Meer uitgebreid lager onderwijs: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+link
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestand:R.K.U.L.O.School St Thomas v Aquine in Tiel.jpg|thumb|De voormalige RK ULO Sint-Thomas van Aquino aan de Jacob Cremerstraat in Tiel. (Op de gevel staat: "R.K.U.L.O. SCHOOL St. THOMAS v. AQUINE")]]'''(Meer) uitgebreid lager onderwijs''', afgekort '''mulo''' (ook '''ulo'''), is de benaming voor een [[Nederland]]s schooltype na de [[lagere school]]. Deze schoolvorm ontstond ten gevolge van de [[onderwijswet van 1857]] en werd afgeschaft na de invoering van de [[Mammoetwet]] in 1968. In Suriname bestaat de [[Onderwijs in Suriname#Het secundair onderwijs|onderwijsvorm]] nog steeds. De wettelijke term ''mulo'' werd [[Schoolwet_(Nederland)#Wet_van_1920|in 1920 bij wet]] veranderd in ''ulo'', maar veel scholen zijn ''mulo'' (ook ''MULO'' of ''M.U.L.O.'') blijven hanteren omdat ze dit beter vonden klinken.
'''(Meer) uitgebreid lager onderwijs''', afgekort '''mulo''' (ook '''ulo'''), is een schoolvorm die in Nederland ontstond onder de [[Onderwijswet van 1857]].
 
= Nederland =
In Nederland werd hij na invoering van de [[Mammoetwet]] afgeschaft, in Suriname bestaat de [[Onderwijs in Suriname#Het secundair onderwijs|onderwijsvorm]] nog steeds. Het is de benaming voor een schooltype na de [[lagere school]]. De wettelijke term MULO werd in 1920<ref>Wet op het lager onderwijs van 1920.</ref> afgeschaft en veranderd in ULO. Echter, de naam MULO is nooit meer verdwenen. Veel scholen vonden de term MULO beter klinken dan ULO. ''Ulo'' en ''Mulo'' worden ook geschreven als ULO en MULO of ulo en mulo en ook met punten: M.U.L.O.
Het standaard jaarlijkse vakkenpakket (geen keuzemogelijkheid) bestond uit: [[Nederlands]], [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[Duits]], [[algebra]], [[meetkunde]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]], [[biologie]], [[natuurkunde]] (vaak aangeduid als fysica), [[bedrijfsrekenen]], [[boekhouden]] en [[Lichamelijke opvoeding|gymnastiek]]. Op de Christelijkechristelijke en [[Rooms-katholiekeKatholieke Kerk|RK]] Mulo stond ook nog [[godsdienstleer]] en [[Bijbelse geschiedenis]] op het programma. Ook werd een cijfer gegeven voor 'verzorging schriftelijk werk'. De enige facultatieve vakken waren [[Tekenkunst|tekenen]] en [[handwerken]]. De lessen werden in een vast stramien (rooster) gegeven. Aan belangrijke vakken zoals Nederlands werd relatief meer tijd besteed.
 
Het schriftelijke en mondelinge examen bestond uit [[Nederlands]], [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[Duits]], [[algebra]], [[meetkunde]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]] en [[natuurkunde]]. Ook werd er een cijfer voor schrijven (handschrift of verzorging schriftelijk werk) toegekend, dat overigens niet meetelde voor de uitslag. Het examen werd in aanwezigheid van een rijksgecommitteerde niet door de school zelf afgenomen. Resultaten van voorgaande tests werden niet meegeteld. Ingeval men gezakt was voor het examen kreeg men een herkansing.
== Vakkenpakket ==
Het standaard jaarlijkse vakkenpakket (geen keuzemogelijkheid) bestond uit: [[Nederlands]], [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[Duits]], [[algebra]], [[meetkunde]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]], [[biologie]], [[natuurkunde]] (vaak aangeduid als fysica), [[bedrijfsrekenen]], [[boekhouden]] en [[Lichamelijke opvoeding|gymnastiek]]. Op de Christelijke en [[Rooms-katholieke Kerk|RK]] Mulo stond ook nog [[godsdienstleer]] en [[Bijbelse geschiedenis]] op het programma. Ook werd een cijfer gegeven voor 'verzorging schriftelijk werk'. De enige facultatieve vakken waren [[Tekenkunst|tekenen]] en [[handwerken]]. De lessen werden in een vast stramien (rooster) gegeven. Aan belangrijke vakken zoals Nederlands werd relatief meer tijd besteed.
 
== Examen ==
Het schriftelijke en mondelinge examen bestond uit [[Nederlands]], [[Frans (hoofdbetekenis)|Frans]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[Duits]], [[algebra]], [[meetkunde]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]] en [[natuurkunde]]. Ook werd er een cijfer voor schrijven (handschrift of verzorging schriftelijk werk) toegekend, dat overigens niet meetelde voor de uitslag.
 
Het examen werd in aanwezigheid van een rijksgecommitteerde niet door de school zelf afgenomen. Resultaten van voorgaande tests werden niet meegeteld. Ingeval men gezakt was voor het examen kreeg men een herkansing.
 
== Mogelijkheden ==
Na de vierjarige Mulo kon men doorstromen naar de [[middelbare meisjesschool]] (mms) of [[hogereburgerschool]] (hbs) of voor technische opleidingen naar de [[middelbare technische school]] (mts). Tot 1957 was mts de naam voor de latere [[hogere technische school]] (hts).
 
== Differentiatie MULOMulo-A en MULOMulo-B en facultatieve vakken ==
Naast de Mulo-A, was er de Mulo-B, waarbij in het laatste/examenjaar extra algebra, meetkunde (o.a. [[goniometrie]]) en [[natuurkunde|fysica]] (natuurkunde inclusief [[mechanica]]) werd gegeven en geëxamineerd. De mogelijkheid bestond ook om na het behalen van het Mulo(-A) diploma na één extra studiejaar, het Mulo-B diploma te halen. In geval van één examen voor Mulo-A en Mulo-B kon een van de vreemde talen en aardrijkskunde of geschiedenis vervallen. Uiteraard verviel dan ook de 'normale' algebra, meetkunde en natuurkunde.
 
Men kon ook in het laatste jaar les volgen en examen doen in [[boekhouden]], [[bedrijfsrekenen]], [[handelskennis]], [[bedrijfsleer]] en [[rechts- en wetskennis]]. In dat geval kreeg men een aantekening op het diploma,<ref>Basisbesluit (basisbesluit vestigingseisen kredietwaardigheid en handelskennis, (Stb 1958, 417).</ref>, waarmee, gelijk als aan het [[middenstandsdiploma]], werd voldaan aan de eisen van handelskennis, zoals vereist volgens de [[vestigingswet bedrijven 1954]].
 
Bij een aantal scholen kon men facultatief examen doen in tekenen of [[scheikunde]] (een eenvoudig en een moeilijker programma).
 
<gallery widths="250" heights="200">
== Gevolgen Mammoetwet ==
Bestand:Diploma_Mulo-B_voorkant.jpg|Mulo-B diploma (1965) voorzijde
In het kader van de Mammoetwet<ref>Wet op het Voortgezet onderwijs van 1963.</ref> is de muloschool als schooltype in 1968 vervangen door de [[Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs|mavo]], hoewel beide schooltypen een andere achtergrond hebben. Het oude systeem met [[ambachtsschool]], ULO, mms, hbs en [[gymnasium]] was sterk standgericht; de ULO voor de "Kleine Luyden en kleine middenstand", de HBS voor de "hogere" burgers en het gymnasium voor de academische elite. Dit is uiteraard een versimpelde voorstelling van zaken. Het nieuwe systeem van de Mammoetwet legt veel meer de nadruk op het niveau van onderwijs en was mede bedoeld te komen tot emancipatie van de lagere sociale klassen.
Bestand:Diploma_Mulo-B_achterkant_handelskennis_(middenstands_diploma).jpg|Mulo-B diploma (1965) achterzijde met handelsaantekening (handelskennisaantekening=middenstandsdiploma)
Bestand:Mulo_3eKlas_rapport_1963.jpg|Mulorapport 3e klas (1963-64)
</gallery>
 
== Niveau ==
De MULO was door het ontbreken van niveaudifferentiatie (met uitzondering van het boven aangegeven A en B niveau en de aantekening voor handelskennis) zoals die nu aanwezig is in het [[vmbo]] feitelijk een [[categorale school]]. Menig MULO-gediplomeerde studeerde in de avonduren om carrière te kunnen maken. Vergelijking van het niveau van MULO en vmbo/mavo is alleen goed mogelijk indien alleen de huidige [[Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs#Opzet tot schooljaar 1999-2000|D]]([[Theoretische leerweg|TL]])-niveaus in de vergelijking meegenomen worden. MULOMulo direct vergelijken met [[vmbo]]-[[Basisberoepsgerichte leerweg|bb]] zal uiteraard de reactie oproepen dat het niveau gedaald is. Een vergelijking tussen MULOMulo en mavo met alle vakken (6) op niveau D zal dat beeld nuanceren.
 
== SurinameGevolgen Mammoetwet ==
In het kader van de [[Mammoetwet<ref>Wet op het Voortgezet onderwijs van 1963.</ref>]] is de muloschool als schooltype in 1968 vervangen door dehet [[Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs|mavo]] (mavo), hoewel beide schooltypen een andere achtergrond hebben. Het oude systeem met [[ambachtsschool]], ULO, mms, hbs en [[gymnasium]] was sterk standgericht; de ULO voor de "Kleine Luyden en kleine middenstand", de HBS voor de "hogere" burgers en het gymnasium voor de academische elite. Dit is uiteraard een versimpelde voorstelling van zaken. Het nieuwe systeem van de Mammoetwet legt veel meer de nadruk op het niveau van onderwijs en was mede bedoeld te komen tot emancipatie van de lagere sociale klassen.
In Suriname bestaat het MULO nog steeds en kan vergeleken worden met de [[onderbouw]] van het voortgezet onderwijs in Nederland. In het eerste jaar wordt er les gevolgd in [[Nederlands]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]], [[biologie]], [[wiskunde]], [[natuurkunde]], [[bedrijfsrekenen]] en [[Lichamelijke opvoeding|gymnastiek]]. In het tweede jaar komt er [[Spaans (hoofdbetekenis)|Spaans]] bij, en in het derde jaar wordt er een keuze gemaakt tussen de A- en de B-richting. In de A-richting vervalt natuurkunde, wordt er minder aandacht besteed aan wiskunde en komt het vak [[Handelswetenschappen]] erbij. In de B-richting vervalt bedrijfsrekenen en wordt er meer aandacht besteed aan natuurkunde.
 
= Suriname =
In Suriname bestaat het MULOMulo nog steeds en kan vergeleken worden met de [[onderbouw]] van het voortgezet onderwijs in Nederland. In het eerste jaar wordt er les gevolgd in [[Nederlands]], [[Engels (hoofdbetekenis)|Engels]], [[aardrijkskunde]], [[geschiedenis]], [[biologie]], [[wiskunde]], [[natuurkunde]], [[bedrijfsrekenen]] en [[Lichamelijke opvoeding|gymnastiek]]. In het tweede jaar komt er [[Spaans (hoofdbetekenis)|Spaans]] bij, en in het derde jaar wordt er een keuze gemaakt tussen de A- en de B-richting. In de A-richting vervalt natuurkunde, wordt er minder aandacht besteed aan wiskunde en komt het vak [[Handelswetenschappen]] erbij. In de B-richting vervalt bedrijfsrekenen en wordt er meer aandacht besteed aan natuurkunde.
 
Aan het eind van zowel het derde als het vierde jaar wordt er een toelatingsexamen gemaakt in Nederlands, Engels, Spaans, Wiskunde/bedrijfsrekenen en natuurkunde/handelswetenschappen waarin de volgende pakketten kunnen worden behaald:
Regel 40 ⟶ 39:
* Vwo S: Toelating tot vierde klas vwo oude stijl B-richting (kan alleen worden behaald in de B-richting)
 
Als men geen van de pakketten worden behaald kan men alleen maar doorgaan naar de vierde klas, waar men behalve toelatingsexamen ook staatsexamen maakt in de overige vakken. B-leerlingen maken in de vierde klas ook examen in Technisch Inzicht, dat toelating geeft tot het [[Natuurtechnisch Instituut]], een technisch [[Middelbaar beroepsonderwijs|mbo]]. Zonder pakketten kan men alleen maar (na het behalen van het diploma) doorstromen naar het IMEAO (Instituut voor Middelbaar Economisch Administratief Onderwijs), een soort mbo voor management, economie en recht, en de kweekschool. Men kan dus ook eerst MULOMulo-B volgen om daarna met een behaald P- of Q-pakket van richting te veranderen.
 
Hoewel ingewikkeld is dit systeem ingevoerd om de leeftijdsgroepen meer gescheiden te houden, maar vooral omdat er minder effectief lesgegeven wordt vanwege het [[tropisch klimaat]]. Dit systeem scheidt ook makkelijker de ijverige en begaafde studenten van de minder begaafden en luilakken.{{Bron?||2014|07|22}}
 
{{Appendix|2=
== Mulorapport ==
<gallery widths="250" heights="250">
Bestand:Mulo_3eKlas_rapport_1963.jpg|3e klas (1963-64)
</gallery>
 
== Mulo-B diploma (1965) met handelsaantekening (=middenstandsdiploma) ==
<gallery widths="250" heights="200">
Bestand:Diploma_Mulo-B_voorkant.jpg|voorzijde
Bestand:Diploma_Mulo-B_achterkant_handelskennis_(middenstands_diploma).jpg|achterzijde (handelskennisaantekening)
</gallery>
 
== Externe link ==
* [https://web.archive.org/web/20170704124118/http://onderwijserfgoed.nl/ Geheugen van het onderwijs]
* Akte van oprichting (toen onderdeel van een N.V.) van de M. U. L. O. te Waddinxveen. Publicatie in het [https://archive.org/stream/bijvoegseltotden1913neth#page/n1084/mode/1up Bijvoegsel tot de Nederlandsche Staatscourant van 26 en 27 Januari 1913]. (Artikel 15!)
 
== Voetnoten ==
{{References}}
}}
 
[[Categorie:Voortgezet onderwijs in Nederland]]