Punk (muziek): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Versie 51106597 van 81.242.241.255 (overleg) ongedaan gemaakt.
Label: Ongedaan maken
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 5:
== Voorgeschiedenis ==
=== Voorlopers ===
Punks (in het Nederlands ook wel: 'punkers') waren niet de eersten die hun walging vertaalden in provocatief [[absurdisme]]. Het verschijnsel draagt kenmerken van [[dadaïsme]] en [[Situationisten|situationisme]], maar vindt dankzij de [[Massacommunicatie|massamedia]] een veel groter publiek. In muzikaal opzicht wordt voor het ontstaan van de punk vaak verwezen naar de [[protopunk]] bands [[The Who]], [[MC5]], [[Ramones]], [[Iggy Pop]] & [[The Stooges]], [[The Velvet Underground]], [[Patti Smith]] en [[Jonathan Richman]] & [[The Modern Lovers]].
 
=== OntstaanBenaming ===
In [[1970]] brengt [[Nick Tosches]] het woord ''punk'' voor het eerst in verband met luidruchtige [[popmuziek]]. Hij doet dat in een artikel voor het Amerikaanse [[muziektijdschrift]] Fusion, getiteld ''The Punk Muse: The True Story of Protopathic Spiff Including the Lowdown on the Trouble-Making Five-Percent of America's Youth''. Mede dankzij de Engelse impresario [[Malcolm McLaren]], die de media op handig wijze wist te beïnvloeden, verwijst de term vanaf 1976 naar een stroming binnen de jongerencultuur.
 
Mede dankzij de Engelse kunstenaar-broekenverkoper-mediamanipulator [[Malcolm McLaren]] verwijst de term vanaf 1976 naar een stroming binnen de jongerencultuur.
 
== Punk in het Verenigd Koninkrijk ==
[[Bestand:Sex Pistols in Paradiso.jpg|miniatuur|rechts|Sex Pistols in 1977.]]
[[Bestand:The Stranglers (band).JPG|thumb|The Stranglers in 2013.]]
Als manager van de punkgroep [[Sex Pistols]] zet McLaren in 1976 een handige mediacampagne op touw die onder het rebelse deel van de Britse jeugd massale navolging vindt. De stijl van de Sex Pistols is niet uniek, maar leunt zwaar op de ongepolijste gitaarrock van Amerikaanse groepen als de [[Stooges]], de Ramones en de [[The New York Dolls|New York Dolls]]. Met terugwerkende kracht worden ook deze artiesten tot de punk gerekend (alhoewel de Ramones drie jaar voor de Britse punk begonnen).
 
=== De hoogtijdagen ===
In het kielzog van de Sex Pistols begonnen talloze Britse jongeren hun eigen punkband.
Punk brak pas echt door in Engeland na een concert van The Ramones. Een van de eerste punkplaten was ''Live at the Roxy WC1'' met een aantal van de eerste punkrockbands. Er is ook een documentaire, ''Don LettsThe Punk Rock movieMovie'' (Don Letts, 1978), uit deze beginperiode in Engeland.
 
Als reden voor het succes van de punk worden vaak de sociale omstandigheden in het Verenigd Koninkrijk genoemd (stakingen, werkloosheid en dergelijke). Het optimisme van de hippiegeneratie heeft voor veel jongeren afgedaan. Ze voelen zich genegeerd en niet serieus genomen. Punk is een uitlaatklep voor dergelijke frustraties. Zonder enige kennis van muziekachtergronden beginnen veel jongeren een bandje. Punkliedjes bestaan zelden uit meer dan drie verschillende akkoorden. De zang is hard. De punks dragen gescheurde kleding en tightpants (strakke broek) en gebruiken scheermesjes en veiligheidsspelden als sieraden.
 
=== Invloed ===
[[Bestand:Talking Heads band1.jpg|{{Largethumb}}|De [[Talking Heads]] (hier in Toronto in 1978) waren pioniers van de new wave.]]
Nadat [[Johnny Rotten]] begin 1978 de [[Sex Pistols]] verliet, raakten de veiligheidsspelden al snel uit de mode en werd de betekenis van de pure punk als muzieksoort gemarginaliseerd. Toch bleef de stroming nog jarenlang invloedrijk op het gebied van [[Punk (mode)|mode]], (zie [[popmuziekVivienne Westwood]]), popmuziek en [[grafische vormgeving]] (zie [[Jamie Reid]]).
 
Onder de noemer [[New wave (muziekstijl)|new wave]] bepaalt de mentaliteit van de punks nog jaren het gezicht van de Britse en Amerikaanse popmuziek.
Regel 32 ⟶ 31:
===Bands ===
{{Zie ook|Zie [[:Categorie:Britse punkband|Categorie:Britse punkband]]}}
 
===Mode===
* [[Vivienne Westwood]]
 
===Vormgeving===
* [[Jamie Reid]]
 
== Punk in Noord-Amerika ==
[[Bestand:Ramones 1983 b.jpg|thumb|Ramones in 1983.]]
In tegenstelling tot de Britse punk, die in feite weinig meer was dan een tijdelijke, zeer succesvolle mediahype, is de Amerikaanse punk een subcultureel verschijnsel met een zeer lange geschiedenis. Deze begint al in de jaren zestig van de twintigste eeuw, toen in Amerika reeds volop [[garagerock]] werd gemaakt. Na het Britse succesverhaal werd de naam ''punk'' ook door Amerikaanse bands geadopteerd of aan hen opgedrongen.
 
=== Oostkust ===
[[Bestand:Minor-threat-malcolm-riviera.jpg|Minor Threat in 1981.|thumb]]
[[Bestand:SonicYouth.JPG|thumb|Sonic Youth in 2005.]]
Onder invloed van het succes van de Sex Pistols in Groot-Brittannië werd vanaf het einde van de jaren zeventig van de twintigste eeuw een aantal luidruchtige bands uit New York tot het genre gerekend. Het ging om bands die eerder waren ontstaan dan de Sex Pistols. De [[rock-'n-roll]]band Ramones was het grote voorbeeld voor de New Yorkse punk. In tegenstelling tot de Britse tegenhanger wist deze Amerikaanse punk nauwelijks tot de grote media door te dringen. Het bleef een cultverschijnsel.
 
Aan de Oostkust kende de punk veel invloeden van andere genres, zoals de [[reggae]], [[oi!]] en [[hardcore punk|hardcore]].
 
* [[Anti-Flag]]
* [[Bad Brains]]
Regel 54 ⟶ 49:
* [[The Misfits (band)|Misfits]]
 
Ook ontstond er in New York een experimentele vorm van punk. De [[Nono wave]]-stroming met daaruit voortkomende [[noise rocknoiserock]]bands:
* [[Lydia Lunch]]
* [[Glenn Branca]]
Regel 61 ⟶ 56:
 
=== Westkust ===
[[Bestand:Dead-kennedys-live.jpg|miniatuur|rechts|[[Jello Biafra]] van de punkband Dead Kennedys.]]
[[Bestand:Rancidband1.JPG|thumb|Optreden van Rancid in 2006.]]
De punk van de Amerikaanse westkust onderging directere invloeden van Britse punk. [[Dead Kennedys]], in 1978 in San Francisco opgericht, was een punkband in de stijl van de Sex Pistols. Deze band stond aan de basis van wat in 1980 [[hardcore punk]] ging heten: snelle, keiharde muziek gespeeld door stoere mannen. Het subcultuurtje van jongeren in Californië beschouwde het als ''"hun''" muziek. [[Suicidal Tendencies]] is een schoolvoorbeeld van een dergelijke band. [[Black Flag]] (met [[Henry Rollins]]) en de [[Circle Jerks]] zijn ook te zien in de film ''The decline of the Western Civilization.''
 
Ook de punkrevival uit 1990 was een Westkustverschijnsel. De muziek van [[Rancid]] en vele [[punkrock]]bandspunkbands was lichtvoetiger dan de hardcore, met minder [[metal]]invloeden. De bands grepen terug op het eigenwijze snotneusimago van de Britse punk.
 
* [[Agent Orange (band)|Agent Orange]]
* [[Black Flag]]
* [[blink-182]]
Regel 84 ⟶ 78:
 
=== Overig ===
[[Bestand:JoeyShithead.jpg|thumb|Joey "Shithead" van de Canadese punkband D.O.A.]]
*Midden van de VS:
**[[Hüsker Dü]]
**[[Rise Against]]
*Canada:
**[[BillyComeback TalentKid]]
**[[Sum 41Propagandhi]]
**[[SimpleD.O.A. Plan(band)|D.O.A.]]
**[[The Real McKenzies]]
De documentaire ''[[King of Punk]]'' bevat interviews met bandleden van groepen als [[DA!]], [[Avengers (band)|Avengers]], [[MDC (band)|MDC]], Testors, [[The Dead Boys]], Ramones, en [[Wayne County & the Electric Chairs|the Electric Chairs]]. De film is gemaakt door de Nederlands-Amerikaanse filmmaker [[Kenneth van Schooten]] en laat de overeenkomsten en verschillen zien tussen twee generaties Amerikaanse en Engelse punkbands.
 
== Punk in Nederland ==
[[Bestand:Heideroosjes.jpg|thumb|De Heideroosjes uit Horst.]]
{{Zie hoofdartikel|Punk in Nederland}}
De punkscene in Nederland valtviel aanvankelijk, net als in veel andere Europese landen, min of meer samen met de [[kraakbeweging]] en is daardoor sterk politiek georiënteerd.
 
Vergeleken met het Verenigd Koninkrijk, dringt het bestaan van de stroming in Nederland nauwelijks tot het grote publiek door, met uitzondering van optredens van Iggy Pop en [[The Stranglers]] in het populaire televisieprogramma ''[[Toppop|AVRO's Toppop]]''. Binnen de [[Underground (stroming)|underground]] ontstaat er wel een punkscene. In 1977 brengt het ''platenlabel 1000 Idioten'' label de eerste Nederlands(talig)e punkplaat uit: ''"[[Van Agt Casanova]]''" van [[Paul Tornado]]. Deze single werd veelvuldig op de radio gedraaid door de [[VPRO]], die ook in het televisieprogramma ''Onrust!'' veel aandacht besteedde aan punkmuziek en -cultuur. Een van de bekendere Nederlandse punkbands is de [[Heideroosjes]].
Een van de bekendere punkbands in Nederland is de [[Heideroosjes]].
 
== Punk in Vlaanderen ==
[[Bestand:13-04-27 Groezrock The Kids Luc van de Poel 07.jpg|miniatuur|rechts|The Kids]]
Aan het eind van de jaren 70 van de twintigste eeuw waren [[The Kids]] de bekendste Vlaamse punkgroep.
Er is in de 21e eeuw in Vlaanderen ook nog steeds een underground hardcore- en punkscene, met bands als [[The Usual Suspects (Belgische Punkbandpunkband)|The Usual Suspects]], [[Koncept]], [[Ulrikes Dream]], [[Equal Idiots]] en [[Lunatic Society]] en vele andere. Deze [[Do it yourself|DIY]]-bands komen niet vaak op de televisie of op de radio. Ze doen veel optredens in een alternatief circuit, zoals kraakpanden, cafeetjes en jeugdhuizen. Een aantal van deze DIY-punkbands heeft behoorlijk wat optredens in het buitenland.
 
Een van de bekendste personen uit het Vlaamse punklandschap was Johan van Mieghem. Naast het redigeren van verschillende punk-fanzines[[fanzine]]s als ''Skunk'' en ''Teenage Warning'', richtte hij een eigen labelplatenlabel op. Eerst onder de naam Getaloif, later [[Ghetto Rock]]. Van Mieghem organiseerde tal van concerten, zoals Punk & Disorderly in Antwerpen en [[Cock Sparrer]]. Eind 2005 pleegde hij zelfmoord en het label en de mailorder werden overgenomen door Nederlandse vrienden.
 
==Zie ook==