Søren Kierkegaard: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 94:
Het eenvoudige schema van de drie levensfasen (zie hoger) wordt complexer in zijn ''Afsluitend onwetenschappelijk naschrift'', waarin objectiviteit tegenover subjectiviteit wordt gesteld. Het belang van subjectiviteit is een van Kierkegaards terugkerende thema's. Het heeft te maken met de manier waarop mensen zichzelf zien in relatie tot (objectieve) waarheden. Ter afsluiting van Onwetenschappelijke Naschrift stelt hij: "subjectiviteit is de waarheid" en "waarheid is subjectiviteit." Wat hij bedoelt is dat in wezen de waarheid niet alleen een kwestie is van het ontdekken van objectieve feiten. Objectieve feiten zijn belangrijk, maar is er een tweede en meer cruciaal element van waarheid, dat ermee te maken heeft hoe men zichzelf ziet in relatie tot die objectieve feiten. Anders gezegd: belangrijker dan de feiten is hoe men handelt vanuit een eigen ethisch perspectief. Waarheid vindt het individu dus eerder in subjectiviteit dan in objectiviteit.
 
In religieuze zaken heeft waarheid volgens Kierkegaard niets te maken met het intellectueel instemmen met bepaalde stellingen, wel met volitievegewilde betrokkenheid en overgave aan bepaalde idealen. Zij moet deel uitmaken van het leven van het individu, dat door de uitoefening van zijn wil die verbeelde mogelijkheid van deze waarheid consequent en gedisciplineerd nastreeft.<ref>Mark C. Taylor, ''Language, Truth and Indirect Communication'', Tijdschrift voor Filosofie 37ste Jaarg., Nr. 1 (Maart 1975), pp. 74-88</ref> (Zie het hoofdstuk over taal en denken.) Christus, zegt hij, stelt dat waarheid in geestelijke zin voor het leven is wat voedsel voor het lichaam is.<ref>''Oefening in Christendom'', hoofdstuk XII.</ref>
 
=== Taal en denken ===