Wahabisme: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Credo en ideologie: aanpassingen met bronvermelding die hoognodig is. Artikel kan nog flink uitgebreid worden met bijvoorbeeld de geschiedenis van het wahabisme vanaf oprichting tot vandaag. |
|||
Regel 1:
{{Zijbalk islam}}
Het '''wahabisme''' (ook gespeld als ''wahabbisme'' of ''wahhabisme'') is een stroming in de [[islam]] die [[Mohammed ibn Abd al-Wahhaab]] ([[1703]] - [[1792]]) stichtte vanuit de Najd in [[Saoedi-Arabië|Saudi-Arabië]] in de 18e eeuw. De stroming is gestart als zendingsbeweging, de 'wahabitische zending' (''da'wah al wahhabiya''), en wordt sinds de 18e eeuw actief verspreid, eerst op het Arabische schiereiland, maar sinds de jaren 60-70 door de gehele islamitische wereld. Het is sinds de oprichting van Saudi
Het is een beweging die in het westen aangeduid wordt als [[moslimfundamentalisme|fundamentalistisch]], conservatief en puriteins. Het wahabisme en Ibn Abd Al Wahhaab krijgen vanuit het traditionele [[soennisme]] al sinds de opkomst stevige kritiek o.a. van Sulayman Ibn Abd al-Wahhaab, de broer van Mohammed Ibn Abd al-Wahhaab.<ref name=":1">{{Citeer boek|medeauteurs=Gibb, H. A. R. (Hamilton Alexander Rosskeen), 1895-1971., Bearman, P. J. (Peri J.)|url=https://www.worldcat.org/oclc/399624|titel=The Encyclopaedia of Islam.|uitgever=Brill|plaats=Leiden|datum=1960-2009|ISBN=9004127569}}</ref> Vele moslims zien de beweging dan ook als een afgedwaalde sekte.<ref>{{Citeer boek|taal=en|auteur=Simon Ross Valentine|url=https://books.google.nl/books?id=B6mKCwAAQBAJ&pg=PA16&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|titel=Force and Fanaticism: Wahhabism in Saudi Arabia and Beyond|uitgever=Oxford University Press|datum=2015-01-09|ISBN=9781849046152}}</ref> De volgelingen heten ''wahabieten'' (''
Het wahabisme heeft een enorme verwevenheid met het [[salafisme]] en beide zijn als termen onderling uitwisselbaar. Volgelingen noemen zichzelf eerder 'salafist' dan 'wahabiet'. Een deel van de salafisten zijn het echter weer niet eens met het wahabitische [[Huis van Saoed|Saoedische koningshuis]] dat als te pro-westers of on-islamitisch wordt gezien.
== Credo en ideologie ==
Rond het jaar 1740 begon de geleerde [[Mohammed ibn Abdul-Wahhab|Ibn Abd Al-Wahhaab]] een nieuwe doctrine te verkondigen die inhield dat de moslims in zijn tijd waren afgedwaald van de in zijn ogen ware leer van de vrome voorgangers (''assalaf assalih)''. Hij verklaarde dat de moslims in grote getale vervallen waren in ongeloof (''kufr'') en afgoderij en polytheïsme (''shirk''). Dit verklaard dan ook de enorme nadruk die zijn credo legt op de eenheid van God (''tawhid'') en het tegenovergestelde daarvan afgoderij (''shirk''). Hij meende dat vele moslims waren vervallen in afgoderij, o.a. door de praktijk van ''tawassul'' (het vragen om bemiddeling van de Profeet Mohammed vzmh of vrome moslims en geleerden na hun overlijden) en andere praktijken van mainstream soefisme (''tasawwuf'') en verklaarde hen dan ook als ongelovigen die 'bestreden dienden te worden'.<ref name=":0" /> Zo maakten zijn volgelingen meerdere graftombes van metgezellen van de Profeet Mohammed (''sahaba'') en volgelingen (''tabi'in'') maar ook van latere geleerden met de grond gelijk in en rond de heilige steden maar ook in Basra (Irak).<ref name=":0" /> Een praktijk die in de 21e eeuw nagevolgd wordt door o.a. [[Islamitische Staat (in Irak en de Levant)|ISIS]], maar ook door fanatiekelingen in Libië, Mali en Nigeria (o.a. [[Boko Haram]]).
Zijn geloofsleer (credo) is geïnspireerd op hetgeen een aantal eeuwen eerder verkondigd werd door de geleerde [[Ahmad ibn Tajmijja|Ibn Taymiyya]], met name voor wat betreft het letterlijk nemen van enkele ambigue teksten over de Eigenschappen van God en zet zich enorm daarmee af tegen het traditionele [[soennisme]] van de [[Asharisme|Asharieten]] en Maturidieten.<ref name=":1" />
== Geschiedenis ==
[[Mohammed ibn Abdul-Wahhab]] versterkte zijn positie door een alliantie aan te gaan met [[Mohammed bin Saoed]] in 1744. Hijzelf en zijn familie zorgden voor de geestelijke leiding terwijl het [[Huis van Saoed]] de wereldlijke leiding op zich nam. Deze alliantie vormde de basis voor de verschillende Saoedische staten, waarvan het huidige Saoedi-Arabië de laatste is. Deze staat kwam na de val van het Ottomaanse Rijk (dat tot dusver de Saoedische staten had neergeslagen) tot stand met steun van de geallieerden. Dit land was aanvankelijk arm maar na de ontdekking van aardolie in 1935 nam de rijkdom snel toe. Het Huis van Saoed en de Saoedische geestelijkheid gebruiken deze rijkdom mede voor de verspreiding van de wahabitisch-salafistische boodschap, waardoor deze stroming ook buiten Saoedi-Arabië in aanhang toenam. Het Huis van Saoed bevindt zich regelmatig in een politieke spagaat tussen de trouw aan de wahabitische geestelijkheid en de verantwoordelijkheid voor de Heilige Steden die jegens alle moslims geldt.
<gallery>
</gallery>
| |||