Wikipedia

Klimsport: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website
-je en jij.
Regel 7:
Dit ter onderscheiding van het [[bergwandelen]], waarbij doorgaans niet de armen en handen worden gebruikt en dat, afgezien van de vereiste [[lichamelijke conditie]] en de juiste [[Klimmateriaal|uitrusting]] (met name het schoeisel), door de meeste mensen kan worden beoefend. Het bergwandelen wordt evenals het [[toerskiën]] tot de bergsport in ruimere zin gerekend, terwijl met klimsport meestal wordt gedoeld op de steile tot verticale (en in extreme gevallen soms overhangende) bestijgingen.
 
JeOok kuntin ookklimhallen klimmenkan inworden klimhallengeklommen. Die zittenbevinden door heel Nederland verspreid en daar zitten stenen aan de muur waarwaaraan jemen jezich aan kuntkan vasthouden., Dantot klimeen jehoogte totvan oneveerongeveer 16 meter omhoog.
 
==Algemeen==
Regel 16:
Korte beklimmingen worden meestal beveiligd met een [[klimtouw]] door een [[zekering (klimsport)|zekering]] boven aan de route te halen. Deze manier van klimmen heet [[topropen]]. Dit gebeurt in tweetallen: de zekeraar op de grond trekt het touw strak voor de klimmer. In klimhallen in Nederland en België is deze methode zeer gebruikelijk.
 
In landen als Zwitserland en Oostenrijk kun jekan in klimhallen alleen voorklimmenvoorgeklommen worden. Dit houdt in dat er boven geen haak met een touw erin is. JeDe klimmer moet zelf het touw zelf meenemen om gezekerd te zijn. Om de paar meter maakmaakt jedie jehet touw vast aan een haak in de rots. Als jede klimmer valt, valgebeurt je dusdat tot onder het vorige punt waar jehet touw was vastgemaakt. Ook hier bengebeurt jeklimmen in paren. Één persoon is de ''klimmer'', de ander de ''zekeraar''. De klimmer klimt omhoog en plaatst de beveiligingen en leidt zijn klimtouw door deze beveiligingen. De zekeraar, die achterblijft, geeft touw uit en blokkeert het touw als de klimmer zou vallen.
 
Bij heel lange routes klimgebeurt jevoorklimmen om en om voor. Als de eerste voorklimmer bovenaan is en [[stand (klimsport)|stand]] gemaakt heeft, wisselen de klimmer en de zekeraar van rol. De tweede klimmer klimt nu naar boven en verwijdert alle beveiligingen die onderweg door de eerste klimmer aangebracht zijn. De eerste klimmer fungeert nu als zekeraar. Men kan ook door middel van een [[klimtouw|dubbeltouw]] of [[klimtouw|tweelingtouw]] twee naklimmers zekeren.
 
Bijna alle klimmers volgen bekende [[klimroute]]s die zijn beschreven in [[klimgids]]en, ook ''topo'' (afgeleid van ''[[topografie]]'') genoemd. De meest ervaren en ondernemende klimmers zullen proberen nieuwe routes te openen en ze als eerste te klimmen.
Regel 25:
[[Afbeelding:Top roping in black forest 6.jpg|{{largethumb}}|Een voorbeeld van Top-Rope-klimmen (laag risico)]]
* [[Alpinisme]] is het beklimmen van bergen en kan [[bergwandelen]], [[rotsklimmen]] en [[IJsklimmen|ijsklimmen]] omvatten.
* [[Boulderen]] is verticale of horizontale beweging over [[boulderen|boulders]], lagere rotsen waardoor meestal zonder touw kan worden geklommen. Dit kun jekan ook indoor in een klimhal doen.
* [[Builderen]] (vgl. bouldering) is het beklimmen van de buitenkant van gebouwen. Dit is meestal verboden.
* [[IJsklimmen]] is het klimmen op ijs. Dit is mogelijk bij bevroren watervallen (ijsval).
Regel 34:
* een specialisatie uit het rotsklimmen/alpinisme ontstaan is het [[sportklimmen]]/vrij klimmen. Hierbij wordt op rots geklommen maar daarbij is opgelegd dat een route (een logische lijn naar boven over de rots) als geklommen geldt, als men niet alleen boven komt, maar dit ook zonder hulpmiddelen tot voortbeweging is gebeurd. Dus alleen op handen en voeten op de rots. Belangrijk is ook te beseffen dat er wel degelijk zekerheid wordt ingebouwd door touw en tussenzekeringen in de rots om een eventuele val op te vangen. Wordt sportklimmen beoefend zonder zekering, dan spreekt men van [[Vrij klimmen|free-solo of solo-klimmen]].
 
JeEen kuntroute een routekan in verschillende stijlen beklimmenbeklommen. De puurste vorm is een route “on-sight” beklimmen, waarbijals jede klimmer deze route nog nooit hebtheeft geprobeerd, of zelfs nog nooit hebtheeft gezien of iemand deze hebt zien beklimmen. Er is dan pas sprake van een geslaagde “on-sight” beklimming wanneer jede klimmer zonder te vallen in één keer boven komt.
 
Een route “rotpunkt” beklimmen geeft aan dat er al een eerdere poging aan vooraf is gegaan. Nu beklimwordt je hem echter ookhij zonder te vallen of te rusten in één keer naar bovenbeklommen.
 
“All-free” geeft aan dat jeeen route met vallen en rusten een route hebtis beklommen. Alle bewegingen heb jezijn echter gedaan zonder gebruik te maken van haken of ander technische hulpmiddelen. Het geeft aan dat jede klimmer in staat mag worden geacht de route geheel zonder rusten te kunnen beklimmen, alle afzonderlijke bewegingen moeten nu echter nog aan elkaar geplakt worden.
 
Bij “yo-yo-en” beklim je ookwordt een route ook met vallen en opstaan geklommen. Nu keer jede klimmer echter steeds terug naar het begin van de route en begin jebegint opnieuw. Het touw blijft wel in de ingehangen zekeringen hangen.
 
De laatste methode is het “naklimmen” van een route. JeDe klimmer wordt hierbij gezekerd door middel van een touw dat van bovenaf neerhangt. Dit touw hangt altijd strak, het valrisico is zeer laag. Soms spreekt men van "top-rope" klimmen, waarbij de klimmer van op de grond wordt gezekerd. Dit laatste is een veel gebruikte methode om beginners een eerste kennismaking met de rotsen te laten ervaren, de handelingen komen sterk overeen met de meeste die in een [[klimhal]] worden uitgevoerd.
 
== Klimcategorieën naar de manier van voortbewegen ==
[[Afbeelding:Rock wall.JPG|thumb|200px|right|Klimmen op artificiële wanden]]
Er worden meestal zeven manieren onderscheiden:
* [[Artificieel klimmen]]: alles is geoorloofd om jezelfde klimmer en jezijn materiaal de wand op te krijgen. Je kunt materiaal in spleten stoppen en eraan trekken of erop gaan staan om jezelf omhoog te werken. Het is in bepaalde gevallen de enige manier om een rotswand te beklimmen. Een speciale vorm hiervan is de [[direttissima]], waarbij een route zo strikt mogelijk in een rechte lijn omhoog wordt afgelegd.
* [[Vrij klimmen]]: het is bij deze vorm van klimmen alleen geoorloofd om jehet eigen lichaam te gebruiken om een rots te beklimmen. Materiaal zoals touwen en zekeringen zijn er alleen voor om de klim te beveiligen en mogen niet gebruikt worden om omhoog te komen.
* [[Scrambling]]: klimmen zonder een zekeraar nodig te hebben.
* [[Boulder hopping]]: Van steen tot steen springen, af en toe gebruikmakend van de handen.
Regel 98:
De veiligheid van klimmen en ijsklimmen wordt bepaald door twee belangrijke factoren: goed materiaal en goede, veilige klimtechnieken. De UIAA heeft voor het klimmateriaal een wereldwijde materiaalstandaard ontwikkeld waar bijna alle materiaalfabrikanten aan voldoen. Dit klimmateriaal is voorzien van het UIAA-keurmerk. De UIAA Training Standards geven de klim- en bergsportverenigingen een gestructureerde opleiding waarin het aanleren van klimtechnieken voorop staat. Deze standaardopleidingen worden ook in klimhallen gegeven door gecertificeerde instructeurs. Zie [[Klimongeval]] voor gevallen waarin het fout ging.
 
Bij Indoorindoor Topropetoprope-klimmen, zekerzekert jede klimmer zich met een ATC of met een Grigrigrigri. De laatste heeft een ingebouwd veiligheidssysteem dat automatisch blokkeert wanneer de klimmer valt. Uiteraard moet de zekeraar te allen tijde opletten en het touw goed vast hebben.
 
== Routewaardering ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Klimsport"