Majesteitsschennis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robotgeholpen doorverwijzing: Kampen - Koppeling(en) gewijzigd naar Kampen (stad)
Jasper82 (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 16:
3. ''Indien de schuldige een van de misdrijven omschreven in dit artikel in zijn beroep begaat en er, tijdens het plegen van het misdrijf, nog geen twee jaren zijn verlopen sedert een vroegere veroordeling van de schuldige wegens een van deze misdrijven onherroepelijk is geworden, kan hij van de uitoefening van dat beroep worden ontzet.''
 
In [[1980]] werd ook het beledigen van een bevriend staatshoofd strafbaar gesteld met een straf die tussen een "normale belediging" en majesteitsschennis in zit (twee jaar).<ref>Art. 118, eerste lid, WvSr</ref>
 
In [[Caribisch Nederland]] is majesteitsschennis strafbaar gesteld in de artikelen 118, 119 en 121 van het [[Wetboek van Strafrecht BES]].
Regel 29:
''Indien de schuldige het misdrijf in zijn beroep begaat en er, tijdens het plegen van het misdrijf, nog geen twee jaren zijn verloopen, sedert eene vroegere veroordeeling van den schuldige wegens gelijk misdrijf onherroepelijk is geworden, kan hij van de uitoefening van dat beroep worden ontzet.''
 
Naast een gevangenisstraf kan een veroordeelde door de rechter het recht worden ontzegd om bepaalde ambten te bekleden, in de [[krijgsmacht]] te dienen, en/of gebruik te maken van zijn [[kiesrecht]].<ref>Art. 114, tweede lid, jo. art. 28, eerste lid, WvSr en art. 122 jo. art. 32, eerste lid, WvSr BES</ref>
 
===Enkele historische gevallen===
===Historische ontwikkeling===
* De [[socialistische]] voorman [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] kreeg in [[18871886]] als hoofdredacteur van ''[[Recht voor Allen]]'' een half jaar gevangenisstraf naar aanleiding van een artikelaantal dat kritisch[[satirische]] wasartikelen over koning [[Willem III der Nederlanden|Willem III]]., Hijwaarin had geschreven dat de koning "niet veel werk van zijn baantje maakte", hemhij "koning gorillaGorilla" genoemd enwerd een aantal blanco pagina's waren toegevoegd die de activiteiten van de koning voorstelden.<ref>{{Citeer web |url=https://www.wbs.nl/sites/default/files/2017-09/ferdinand_domela_nieuwenhuis_als_held_uit_de_gevangenis.pdf |title=Ferdinand Domela Nieuwenhuis als held uit de gevangenis |author=Minte Kamphuis |publisher=Wiardi Beckman Stichting |date=9 september 2010 |accessdate=18 februari 2018}}</ref>
*In december [[1895]] werd socialistisch activist [[Louis Maximiliaan Hermans]] (later Tweede en Eerste Kamerlid) veroordeeld tot zes maanden cel wegens het "beledigen" van regentes [[Emma van Waldeck-Pyrmont]] en minderjarige koningin [[Wilhelmina der Nederlanden|Wilhelmina]] in het satirische tijdschrift ''[[De Roode Duivel]]''.<ref>{{Citeer web |url=http://www.parlement.com/id/vg09ll1naifl/l_m_louis_hermans |title=L.M. (Louis) Hermans |work=Parlement.com |accessdate=3 augustus 2016}}</ref> Het ging om een spotprent en een artikel in maandnummer 5 (30 augustus 1895) van het tijdschrift, gepubliceerd ter gelegenheid van de verjaardag van Wilhelmina.<ref>{{Citeer nieuws |url=http://www.delpher.nl/nl/kranten/view?coll=ddd&identifier=ddd:010991058:mpeg21:a0019 |title=Rechtszaken: Majesteitschennis |work=[[De Tijd (Nederland)|De Tijd]] |date=12 december 1895 |accessdate=3 augustus 2016}}</ref>
*In [[1896]] kreeg iemand drie maanden cel omdat hij op een fluit had geblazen op het moment dat koningin Wilhelmina langsreed.{{Bron?||2018|02|18}}
* [[Jan Fabius (1888-1964)|Jan Fabius]] schreef in [[1954]] over de [[Greet Hofmans-affaire]] waarna hij een celstraf kreeg van 10 dagen.<ref>{{Citeer web |url=https://reportersonline.nl/ja-kijk-eens-iemand-moet-het-zeggen/ |title=‘Ja, kijk eens, iemand moet het zeggen’ |author=Frank van Kolfschooten |publisher=Reporters Online |date=8 februari 2018 |accessdate=18 februari 2018}}</ref>
*Volgens een hardnekkige – ook door serieuze media in stand gehouden – mythe zou de tekenaar [[Bernard Willem Holtrop]] in 1969 een boete van 200 gulden hebben gekregen omdat hij uit protest tegen de kosten van de monarchie een spotprent had gemaakt waarin een op [[Juliana der Nederlanden|koningin Juliana]] lijkende vrouw voor een raam zat met een prijskaartje van 5,2 miljoen gulden. Uit de originele vonnissen blijkt echter, dat Holtrop tot een boete van 250 gulden werd veroordeeld wegens belediging van het bevoegd gezag (een spotprent waarin een politieagent in de vorm van een hakenkruis een klein wit mannetje achtervolgde), maar van majesteitsschennis werd vrijgesproken.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/beeldende-kunst/willem-kreeg-geen-boete-voor-majesteitsschennis~a4311935/ |title=Willem kreeg géén boete voor majesteitsschennis |author=Maarten Keulemans |publisher=de Volkskrant |date=2 juni 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
*Rond dezelfde tijd kreeg iemand drie weken cel die in een studentenblad [[Beatrix der Nederlanden|prinses Beatrix]] als [[Playboy Magazine|Playboy]]-model had weergegeven.{{Bron?||2018|02|18}}
*De algemeen secretaris van de afdeling Amsterdam van de Socialistische Jeugd werd in [[1969]] tot drie maanden onvoorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld wegens majesteitsschennis en verstoring van de openbare orde, omdat hij op [[Koninginnedag]] tijdens een radio-uitzending vanaf de [[Dam (Amsterdam)|Dam]] ‘Weg met de oranjehoeren’ zou hebben geroepen tegen de (oranjegezinde) presentator [[Willem Duys]]. Als bijkomende straf werd hij ontzet uit het actief en passief [[kiesrecht]] en werd hem voor een periode van vijf jaar het recht ontnomen ’s konings wapenrok te dragen – zonder dat de officier van justitie dat had geëist overigens. Het vonnis maakte een storm van protest in het land los en leidde o.a. tot [[Kamervraag|Kamervragen]] van [[Joop den Uyl]]. Nadat zowel het openbaar ministerie als de verdachte hoger beroep hadden aangetekend werd het vonnis twee maanden later vernietigd.{{Bron?||2018|02|18}}
*In juli [[2007]] kreeg een 47-jarige dakloze man uit Amsterdam een boete van 400 euro wegens majesteitsschennis, omdat hij tijdens een conflict met enkele agenten riep dat koningin Beatrix een '[[hoer]]' was.<ref>{{Citeer web |url=https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBAMS:2007:BB1044 |title=Vonnis Rechtbank Amsterdam |publisher=Rechtspraak.nl |date=30 juli 2007 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Tevens beschreef hij welke seksuele handelingen hij met haar wilde verrichten, gevolgd door de bewering: "Dat vindt ze lekker". De boete werd mede opgelegd wegens het beledigen van een agent en het overtreden van een gebiedsverbod. Het vonnis leidde tot kritiek van juristen en [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|senator]] [[Peter Rehwinkel]] pleitte voor afschaffing van het wetsartikel.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouw.nl/home/-dit-vonnis-werkt-averechts-~a4bebd12/ |title='Dit vonnis werkt averechts' |author=Laura van Baars en Nico de Fijter |publisher=Trouw |date=1 augustus 2007 |accessdate=17 februari 2018}}</ref><ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/majesteitsbepaling-is-onrechtvaardig~a868635/ |title=Majesteitsbepaling is onrechtvaardig |author=Peter Rehwinkel |publisher=de Volkskrant |date=3 augustus 2007 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
*In augustus van datzelfde jaar werden een journaliste en een cameraman van het internetmagazine [[Spunk]] opgepakt voor belediging van koningin Beatrix. De journaliste droeg een T-shirt met de tekst ‘Beatrix is een hoer’. Ze had ook een T-shirt bij zich met ‘Alle moslims zijn geitenneukers’ erop en wilde weten welke tekst voorbijgangers meer kwetsend vonden. De twee werden uiteindelijk niet vervolgd.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouw.nl/home/internetjournaliste-gaat-vrijuit-in-zaak-majesteitsschennis~a10d5b66/ |title=Internetjournaliste gaat vrijuit in zaak majesteitsschennis |publisher=Trouw |date=11 augustus 2007 |accessdate=18 februari 2018}}</ref>
*In [[2013]] werd Erwin L. veroordeeld tot 5 maanden cel wegens majesteitsschennis, nadat hij op Prinsjesdag 2010 een [[waxinelichthouder]] naar de [[Gouden Koets (Nederland)|Gouden Koets]] had gegooid.
*In mei [[2015]] dreigde het [[Openbaar Ministerie]] de politieke activist [[Abulkasim Al-Jaberi]] te vervolgens wegens majesteitsschennis. Tijdens de anti-zwartepietendemonstratie van 16 november 2014 op het Beursplein te Amsterdam werd hij gearresteerd nadat hij op een opruiende manier schreeuwde "Fuck de koning, fuck de koningin en fuck het koningshuis!".<ref>{{Citeer web |url=http://www.at5.nl/artikelen/142873/video_om_vervolgt_actievoerder_na_roepen_fuck_de_koning |title=OM vervolgt actievoerder na roepen 'fuck de koning' |publisher=AT5 |date=6 mei 2015 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Dit "fuck de koning-incident" leverde zoveel commotie op dat het OM besloot diezelfde maand zichzelf nog terug te trekken.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.nrc.nl/nieuws/2015/05/28/geen-vervolging-om-in-zaak-fuck-de-koning-a1415969 |title=Geen vervolging voor ‘fuck de koning’ - valt binnen context publiek debat |author=Marcel Haenen |publisher=NRC Handelsblad |date=28 mei 2015 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> De zaak zorgde ervoor dat majesteitsschennis weer op de politieke agenda kwam te staan.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouw.nl/home/kamermeerderheid-gloort-voor-schrappen-van-strafbepaling~a873b8ba/ |title=Kamermeerderheid gloort voor schrappen van strafbepaling |author=Wilfried van der Bles |publisher=Trouw |date=8 mei 2015 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> [[D66]]-[[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Kamerlid]] [[Kees Verhoeven]] diende een jaar later een [[initiatiefwet]]svoorstel in om het verbod op majesteitsschennis te schrappen.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/politiek/delict-majesteitsschennis-heeft-langste-tijd-gehad~a4287165/ |title=Delict majesteitsschennis heeft langste tijd gehad |author=Remco Meijer |publisher=de Volkskrant |date=22 april 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Hoewel een meerderheid voor was, is het van een stemming kennelijk toch niet gekomen.<ref>{{Citeer web |url=https://www.rtlnieuws.nl/nederland/politiek/kamer-wil-nu-toch-snel-af-van-verbod-majesteitsschennis |title=Kamer wil nu toch snel af van verbod majesteitsschennis |publisher=RTL Nieuws |date=21 september 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
*In juli [[2016]] werd een man uit [[Kampen (stad)|Kampen]] veroordeeld tot dertig dagen cel omdat hij koning [[Willem-Alexander]] op zijn [[Facebook]]pagina een moordenaar, verkrachter en dief noemde.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/dertig-dagen-cel-voor-beledigen-koning-willem-alexander~a4339835/ |title=Dertig dagen cel voor beledigen koning Willem-Alexander |author=Raoul du Pré |publisher=de Volkskrant |date=14 juli 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
 
Meestal wordt iemand veroordeeld voor een andere overtreding. De makers van de [[rookbom]] die in 1966 gegooid werd bij het huwelijk van prinses Beatrix met [[prins Claus]] kregen vier weken celstraf vanwege overtreding van de [[Vuurwerkwet]].{{Bron?||2018|02|18}}
 
Tot nu toe werd aangenomen dat er tussen 1969 en 2007 geen veroordelingen wegens majesteitsschennis meer hadden plaatsgevonden, omdat het [[grondwet van Nederland|grondwettelijke]] recht op [[vrije meningsuiting]] door de rechter zwaarder wordt gewogen dan de [[belediging]]. Het [[Europees Hof voor de Rechten van de Mens]] had bovendien in 1992 bepaald dat "de grens van toegestane kritiek ruimer is als het gaat om de regering dan bij een gewone burger".<ref>''"The limits of permissible criticism are wider with regard to the Government than in relation to a private citizen, or even a politician."'' {{Citeer web |url=https://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-57772 |title=Castells v. Spain |author=European Court of Human Rights |publisher=HUDOC database |date=23 april 1992 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Een aangeklaagde kan aanvoeren dat deze uitspraak ook voor het staatshoofd, dat deel uitmaakt van de regering, geldt. Maar uit een inventarisatie die het [[Centraal Bureau voor de Statistiek]] (CBS) in 2012 maakte op verzoek van [[NRC Handelsblad]] bleek dat tussen 2000 en 2012 negentien zaken door het OM werden ingeschreven. Bijna de helft daarvan leidde tot een veroordeling. Het gaat om vijf geldboetes, drie (deels) onvoorwaardelijke gevangenisstraffen en één veroordeling in de categorie ‘overige straf’.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.nrc.nl/nieuws/2012/08/03/meer-veroordelingen-voor-majesteitsschennis-dan-werd-aangenomen-a1442737 |title=Meer veroordelingen voor majesteitsschennis dan werd aangenomen |author=Brian van der Bol en Danielle Pinedo |publisher=NRC Handelsblad |date=3 augustus 2012 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
 
===Kritiek===
De veroordeling in 2007 leidde tot kritiek van deskundigen.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouw.nl/home/-dit-vonnis-werkt-averechts-~a4bebd12/ |title=’Dit vonnis werkt averechts’ |author=Laura van Baars en Nico de Fijter |publisher=Trouw |date=1 augustus 2007 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> [[Eerste Kamer der Staten-Generaal|Senator]] [[Peter Rehwinkel]] pleitte voor afschaffing van het wetsartikel,<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/majesteitsbepaling-is-onrechtvaardig~a868635/ |title=Majesteitsbepaling is onrechtvaardig |author=Peter Rehwinkel |publisher=de Volkskrant |date=3 augustus 2007 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> maar kreeg daar weinig steun voor.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.volkskrant.nl/binnenland/cda-en-sp-willen-bescherming-koningin-behouden~a870759/ |title=CDA en SP willen bescherming koningin behouden |publisher=de Volkskrant |date=3 augustus 2007 |accessdate=18 februari 2018}}</ref>
 
Om aanklachten en veroordelingen op grond van majesteitsschennis en klachten over het optreden van politie en justitie bij demonstraties tegen de monarchie systematisch te inventariseren startte het [[Nieuw Republikeins Genootschap]] begin 2013 het 'Meldpunt Majesteitsschennis en het optreden van Politie en Justitie bij Oranje-festiviteiten'.<ref>{{Citeer web |url=https://www.republikeinen.nl/de-zaak-lensink-vervolg-meldpunt-majesteitsschennis/ |title=De zaak Lensink (vervolg)/meldpunt majesteitsschennis |author=Anjo Clement |publisher=Republikeinen.nl |date=15 november 2012 |accessdate=17 februari 2018}}</ref><ref>{{Citeer web |url=https://www.republikeinen.nl/meldpunt-majesteitsschennis-en-optreden-van-politie-en-justitie-bij-oranje-festiviteiten/ |title=Meldpunt Majesteitsschennis en Optreden van Politie en Justitie bij Oranje-festiviteiten |publisher=Republikeinen.nl |date=8 maart 2013 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Er staan negen zaken vermeld op de website, maar dit betreft vooral bekende gevallen.<ref>{{Citeer web |url=http://www.meldpuntmajesteitsschennis.nl/ |title=Meldpunt Majesteitsschennis en het optreden van Politie en Justitie bij Oranje-festiviteiten |author=NRG/Republikeinen.nl |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
 
NaDe dezaak-Al-Jaberi eerderezorgde discussieservoor indat 2007majesteitsschennis enin 2015/2016 werdweer beginop 2018de hetpolitieke initiatiefwetsvoorstelagenda van Verhoevenkwam opnieuwte besprokenstaan.<ref>{{Citeer webnieuws |url=https://noswww.trouw.nl/artikelhome/2215077kamermeerderheid-afschaffinggloort-majesteitsschennisvoor-weer-op-de-agendaschrappen-van-de-kamer.htmlstrafbepaling~a873b8ba/ |title=AfschaffingKamermeerderheid majesteitsschennisgloort weervoor opschrappen devan agendastrafbepaling |author=Wilfried van deder KamerBles |publisher=NOSTrouw |date=38 februarimei 20182015 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Het[[D66]]-[[Tweede lijktKamer nuder slechtsStaten-Generaal|Kamerlid]] een[[Kees kwestieVerhoeven]] vandiende tijdeen voordatjaar delater strafbepalingeen uit[[initiatiefwet]]svoorstel in om het wetboekverbod zalop majesteitsschennis te verdwijnenschrappen.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouwvolkskrant.nl/democratiepolitiek/oude-wet-overdelict-majesteitsschennis-gaatheeft-sneuvelenlangste-intijd-tweede-kamergehad~a5fc18d8a4287165/ |title=Oude wet overDelict majesteitsschennis gaatheeft sneuvelenlangste intijd Tweede Kamergehad |author=LexRemco OomkesMeijer |publisher=Trouwde Volkskrant |date=822 april 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Hoewel een meerderheid voor was, is het van een stemming niet gekomen.<ref>{{Citeer web |url=https://www.rtlnieuws.nl/nederland/politiek/kamer-wil-nu-toch-snel-af-van-verbod-majesteitsschennis |title=Kamer wil nu toch snel af van verbod majesteitsschennis |publisher=RTL Nieuws |date=21 september 2016 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
 
Begin 2018 werd het initiatiefvoorstel van Verhoeven opnieuw besproken.<ref>{{Citeer web |url=https://nos.nl/artikel/2215077-afschaffing-majesteitsschennis-weer-op-de-agenda-van-de-kamer.html |title=Afschaffing majesteitsschennis weer op de agenda van de Kamer |publisher=NOS |date=3 februari 2018 |accessdate=17 februari 2018}}</ref> Het lijkt nu slechts een kwestie van tijd voordat de strafbepaling uit het wetboek zal verdwijnen.<ref>{{Citeer nieuws |url=https://www.trouw.nl/democratie/oude-wet-over-majesteitsschennis-gaat-sneuvelen-in-tweede-kamer~a5fc18d8/ |title=Oude wet over majesteitsschennis gaat sneuvelen in Tweede Kamer |author=Lex Oomkes |publisher=Trouw |date=8 februari 2018 |accessdate=17 februari 2018}}</ref>
 
==België==
Regel 107 ⟶ 113:
* [[Vlagschennis]]
 
{{Appendix}}|1=alles|2=
{{References|2=30em}}
}}
 
[[Categorie:Misdrijf]]