in het landschap doordat de zwaarste gronddelen het eerst zinken. Zo ook in de Avezathen. Men maakte gebruik van de vruchtbare rivierklei om in de levensbehoefte te voorzien en bouwde opstallen waar men samen met de dieren kon wonen. Hierdoor ontstonden kleine leefgemeenschappen zoals de Avezathen. In deze periode waren het vooral de Germaanse goden als Wodan en Donar, de goden van donder en bliksem,die het geestelijk welzijn van “de Betuwenaren” bepaalden. In de zevende eeuw begon de opmars van het christendom. Bekende namenNamen als Willibrord en Bonifatius hebben daartoe hun steentje bijgedragen. In deze tijd vermengde het christendom zich met de natuurlijke omgeving.

De tijd van Karel de Grote brak aan, wat welvaart en rust met zich mee bracht. Inmiddels was ook het christendom tot de Avezathen doorgedrongen. In deze tijd woonden enkele tienduizenden mensen in Nederland. Dorpsgemeenschappen van een honderdtal mensen waren in staat om een kerk te bouwen. Aanvankelijk van hout. De invloedssfeer van Tiel, waar in de negende eeuw de St. Walburgkerk al was gebouwd, doet zich dan gelden. Men kan er vanuit gaan dat de kerk te Avezaath al in de 10de eeuw is gebouwd. .Volgens het oudst bekende document m.b.t.met betrekking tot de kerk wordt het kerkgebouw van Avezaath op 4 juni 1007 door bisschop Notger van Luik geschonken aan de abdij van Thorn. Deze benedictijner abdij werd in 992 gesticht door graaf Ansfried en zijn vrouw. Ansfried zou later bisschop worden van Utrecht. De abdij van Thorn heeft tot aan het begin van de 17e eeuw het collatie-rechtcollatierecht gehad over de Avezaathse kerkgemeenschap. Het collatierecht is het recht om geestelijken te benoemen in de dorpen van Avezaath.

De huidige St. Lambertuskerk van Kerk-Avezaath stamt gedeeltelijk uit de 11de eeuw. Van deze kerk is geen stichtingsdatum bekend. Lambertus was bisschop van Maastricht. In het rivierengebied zijn meer kerken naar de heilige Lambertus vernoemd. Van de Agatha Capel is de stichtingsdatum expliciet bekend. De Agatha Capel is op 2 mei 1321, daags na de feestdag van Johannes en Filippus, gewijd aan de heilige Agatha. Deze vrouw is in 254 na Christus gestenigd op Sicilie. Het staat beschreven dat de Agatha Capel te Oud-Avezaath (het huidige Kapel-Avezaath) was gewijd. Volgens historicus M.Vermeulen zou er in 720!!! al sprake zijn van een houten kerkje in Avezaath (Oud-Avezaath)? De vraag rijst waar de eerste kerk heeft gestaan. Diverse bronnen vermelden dat de ‘Heer” van de gouw Teisterbant te Alden Avezaath (= Oud Avezaath) heeft gewoond.{{Bron?|Welke bronnen?}}

In het Laageinde vindenbevind wezich nog steeds de hofstede “Alden-Haaf”. Bij deze hofstede is de gracht (singel) nog aanwezig. De gracht omsluit ook een verhoogd gebied. Interessant genoeg voor de archeologie om hier eens te graven. In de negende eeuw woonde graaf Waltger, volgens bronnen, in een dorpjedorp bij Tiel. Men vermoedt dat hier Avezaath, dus Alden-Avesaet mee bedoeld is.

Het woord Avesaet komt uit twee taalgebieden. ‘Sate’ betekent in het Oudnederlands woning en ‘ave’ betekent in het Oudgermaans eeuwen. Vrij vertaald betekent het zoiets als: “De"''De woning van de oude heer.''" De oudste vermelding van Avezaath stamt uit het jaar 709.{{Bron?|Hierboven wordt 850 genoemd}} Er zijn 15 schrijfwijzen van Avezaath bekend.