Mindfulness: verschil tussen versies

'''Mindfulness''' (achtzaamheid) is een uitdrukking die afkomstig is uit het angelsaksisch taalgebruik, waarvan de oorsprong in het [[boeddhisme]] ligt.

Het is een [[gemoedstoestand]] die getypeerd wordt door de bewustwording van de eigen fysieke ervaringen[[ervaring]]en, [[gevoelens]] en gedachten[[gedachte]]n, zonder onmiddellijk over te gaan op automatische reacties. Om toe te werken naar Mindfulness doet men onder andere trainingen, [[meditatie]] en andere aandachtsoefeningen.

Samma Sati is een onderdeel van het zogenaamde [[Het Achtvoudige Pad|achtvoudige pad]] (in Pali en Sanskriet: [[Atthangika Magga (boeddhisme)|atthangika magga]]) en heet dan ''sati'' in [[Pali (taal)|Pali]] of als ''smṛti'' in [[Sanskriet]], begrippen die in het Engels kunnen vertaald worden als mindfulness. Het wordt al 2.000 jaar toegepast in het [[boeddhisme]]. Deze aandachtstraining [[vipassana]] wordt beschouwd als specifiek boeddhistisch en is erop gericht de beoefenaar te brengen tot een ervaring van het bestaan zoals dit werkelijk is.

In een westerse medische of [[psychotherapie|psychotherapeutische]] context is het begrip bekend geworden door de Amerikaanse onderzoeker [[Jon Kabat-Zinn]]. Deze moleculaire bioloog ontleende de term aan [[Thich Nhat Hanh]]<ref>Thich Nhat Hanh (1975). The Miracle of Mindfulness</ref>, een [[Vietnam]]ese [[monnik]] die omwille van zijn houding tijdens de [[Vietnamoorlog]] uit zijn geboorteland verbannen werd en in [[Frankrijk]] ging wonen. Talrijke boeddhistische monniken uit Thailand en Myanmar hebben de vipassana in zijn zuivere vorm onderwezen wat geleid heeft tot vele beoefenaars in de westerse wereld. Ook de vipassanaleraren Saya Gyi[[Sayagyi U Ba Khin]] en [[S.N. Goenka]] hebben wereldwijd volgelingen. Hoewel mindfulness wortels heeft in het boeddhisme veronderstelt men van beoefenaars geen kennis van het boeddhisme, zen[[Zen]], vipassana, yoga of welke oosterse [[filosofie]] of meditatietechniek dan ook. Het wordt o.a. toegepast in MBSR (Engels: ''mindfulness based stress reduction'', op mindfulness gebaseerde [[stress]]vermindering) en MBCT (Engels: ''mindfulness based cognitive therapy'', op mindfulness gebaseerde [[cognitieve therapie]]).

* de mindfulness-training om mensen te leren meer bewust te leven en anders om te gaan met stress, gedachten en emoties[[emotie]]s.

De Amerikaan Dr. Jon Kabat-Zinn, [[Emeritaat|Emeritus]] [[hoogleraar|Hoogleraar]] aan de [[University of Massachusetts]] Medical School heeft als eerste het begrip mindfulness uit zijn boeddhistische context gehaald en een acht weken durende training ontwikkeld, '' mindfulness based stress reduction'' (MBSR, op mindfulness gebaseerde stress reductie). Alhoewel hij meditatie zowel in Azië als in de Verenigde Staten geleerd heeft , ziet hij zichzelf niet als boeddhist, maar beschouwt hij zichzelf liever als wetenschapper. Hij heeft de basis gelegd voor het gebruik van mindfulness door [[arts]]en en/of [[Psychotherapeut|psychotherapeuten]]. MBSR, in het Nederlands ook wel ''aandachttraining'' genoemd, wordt door therapeuten gebruikt ter bestrijding van [[piekeren]], [[pijn]] of [[burn-out]]. Hoewel het geen middel tot het genezen van een [[Klinische depressie|depressie]] kan zijn, helpt het toch om bij stress een terugval in een depressie te voorkomen bij mensen die reeds eerder deze ziekte gehad hebben. Iemand die midden in een zware depressie zit kan er dus geen genezing van verwachten.{{Bron?||2017|10|20}}

Kabat-Zinn heeft bij de ontwikkeling van zijn methode elementen ontleend aan de praktijken van [[Zen]] en van yoga. In de jaren negentig maakte [[Vlaanderen]] kennis met het werk van Kabat-Zinn via de Antwerpse [[psychiater]], zenleraar en mindfulnesstrainer [[Edel Maex]], die boeken over het onderwerp publiceerde en het thema bekender maakte bij een breder publiek.

Enkele misverstanden komen nog vaak voor. Mindfulness is geen vage dagdromerij. Een beoefenaar wordt juist door de aandacht te vestigen op zijn eigen [[lichaam (biologie)|lichaam]], [[ademhaling]], [[zintuigen]], [[gedachten]] en [[emoties]] teruggebracht naar de [[realiteit]].

Mindfulness is evenmin een methode om nooit meer stress of [[angst]] te kennen, maar leert dat zulke gevoelens een onvermijdelijk deel van het leven zijn. Wel leert het anders omgaan met aangename en onaangename gebeurtenissen. Tenslotte bestaat de methode niet uit ontspanningsoefeningen.